Medische beoordelingssites
Medische beoordelingssites zijn manipulatief en populair. Hen negeren is minder effectief dan terugslaan. Dat kan beschaafd en succesvol.
Regelrecht masochisme is het soms; de zorgverlener die zijn rating bekijkt op Zorgkaart Nederland. Het populistische broertje van kiesbeter.nl geeft pijnlijke onvoldoendes en onwaarschijnlijke topscores op basis van een handjevol beoordelingen. De site is manipulatief, eendimensionaal, razend populair en initiatiefnemer NPCF is niet van plan er ook maar één ding aan te veranderen. Dus moeten zorgverleners er maar aan wennen dat ze digitaal worden geofferd? Nou… nee.
Het raten van dienstverleners, van restaurants tot medisch specialisten, is net zo’n volkssport geworden als klagen in het spreekwoordelijke Nederlandse karakter zit. Een gouden combinatie voor wie anoniem zijn gal wil spuien. Dat gebeurt dan ook volop in beoordelingssites zoals Zorgkaart. Dat appels met peren worden vergeleken en conclusies zijn gebaseerd op een N van 1 doet niet ter zake. Mijn woonplaats ‘scoort’ gemiddeld een 8.2 op Zorgkaart Nederland als gezamenlijk resultaat van onwaarschijnlijke ketenpartners als mondhygiënisten en de Christelijke zorgverzekeraar ProLife, 6 urologen en de vereniging Staar en Katarakt. Een medisch specialist die een 10 krijgt, dankt dat aan twee beoordelingen en zijn collega met een 5,7 heeft vijf, uiterst representatieve posts.
Niet wegkijken
De beoordelingen zijn altijd op basis van individuele cases. Patiëntvertrouwelijkheid maakt het praktisch onmogelijk om inhoudelijk te reageren. Klagen bij de beheerder helpt niet. Zorgverleners negeren in toenemende mate Zorgkaart cs. omdat ‘er toch niets aan te doen is’ en ‘patiënten wel beter weten’. Niet-kijken levert de minste ergernis op. Die reacties kreeg ik in een sessie met medisch specialisten en ziekenhuisbestuurders. Daarin hebben ze het twee keer mis. Iedereen googlet over zijn zorgverlener en altijd heeft dit effect op de perceptie. Dus is het wel degelijk relevant om uw digitale teneur te kleuren.
Durf mee te doen
Raten is eenrichtingsverkeer vanuit de zorgconsument. Daar kunt u weinig aan doen. Anders is het bij wat ik gemakshalve noem het ‘lotgenotenforum’. Dit zijn digitale omgevingen waar informatie en emotie wordt uitgewisseld en discussie gevoerd over specifieke aandoeningen. Zo’n forum komt soms voort uit patiëntenverenigingen of kennisinstituten, maar is even vaak het initiatief van iemand die aan een aandoening lijdt. Hun bereik is vaak groter dan menig professionele bron. En altijd staan ze open voor nieuws, achtergronden en opinie vanuit de professie. Daarom is het jammer dat zo weinig instellingen, artsen of farmaceuten het aandurven een actieve rol te spelen in de ‘lotgenoten social media’. Het aantal reacties uit professionele hoek op ‘wie weet….?’-vragen is bijvoorbeeld opvallend laag. Dat komt door risicomanagement. Professionals hebben een grotere zorgplicht dan leken.
Ook zonder te reageren op specifieke patiëntvragen is het mogelijk een autoriteitspositie te verwerven. Geef generieke informatie en doorverwijzingen, maar laat de interpretatie daarvan over aan de ontvanger. Verwijs naar relevante informatiebronnen, maar onthoud u van een waardeoordeel. Voor wie hierin investeert, snijdt het mes aan twee kanten. U krijgt reacties op basis van de inhoud en die zijn over het algemeen positiever dan de zuurpruimen die Zorgkaart frequenteren. Die reacties tellen mee bij Google als men zoekt op uw naam. De inhoudelijke dialoog met patiënten en geïnteresseerden levert bovendien waardevolle informatie op. En als laatste: u kunt terugslaan op uw eigen niveau: met inhoud. En dat is, heel gewoon, een heel goed gevoel.
