De nieuwe kleren van de keizer

Het verhaal van het huidig zorgstelsel. In 2006 kwam Neoliberalisme naar Den Haag met een nieuw product: een zorgstelsel van marktwerking met private verzekeraars in regie. Dit stelsel zou de stijgende zorgkosten indammen, alle wachtlijsten oplossen, de tweedeling in de zorg opheffen en ook nog de kwaliteit verhogen. Alle andere landen zouden jaloers op ons zijn. En omdat Den Haag erin geloofde, kocht zij dit product en paradeerde rond met dit zorgstelsel alsof het het beste stelsel was van de wereld.

Op een uitzondering na zag iedereen in Zorgland en ook de meesten daarbuiten dat het nieuwe zorgstelsel zijn beloften nooit kon waarmaken, maar niemand durfde dit Den Haag te vertellen. Dus klapte iedereen in zijn handen en prees Den Haag met hoe mooi het aangeschafte stelsel was.

De verandering van garderobe werd echter wel heel erg duur. Daarom hoog tijd voor het jongetje in de menigte om de ballon door te prikken. ‘Dit zorgstelsel is duur, maar heeft niets om het lijf!’

‘De tweedeling in de zorg is inmiddels vervangen door een tig-deling’

De kanselier zette nog eens goed zijn bril op. ‘Inderdaad, de zorgkosten stijgen net zo hard, maar waar het geld nu naartoe verdwijnt, is onduidelijk. Een aantal veel voorkomende basiszorgzaken vergoeden we niet meer, toelagen zijn verlaagd, het budgettaire kader zorg is in 2012 opnieuw ingevoerd, het eigen risico en de eigen bijdragen zijn opgehoogd. De ontwikkelingen in de zorg en de vergrijzing alleen kunnen de toch aanhoudende kostenstijging niet verklaren. Die waren er immers zowel voor als na invoer van dit zorgstelsel, bovendien lijken de geleverde aantallen van enkele typische vergrijzingszaken zoals kunstknieën, hartbehandelingen en staaroperaties na 2006 zelfs minder hard te stijgen dan voorheen.’

Dagelijks lekken zorggelden onnodig naar randsectoren als consultancy, marketing en zorgverzekeraars, bovendien stagneert overal in de zorgsector geld voor zorg in grote geldreserves.

De rentmeester constateerde dat er weer wachtlijsten ontstaan. Dat kleine basisziekenhuizen dreigen om te vallen. Dat spoedposten doorstroomproblemen ondervinden ten gevolge van de beddentekorten bij te krappe budgettering van de reguliere zorg. En de tweedeling is inmiddels vervangen door een tig-deling ten gevolge van de vele polissen, jong versus oud, hoog- versus laagopgeleid en rijk versus arm. Patiënten kunnen niet vrij de benodigde zorg afnemen waar ze willen. Zorgverleners voelen zich niet meer gefaciliteerd. Sterker nog: ze krijgen er steeds meer extra taken bij in het kader van de afvinklijstjes van mensen buiten de spreekkamer.

De sheriff en de hofnar waarschuwden dat private zorgverzekeraars zo straks wellicht meer macht over de burger krijgen dan Den Haag. Zij beschikken tenslotte over contracteermacht, gevoelige informatie over patiënten en verzekerden, over de door de burger verplicht opgebrachte premiegelden en hanteren hierover ook nog betalingsregelingen. En hoezo rechtvaardigt controledrift de schendingen van de privacy en het beroepsgeheim?

Voor de toekomst hebben we echter echte leiders nodig met principes, idealen en lef

Tot slot voegde de geestelijke toe: ‘Zorgverzekeraars horen niet mee te beslissen over leven en dood, ziek of gezond. Ze zijn god niet!’ en piepte de consciëntieuze chirurgijn ‘Zo kan ik mijn werk niet meer naar behoren doen. Mijn eed vervalt in dit stelsel tot meineed.’

Klopt, overheid en zorgverzekeraar zullen vast genieten van de rust en stabiliteit die ze voor zichzelf gecreëerd hebben door de onrust over de heg te gooien over het gehele zorgveld en over alle burgers. Voor de toekomst hebben we echter echte leiders nodig met principes, idealen en lef. Slim genoeg om de ziekte die Marktzorgstelsel heet te herkennen, bereid genoeg om het aan te pakken, en met genoeg moed om meer te durven doen dan slechts de symptomen te behandelen.

Hoog tijd dat Den Haag een meer sober kleed aantrekt, een single-payer-zorgstelsel, zoals ook het nationale zorgfonds zal moeten zijn.

Delen