Biedt ggz straks nog plek voor complexe zorgvragen?
Als reactie op het initiatief van Menzis om depressie resultaatgericht te gaan vergoeden zet hoogleraar Jim van Os met argumenten uiteen waarom Value-Based Heathcare in de GGZ niet zinvol toe te passen is. Hij geeft aan dat Menzis de kosten wil reduceren door resultaatvergoeding als oplossing te zien. Echter dat pay-for-preformance niet bewezen effectief is voor kostenreductie of kwaliteitsverhoging.
Een kernprobleem is dat de wetenschap van geestesziekten nu eenmaal nog te veel onzekerheden kent om op basis van resultaten financiële prikkels te geven aan de GGZ-instellingen. Ziekte- en herstelverhalen zitten complex in elkaar en biologische, psychologische en sociale factoren spelen hierin een rol. Hoe complexer de problematiek van de patiënt, hoe lastiger het is om de juiste zorg te vinden. We weten simpelweg nog niet altijd vooraf welke behandeling bij welke specifieke patiënt effectief gaat zijn. Iets wat Menzis van de behandelaar nu wel lijkt te vragen.
Ik maak mij zorgen over waar de patiënt met complexe problematiek binnen de GGZ straks terecht kan
Ik maak mij zorgen over waar de patiënt met complexe problematiek binnen de GGZ straks terecht kan. Ik moest denken aan de casus van Mike Boddé. Hij beschrijft in zijn boek Pil zijn jarenlange worsteling met depressie. Door trial-and-error met diverse behandelingen en de vasthoudendheid van zijn psychiater, komt er voor hem uiteindelijk toch een ‘pil’, waardoor hij uit zijn depressie kan klimmen. Wie vergoedt straks die jarenlange zoektocht?
Ik begrijp dat de zorgverzekeraar houvast wil en het geld goed besteed wil zien. Vanuit dat oogpunt snap ik het resultaatgericht willen vergoeden. Echter, ik vrees dat Menzis iets van de behandelaar vraagt waar de wetenschap nog geen antwoord op heeft. Wij weten nog niet goed wat depressie is en wat nu precies bij welke patiënt een effectieve behandeling kan zijn. De GGZ werkt bij gebrek aan beter met trial-and-error. In het bijzonder bij de complexere problematiek en daarmee samenhangend vaak de ernstig zieke patiënt.
Zoals blijkt uit het verhaal van Boddé kan herstel wel degelijk voortkomen uit een trial-and-error benadering én de vasthoudendheid in het langdurige traject wat doorlopen werd. Zijn herstelverhaal is een voorbeeld van de lange weg die de patiënt begaat, waarbij vele behandelingen uitgeprobeerd worden, niet werkzaam waren totdat iets wel werkt. De al depressieve patiënt kan zich schuldig gaan voelen als hij niet opknapt en de financiële aansporing van Menzis voor de GGZ-instelling niet binnen geharkt heeft. Of dat de behandelaar zijn vingers niet wil gaan branden aan de patiënt met complexe problematiek. Zou Boddé met het nieuwe beleid van Menzis nog aangenomen zijn als patiënt?
Waarom gaan grote ggz-instellingen zo snel mee met het initiatief van Menzis? Ik kijk uit naar publicaties die daar meer licht over schijnen. Ik maak mij zorgen dat de GGZ zich op glad ijs gaat begeven omdat er een groep patiënten die niet direct op een behandeling positief reageren onder-behandeld kunnen gaan worden. En als deze mensen buiten de zorg komen te vallen, waar komen zij dan terecht?