9 reacties
Ik vind het een heel vreemd artikel. Termen als terugslaan kan ik niet plaatsen en vind ik uiterst onprofessioneel.
Ik zie op Zorgkaart Nederland doorgaans vooral veel positieve beoordelingen. Natuurlijk, er staat hier en daar ook een negatieve beoordeling. Als een arts slechts één beoordeling heeft en die is negatief, kun je er als lezer niks mee. Dat kan net zo goed een zure of boze patiënt zijn als dat er iets mis is met de arts.
Het is niet anders dan bij andere sites waar beoordelingen geschreven, zoals over restaurants en hotels. Beoordelingen krijgen pas waarde in de context. Hoe meer beoordelingen, hoe betrouwbaarder het beeld. Beoordelingen in woorden zijn doorgaans informatiever dan de cijfertjes. Als er honderd positieve beoordelingen staan en één is negatief, dan denkt iedereen: Die ene negatieve beoordeling is van een zure patiënt of… en dat is wezenlijk anders, een boze patiënt.
Als er meerdere beoordelingen negatief zijn, dan wordt de kans ook groter dat daar een kern van waarheid in zit. (ter vergelijking, als bij Iens.nl 15 beoordelingen staan en 10 daarvan zeggen dat het personeel onbeschoft is en die zijn van recente datum, dan zegt dat wel iets….).
Artsen kunnen wel degelijk iets doen. Ten eerste kunnen ze er binnen hun praktijk voor zorgen dat rechtstreeks klagen heel laagdrempelig kan. Dat kan door mensen actief te vragen naar hun mening maar ook door een Klachtenbox op te hangen, waar mensen (desnoods) anoniem kunnen klagen. Daarnaast kunnen artsen hun patiënten vragen om reviews te plaatsen op Zorgkaart Nederland. Hoe meer reviews, hoe betrouwbaarder het oordeel. Dat een arts die ene lastige patiënt niet vraagt een review te schrijven, dat snappen wij als lezers allemaal. Zo werkt het in deze wereld.
Gebruik dus iets wat in eerste instantie bedreigend overkomt, Zorgkaart Nederland, om jezelf te profileren. Ik begrijp dat dat niet is wat veel artsen bezighoudt, hoor, maar…. nieuwe patiënten gebruiken deze informatie om zich te oriënteren en waarom zou je de kans willen laten liggen om je aan die mensen te presenteren? Je hebt toch niks te verbergen?
En staat er een negatieve review? Wacht even met reageren zodat de heftigste emoties gezakt zijn. Schrijf dan een professionele reactie in de trant van: Bedankt dat u de moeite hebt genomen uw mening kenbaar te maken. Ik vind het naar dat u dat zo ervaren heeft. Graag zou ik hierover met u in gesprek gaan. Zou u een afspraak willen maken via XXX (telefoonnummer) of XXX (emailadres)? (en als mensen nog restklachten hebben, bied dan aan samen naar een oplossing te zoeken).
Als de klager hierop in gaat, is dat mooi. Doet hij/zij dat niet, dan kan de arts daar verder niets aan doen. Nieuwe patiënten lezen deze reactie echter ook en een professionele, uitnodigende reactie is wederom een manier om je als arts te laten zien als een betrokken en bevlogen professional.
In het artikel staat ook nog iets over patiëntenfora. Als het beeld bestaat dat daar veelvuldig met naam en toenaam over artsen wordt geklaagd, dan kan ik dat meteen ontkennen. Dat is écht niet zo. Gebeurt dat wel, dan is in eerste instantie een moderator de aangewezen persoon om een mail naar te sturen. Dat artsen zich op patiëntenfora zouden moeten begeven, lijkt mij zeer ongewenst en veel patiëntenfora zullen dat ook weigeren. Patiënten moeten namelijk ook ongestoord onder elkaar hun gevoelens en ervaringen kunnen delen. Daar gaat veel kracht van uit en voor artsen écht geen bedreiging.
