Apotheker zonder apotheek
In opdracht van minister Bruno Bruins gaat een groep van maar liefst ruim vijftig experts en patiënten aan de slag met de ontwikkeling van een totaalplan om het aantal incidenten door medicatiefouten terug te dringen.
Een eerste aanzet krijgen ze al op een presenteerblaadje aangereikt van een groep Utrechtse onderzoekers die stellen () dat de inzet van een apotheker-farmacotherapeut in de huisartspraktijk ervoor zorgt dat minder mensen door fouten met medicatiegebruik bijwerkingen ervaren of in het ziekenhuis belanden. Een echt ‘nieuwe professional’ is die apotheker-farmacotherapeut in tegenstelling tot het nieuwsbericht overigens niet, want de pilot met deze functie is al in 2014 van start gegaan.
Geen leverancier van geneesmiddelen meer, maar een zorgverlener
Uit de berichtgeving nu blijkt dat de apotheker-farmacotherapeut in de huisartspraktijk zich sterk richt op de inhoud: met de patiënt spreken over medicatiegebruik, hierin in overleg met de huisarts wijzigingen aanbrengen, labwaarden bepalen, begeleiden bij de afbouw van medicatie, een vraagbaak zijn voor collega’s, noem maar op. Alles wat een apotheker doet dus. Alleen dan in de huisartspraktijk en zonder de laatste stap die in de apotheek wel plaatsvindt: het verstrekken van geneesmiddelen.
Dit werpt de vraag op wat de toekomst van de apotheek is als de functie van apotheker-farmacotherapeut een vaste plek krijgt in het huisartslandschap. Het is immers juist de bedoeling dat de apotheker geen leverancier van geneesmiddelen is maar een zorgverlener, horen we al geruime tijd. Maar als die zorgverlener al in de huisartspraktijk zit en het doosje ook met een drone of door bol.com kan worden thuisbezorgd, waar blijft de apotheek dan voor nodig?
8 reacties
Waar zijn we als burgers het meest mee gediend?
cora postema
5 juni 2019 / 13:10Met goede informatie over het geneesmiddel, het correcte gebruik ervan, de interactie met andere gebruikte geneesmiddelen en de eventuele bijwerkingen. En met correcte levering. Maar dit geeft nog geen antwoord op de vraag of de informatieverstrekking en de levering in één hand moeten zijn en of de apotheker dus een apotheek nodig heeft. Als die aanwezig is in de huisartspraktijk, als apotheker-farmacotherapeut, is hij nog steeds zichtbaar en bereikbaar voor de patiënt die persoonlijk contact belangrijk vindt.
Frank van Wijck
5 juni 2019 / 14:31Zoals we van hem gewend zijn, prikkelt Frank de lezer en stimuleert M/V tot reageren. Bij deze.
Die verpakking met medicatie komt niet zomaar uit de lucht vallen maar vergt de nodige fysieke handelingen (menskracht, infrastructuur) in de leveringsketen van fabrikant tot consument/patiënt. aangezien vele fabrikanten wereldwijd een zeer grote hoeveelheid consumenten/patiënten o.a. in Nederland moeten bedienen en het aanbodprofiel op fabrikantenniveau significant afwijkt van het vraagprofiel op consumenten/patiëntenniveau is grootscheepse transformatie nodig door importeurs, groothandel en dienstverlenende detailhandel (lees arts & apotheek of apotheekhoudend huisarts). Afhankelijk van de behoefte van de consument/patiënt aan farmaceutische zorgverlening kan deze op verschillende manieren worden bediend. Maar de praktijk laat zien dat het aanbod in de omgeving van een AHOED, Gezondheidscentrum/Medisch Centrum of Apotheekhoudend huisarts het beste tegemoet komt aan de vraag. Gemak van alles onder 1 dak in de nabijheid van de woonomgeving van de eindgebruiker is nu eenmaal doorslaggevend. En daar komt bij dat on line shopping veelal een verliesgevende activiteit is. Vandaag is dit weer eens bevestigd door de financiële topman van Jumbo. En daar weten ze echt wel wat nodig is om de klant vast te houden.
Ik maak me dus niet zoveel zorgen over de toekomst van de apotheek mits er een ondernemende eigenaar (al dan niet zelf apotheker) aan het roer staat.
hans hof
5 juni 2019 / 16:46Over de toekomst van de apotheker maak ik mij ook niet zoveel zorgen Hans. Maar als “gemak van alles onder één dak” inderdaad het beste uitgangspunt is – en ik ben wel geneigd dat met je eens te zijn – en die apotheker (of apotheker-farmacotherapeut) vindt al onderdak bij de huisarts, heeft hij dan nog een eigen dak – een eigen zaak dus – nodig?
Frank van Wijck
5 juni 2019 / 16:55Beste Frank,
Het hangt er maar vanaf wat je onder een eigen dak verstaat. Een zelfstandig ondernemer hoeft niet koste wat kost het bedrijf van de onderneming te huisvesten in eigen vastgoed. In mijn visie van samenwerkende eerstelijns zorgverleners ‘onder 1 dak’ kan worden volstaan met ‘een eigen praktijkruimte’ (al dan niet huur of eigendom) in een (deel van) een gebouw met gezamenlijk gebruik van algemene ruimten.
Een ‘eigen zaak’ hoeft niet (er zijn tenslotte honderden apotheekfilialen) maar in de praktijk zie je vaak dat de voorschrijvers van de farmaceutische zorgverlening de voorkeur geven aan zelfstandige apothekers.
Trouwens, op mij maakt het de indruk dat de ‘apotheker-farmacotherapeut’ veeleer kan worden beschouwd als een soort praktijkmedewerker op HBO-niveau à la de POH dan als de apotheker zoals wij die nu kennen. Is dat de bedoeling?
hans hof
6 juni 2019 / 10:47Uit de documentatie van ZonMw kan ik niet concluderen dat het om een hbo’er gaat. Er staat: ‘In hoeverre is er winst te behalen door verbetering van de farmacotherapie in de huisartsenpraktijk? Om die vraag draaide de POINT-studie. Het onderzoek voorzag in het aanstellen van een apotheker-farmacotherapeut (AFT) in huisartsenpraktijken. Die situatie werd vergeleken met de situatie in huisartspraktijken die al nauw samenwerken met apotheken, en met praktijken die dit niet doen. Tien AFT’s gingen vijftien maanden lang in een huisartsenpraktijk aan de slag. Tegelijkertijd volgden ze een opleiding die het Julius Centrum voor hen ontwikkelde. Die aanvulling op hun afgeronde opleiding was nodig, omdat het werk van een apotheker-farmacotherapeut wezenlijk anders is dan dat van een apotheker achter de balie of van een apotheker-onderzoeker’.
In aanvulling op de afgeronde opleiding tot apotheker dus.
Frank van Wijck
6 juni 2019 / 14:51Ik hoop dat apothekers in de toekomst een grote(re) rol gaan spelen bij het vervaardigen van maatwerkmedicijnen die precies aansluiten bij jouw medische geschiedenis, gevoeligheden voor bepaalde stoffen, DNA, etc.
Sandra Schoppers
12 juni 2019 / 18:27Een terechte wens natuurlijk Sandra. En een die volledig aansluit bij de boodschap dat de apotheker zich niet als leverancier moet positioneren, maar zich moet onderscheiden op de inhoud.
Frank van Wijck
12 juni 2019 / 18:51