Keuze zonder alternatief
Na een aantal dagen rust komen nu weer reacties binnen op mijn blog De Pijp uit. Een van die reacties luidt dat ik ergernis opwek bij lezers omdat mijn voorstel voor de toekomst van de openbare farmacie vrijblijvend zou zijn. Wie mijn blogs al langer volgt, weet beter, want ik heb hieraan concrete inhoud gegeven. Zonder uitgebreid in herhaling te vallen even een korte herinneringsboodschap.
De gouden tijd van de openbare farmacie is voorbij en keert nooit meer terug. Voor lukraak openbare apotheken openen – wat in de jaren voor het preferentiebeleid vaak buitengewoon lucratief was – is geen reëel verdienmodel meer te ontwikkelen. Sterker nog: een aantal van die apotheken zal verdwijnen. Openbare apothekers kunnen hierop op twee manieren reageren. De eerste is afwachten tot ze kapotgemaakt worden, en de eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat dit is wat ik nu zie gebeuren.
De tweede mogelijkheid is dat de openbare apothekers hun individuele bedrijfsbelang overstijgen en als beroepsgroep vaststellen hoeveel openbare apotheken Nederland minimaal nodig heeft om voortzetting van de openbare farmacie functie te waarborgen zonder de kwaliteit van zorg schade toe te brengen. Hierin samenwerken maakt een warme sanering mogelijk. Dat een sanering er komt – al aan de gang is zelfs – is onontkoombaar duidelijk. Door die samen vorm te geven kunnen de openbare apothekers elkaar helpen en voorkomen dat individuele collega’s in een financiële afgrond worden gestort. Dat kost offers van de gehele beroepsgroep en vraagt om solidariteit. Maar het voorkomt wel dat meer kennis en kapitaal verloren gaat dan noodzakelijk is en dat de kwaliteit van de patiëntenzorg geweld wordt aangedaan. De keus is aan de apothekers, zou ik zeggen. En de kernvraag is: hoeveel hebben zij voor elkaar over? Hulp van anderen komt er niet.
9 reacties
Zal ik meteen zelf ook maar de eerste reactie geven?
@Meijer @Kistenmacher @Jansen: Je kunt blijven pleiten voor een rechtvaardiger of beter systeem tot je een ons weegt, maar je weet heel goed dat dit er niet gaat komen. Als ik oude wijn in nieuwe zakken verkoop, zoals Jansen gisteren beweerde in antwoord op mijn blog De Pijp uit (15 mei), dan neem ik dat voor kennisgeving aan. Uw reactie was leuk opgeschreven Jansen, soms ronduit grappig zelfs, maar hij is niet steekhoudend. Niemand verbiedt de openbare apothekers om zelf een visie te ontwikkelen op de minimale openbare apotheekvoorziening die Nederland nodig heeft om continuïteit van zorg en landelijke dekking te kunnen blijven bieden. En met zo’n visie in de hand hebben jullie een vertrekpunt om te onderhandelen met de zorgverzekeraars, die nu niet de geringste behoefte hebben aan onderhandeling met jullie. Het gaat toch immers prima zo? Een visie op je eigen werkveld is je enige breekijzer om iets aan de huidige situatie te veranderen. Op basis ervan kun je laten zien: “Kijk zorgverzekeraar, als we nu niets doen, dan gaan daar, daar, daar en daar de gaten vallen. En dan heb jij, zorgverzekeraar, een probleem, want jij bent verantwoordelijk voor de continuïteit van zorg. En hoe ga je die invullen als wij er niet meer zijn?”.
@Meijer: Is dit antwoord duidelijk genoeg?
Frank van Wijck
24 mei 2013 / 08:45Frank, voor bovenstaande collumn ben je waarschijnlijk ernstig in overtreding vanwege de NMA. Je pleit voor kartelvorming en marktverdeling. En dat mag niet. De LHV is voor minder aangepakt.
Bart Bruijn
24 mei 2013 / 08:50Dat zal niet lang zo blijven Bart. Herinner je je nog de discussie over de ziekenhuisfusie in Zeeland? De NMa stond die uiteindelijk toe ondanks het feit dat daarmee geen concurrentie meer zou bestaan in de Zeeuwse ziekenhuiszorg. “Zeeland is echt een uitzonderingsgebied in Nederland”, zei Henk Don van de NMa toen ik hem hierover interviewde voor Zorgmarkt. Als de openbare farmacie in Nederland wordt bedreigd in haar voortbestaan, zoals de apothekers om het hardst roepen, is binnenkort heel Nederland een uitzonderingsgebied voor patiënten van de openbare apotheek. En als het zover komt, zal de NMa zich buigzamer tonen dan je nu misschien verwacht. Ze moet dan wel.