Laten we elkaar niet bang maken voor Social Media. Het is een vorm van communicatie die weliswaar wat openbaarder is, maar het blijft gewoon communicatie. Zo kunt u lezen wat er gezegd wordt en kunt u er iets mee. Er wordt ook geklaagd en geroddeld op feestjes. Daarvan zult u het bestaan nooit weten, maar het ís er wel degelijk. Elke klacht is een kans om te verbeteren. Vrees niet. De meeste artsen menen het goed, maar…. ook de meeste patiënten hebben het beste voor met hun artsen.
D Hairwassers
23 januari 2015 / 18:11De evidence van de toegevoegde waarde van dit soort sites is niet overtuigend; als een arts goed wordt beoordeeld, is dat dan ook een goede arts?
Wat voegt de site toe aan een goed gesprek bij de plaatselijke kapper?
Ik zie positieve onderzoeken :
http://bmjopen.bmj.com/content/3/1/e001570.full
Maar ook kritische:
http://www.bmj.com/content/341/bmj.c5004
http://archinte.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=1108766
http://www.medicalnewstoday.com/articles/241758.php
http://articles.latimes.com/2012/feb/13/news/la-heb-patient-satisfaction-study20120213
http://www.kevinmd.com/blog/2012/02/patient-satisfaction-kill.html
Ik zou willen pleiten voor een minder populistische benadering:
Stick to the facts.
En die facts zijn wat mij betreft niet overtuigend. Zie bovenstaande links.
En dan wil ik niet eens ingaan op de financiering vanuit ZN van betreffende site.
E.Kriek
23 januari 2015 / 19:19Toch heeft de blogger zeker een punt ten aanzien van dergelijke waarderingssites.
Gelukkig ben ik niet te vinden op Zorgkaart.nl, want statistisch gezien – en ik bedoel hiermee statistiek in academische zin- is dat geen betrouwbare site te noemen. Eén chagrijnige patient die de moeite neemt om te posten vs. 10 tevreden patienten die niet posten en daar ga je. Er is totaal geen controle op wie/ wat/ waarom post. Ik zou bij wijze van spreken mezelf de hemel in kunnen gaan prijzen, de concurrent afvallen en niemand die erachter komt. Kortom, biedt eigenlijk geen houvast.
Vorig jaar was er op Skipr nog een interessante discussie over, lees vooral de commentaren (en huiver bij het gebrek aan kennis van zowel de Skipr redactie als de onderzoeker) :
http://www.skipr.nl/actueel/id16664-vergelijkingssite-geeft-betrouwbaar-beeld-.html
Alberts
23 januari 2015 / 19:52Mooie reactie van mevrouw Hairwassers.
Als vervolg daarop: Ik vraag halfjaarlijks aan 20 patiënten om mij op Zorgkaart te beoordelen. De respons is ca 25-30%, want het blijkt dat veel mensen tegenwoordig erg vaak gevraagd worden om aan een beoordeling mee te doen. Een (redelijk) tevreden patiënt heeft er vaak ook niet zo’n behoefte aan en die moet je zelfs persoonlijk een beetje duwen.
Natuurlijk komen er ook negatieve reacties die helaas ook anoniem zijn en blijven, maar daar kan je als zorgverlener gelukkig toch op reageren en soms daarmee het een en ander nuanceren. Ook dat getuigt m.i. van kritisch met jezelf, je patiëntenkring en met je vak omgaan. Via onderstaande link kan men lezen hoe ik een aantal jaren geleden heb gereageerd op lastige kritiek en een heel laag cijfer.
https://www.zorgkaartnederland.nl/zorginstelling/tandartsenpraktijk-tandartspraktijk-j-w-e-van-beek-honselersdijk-181561
JWE van Beek, tandarts
Willem van Beek
23 januari 2015 / 19:57Beste heer/mevrouw Alberts, het is goed voor te stellen hoe kwetsbaar je bent als zorgprofessional als je zo in het openbaar beoordeeld wordt. Toch zijn de meeste reviews echt heel positief.
