Brief van Pia Dijkstra aan een collega in 2050

In dit jubileumjaar van VvAA blikken we niet alleen terug, we kijken ook vooruit. Drie zorgprofessionals en één voormalige minister schrijven een brief aan een imaginaire collega in het jaar 2050. Wat zijn hun verlangens en wensen voor de toekomst?
Deze keer: voormalig minister Pia Dijkstra.

Minister, beste ambtsopvolger,

In de Verenigde Staten is het goed gebruik dat de vertrekkende president een brief op zijn bureau achterlaat voor de nieuwe president. Een waardevolle traditie waarin ik graag meega, al zitten er tussen u en mij iets meer ambtsopvolgers.

Ik ben inmiddels 95. Minister worden was een even grote eer als verrassing. En het was hard werken, ook als demissionair bewindspersoon. We stonden destijds voor enorme opgaven. Met steeds minder mensen, steeds meer zorg leveren. Medicijntekorten. Grote verschillen in behandeling van man- en vrouwspecifieke aandoeningen.

Wat we toen al hoopten, is dat er nu goede behandelingen zijn die bijdragen aan een betere kwaliteit van leven voor veel chronisch zieken. Van het Integraal Zorgakkoord heeft u waarschijnlijk nooit gehoord, maar de vruchten die het nu afwerpt, zijn te danken aan al die professionals die toen, ondanks de hoge werkdruk, met onverminderd optimisme hebben doorgebuffeld.

Dat de zorg voor iedereen goed en toegankelijk is – ongeacht je portemonnee, je afkomst of je geslacht – is voor u een gegeven, maar is te danken aan degenen die pijnlijke beslissingen hebben durven nemen. In mijn tijd waren het taaie jaren voor de mensen in de zorg. Het is nu onvoorstelbaar hoe we het in 2024 allemaal deden met alléén mensen en nauwelijks hulp van robotica.

Ik ben heel blij dat het is gelukt mensen gezonder te laten leven

Na jaren van tegenslagen is de uitwisseling van gegevens ook op orde gekomen. Dankzij goede wet- en regelgeving van mijn opvolgers is AI onder controle en helpt het de samenleving vooral. Ik ben heel blij dat het opvolgende kabinetten is gelukt mensen gezonder te laten leven en zo te voorkomen dat ze chronische aandoeningen ontwikkelen. Sigaretten zijn uit het straatbeeld verdwenen. Voldoende bewegen en gezond eten zijn allang staande praktijk. Het verbod op e-bikes voor gezonde kinderen onder de 16 jaar was een goede zet, maar het waren de afgelopen 25 jaar vooral stedenbouwkundigen, wijkregisseurs en werkgevers die hier het verschil hebben gemaakt.

Is dan nu alles koek en ei? Nee. De kosten voor het behandelen van aandoeningen rijzen nog steeds de pan uit. Verhoudingsgewijs hebben veel minder mensen zorg nodig, maar de kosten ervoor zijn niet evenredig gedaald. Iedereen de nodige zorg kunnen bieden, is ondanks alle betrokken mensen en inzet van technologie, nog steeds een uitdaging.

Dat zijn problemen waar u een antwoord op zult moeten vinden. Wat ik u vooral toewens, is dat u over 25 jaar achteromkijkt en ziet dat al uw inspanningen, maar vooral die van alle mensen in de zorg, hun vruchten hebben afgeworpen. En zoals de vertrekkende Amerikaanse president George H.W. Bush destijds aan zijn opvolger Bill Clinton schreef: ‘There will be very tough times, made even more difficult by criticism you may not think is fair. (…) Don’t let the critics discourage you or push you off course.’ Succes.

Pia Dijkstra,
voormalig minister voor Medische Zorg