(Voor de goede orde: Bega niet de vergissing deze discussie te verwarren met die van de huisartsen. Die worden niet in hun voortbestaan bedreigd. Het was een andere discussie.)
Frank van Wijck
24 mei 2013 / 08:58De actie van de NMa, nu onderdeel van de ACM, tegen de huisartsen was wegens een pro actieve actie van de LHV om uitroeiing van huisartsen te voorkomen. De NMa zag dat als een soort februari staking in oprichting en iedereen weet hoe het Openbaar Bestuur in die dagen handelde; score 99%. Niet voor niets bleef dit 65 jaar geheim. Ook de Hoge Raad wist in die tijd wie de baas was in dit land. Het andere continuum in de tijd.
De apothekers kunnen en mogen niets voor elkaar over hebben. Dat is nu juist de essentie van marktwerking. Zoals CZ directeur W vd Meeren het noemde; “wij zien het als een vorm van “Creatieve Destructie””. Macht en Tegenmacht.
Mediq, BENU, Walgreens/Kring kopen geen apotheken op. Wachten tot de anderen omvallen of tegen betaling van een franchise fee willen aansluiten. Indien op de relevante markt een aandeel van meer dan 35% wordt bereikt gaat er een belletje over bij de ACM. De ACM gaf toestemming voor de fusie tussen Llloyds en Phoenix eerst na sluiting/overdracht van enige apotheken. Tegen autonome groei kan de ACM niets doen, tenzij die marktpartij de consument benadeeld. Dat is aan het oordeel van de ACM, de NZa en uiteindelijk blijft het de Minister die beslist. Zo gaat dat met Nederlandse ZBO’s.
De Tegenmacht is verdeeld en de ‘verbindende’ factor, de KNMP zelf, denkt alleen aan het eigen verdienmodel.
De verzekeraars hebben als enigen de zorgplicht. De wettelijk enig aan apotheekhoudenden voorbehouden ‘zorg’ actie is de ter hand stelling. Alle overige prestaties zijn functioneel omschreven. De laagst biedende mag ze voor 1 jaar uitvoeren.
VWS wil op de ingeslagen weg doorgaan. Dat is de boodschap. Zorg en Distributie scheiden. Som der delen moet dan wel lager uitkomen dan het huidige THS tarief. Daar zijn apotheekhoudenden niet bij nodig. Dat wil de Minister eens uitproberen.
Tot 2016 is de termijn waarin de EU Commissie de aan de private verzekeraars verstrekte 10 miljard opgepotte ziekenfondspremies uit de jaren voor 2006 ziet als staatssteun. Tot die tijd moeten de verzekeraars zich gedragen. Tot die tijd is er nog de mogelijkheid van de terugvaloptie van de ‘liberaal’ HaHo.
Die termijn zal in stilte verlopen en dan is er geen weg meer terug.
HhhH. Titel van een WO2 boek. Himmlers hersenen heten Heinrich.
Zo ook bij VWS; HhhH. Hoogervorsts hersenen heten Hurts. En Hugo Hurts wil zijn karwei afmaken. Heeft hij op meerdere plekken gezegd. Gewoon in het openbaar. Staat op diverse webcasts. Voor later.
Geert Mak of Paul Griffioen. Wie gaat het schrijven?
Ondertussen wil de Minister toe naar verkorting van de aflevertermijn; minder pillen per receptregel. Maar wel budgettair neutraal. De KNMP is daar voorstander van.
Tja. De KNMP zal zich toch eens moeten melden bij het NEVI te Zoetermeer.
En dan komt FvW met zijn vondst; de ACM zal wel de andere kant opkijken als de apotheken uit het straatbeeld zijn verdwenen.
Maar ja, HhhF bekt ook niet zo lekker.
De zorgplicht ligt bij de verzekeraars en de NZa ziet achteraf toe op naleving. De gaten zie je pas achteraf. Toenemende slijtage wordt in deze tijd in dit land met kunst en vliegwerk opgelapt. Met steun van de KNMP. Scheur je uit de broek en ligt die op de enkels sta je als NZa toch mooi te kijk; zie je wel zegt dan de KNMP. En vervolgens belt de NZa naar de dominante verzekeraar in het exploitatie gebied en komt er een container van Mediq, BENU of Walgreens/Kring. Je moet geen econoom te zijn om dat scenario werkelijkheid te zien worden.