Er wordt op Zorgkaart Nederland zeker wel toezicht gehouden op wie wat post. Dat wordt gedaan op IP-adres en door nadere informatie te vragen. Zorgkaart Nederland stimuleert dat artsen in contact kunnen komen met patiënten die een negatieve review plaatsen. Het is niet helemaal waterdicht, dat klopt, maar helemaal geen controle, dat is gewoon niet waar. NPCF is ook strenger op negatieve reviews dan op positieve reviews en dat is eigenlijk ook heel vreemd. Censuur vind ik niet gewenst.
Het is inderdaad geen wetenschappelijk onderzoek, maar het zegt wél wat, zeker als er veel reviews staan. Ik ken vrij veel artsen. Ik heb hun reviews gelezen en ik moet zeggen dat ik ze nagenoeg allemaal herken in de beschrijvingen. Niet anders dan restaurants op Iens, Dinnersite etc.
De discussie uit de link is uit 2013 en daarmee ook al vrij oud. Er staat niets nieuws in. Gelukkig worden artsen minder en minder huiverig en komen er meer en meer reviews. Na de eerste koudwatervrees weten artsen er hun voordeel mee te doen. Goede ontwikkeling !!
D Hairwassers
23 januari 2015 / 20:24Mijn persoonlijke ervaring was in eerste instantie een negatieve beoordeling waar ik na driekwart jaar achterkwam.
Dat voelt vervelend.
De enige goede mogelijkheid die ik zag was meedoen en 1 spreekuur de patiënten een briefje meegeven met de website en te vragen mij te beoordelen, precies wat mevrouw Hairwassers zegt.
Als er voldoende beoordelingen zijn komt er wel een representatief beeld uit.
Goed voor jezelf. Maar vooral ook goed voor de patiënt, hoe anders kan die genuanceerd en betrouwbaar voor een arts kiezen?
Het wordt tijd weer eens een ronde briefjes uit te delen. Ik kan het iedere arts aanraden.
Christiaan Spijker
23 januari 2015 / 20:52@mw. Hairwassers,
Voor iemand die zich vorige week nog druk maakte in haar blog over ‘niet significant’ verbaast het mij hoe makkelijk u in dit geval over de problemen van de betrouwbaarheid en validiteit van Zorgkaart.nl heen stapt.
En ik merk op dat u nu zelf anekdotisch ‘bewijs’ aanhaalt – zoals dat u ‘artsen in de beoordelingen herkent’- is wetenschappelijk gezien ook weinig tot niets waard.
De door mij aangehaalde discussie is ‘uit 2013 en daarmee al vrij oud’ zegt u en ‘er staat niets nieuws in’. U impliceert daarmee dat door enkel tijdsverloop iets achterhaald zou zijn. Het artikel is amper een jaar geleden gepubliceerd en de werkwijze van Zorgkaart is bij mijn weten niet of niet structureel verandert sinds december 2013 en daarmee is de discussie inderdaad niet nieuw maar nog wel actueel. Wij voeren hem hier niet voor niets.
Alberts
24 januari 2015 / 12:22@ collega Spijker: ik zou er de voorkeur aan geven dat patiënten mij, of mijn assistente, direct feedback zouden geven inzake mijn medisch handelen.
Daar zou een anonieme, niet onafhankelijke, en niet-onderbouwde site zoals ZKN wat mij betreft dus volstrekt overbodig zijn.
E.Kriek
24 januari 2015 / 20:33