Zie daar maar eens uit te komen. Chicken Farm is er niets bij in vergelijking.
We graven ondertussen gestaag verder.
anh jansen
24 mei 2013 / 12:59“De gaten zie je pas achteraf”. Dat blijft zo als niets doet om het dreigende ontstaan ervan in kaart te brengen. Kop in het zand, dat waren toch struisvogels in plaats van kippen?
Frank van Wijck
24 mei 2013 / 13:43Het is de NZa die vaststelt of er een tekort is en of er sprake is van gaten in het distributie netwerk en in de extramurale farmaceutische zorgverlening. Het is niet aan de beroepsgroep.
De KNMP heeft te vaak en te hard alarm geslagen en de ASKA leden hebben te lang gedaan of er niets aan de hand was. Nu passen de ASKA leden de strategie van de russische terugtocht toe, de slee en de wolven, en de KNMP kijkt aan de zijkant toe, ondertussen haar eigen verdienmodel bewakend.
De ‘zorg’ verzekeraars zijn de enigen met zorgplicht en de Overheid houdt hen daaraan. Hoe zij die zorgplicht vervullen is aan de ‘zorg’verzekeraars zelf.
Als het budget maar niet wordt overschreden en het Volk niet in opstand komt; dreigend stemmen verlies voor de Regeringspartijen is enige barometer voor de politiek. Om dat te voorkomen moet het ‘frame’ van exploderende zorgkosten in stand worden gehouden en waar mogelijk opgevoerd. De rol van de media is hier van cruciaal belang; Regeringsgezindt? Overheidsgezindt?
Van enige kritiek op de inrichting van het systeemmodel 2006 is nog immer geen sprake. De media, de journalistiek, laat het hier schitterend afweten. Zelfs zogenaamde kwaliteitskranten laten zich meesleuren; NRC en Volkskrant; geen enkel afwijkend of kritisch woord over het systeemmodel. Haal er eens een OESO of buitenlandse gezondheidszorg econoom bij zou ik zeggen. Die worden tenminste niet betaalt door de NL Overheid. Zitten niet in de tunnelvisie van VWS en Erasmus Universiteit. Schrijven geen nota’s en adviezen van het kaliber ‘u vraagt en wij schrijven het wel op”.
Toppunt is het advies van B Baarsma: wettelijke plicht voor zorgaanbieders om gratis zorg te leveren als het budget voor de private verzekeraars op is! Alleen nog even vragen bij de EU of dit wel is toegestaan. Verder ziet B Baarsma geen problemen.
En de VVD liberale Minister vindt dat een heel goed idee.
En dan zijn we weer terug in het verleden.
Wie zijn ook weer de winnaars in Chicken Farm?
En hoe hebben ze dat weten te bereiken?
Prima instructie film voor zorgaanbieders en voor kritische journalisten.
ANH Jansen
24 mei 2013 / 16:21Het is en was altijd al onvermijdelijk dat de kleine buurtapotheek ter ziele zou gaan. Als zoon van een kleine middenstander heb ik dat proces aan den lijve meegemaakt en daaruit mijn conclusies getrokken. Een probleem bij veel apothekers is dat het vaak tweede, derde of nog latere generaties apothekers zijn, die, overigens vaak goedbedoeld, alleen maar bezig waren met de kwaliteit achter de balie en de sociale context waarin de apotheek functioneert volledig uit het oog zijn verloren. Ook een zeker dedain voor politiek en politici helpt niet echt. Door schade en schande wijs geworden geloof ik dan ook niet erg in het model dat de beroepsgroep zelf met een nieuw elan toekomst gerichte oplossingen zal gaan verzinnen. De koude sanering zal zich dan ook geleidelijk gaan voltrekken. Afgezien van een aantal sociale aspecten, op zich geen ramp.
Anders wordt het echter als ook modale en bovenmodale apotheken problemen hebben het hoofd boven water te houden. Innovatie in de zorg gaat altijd gepaard met investeringen, en daarvoor moet dan wel de financiele ruimte bestaan.
Meijer
24 mei 2013 / 23:42De kritiek van Jansen op de schrijvende pers deel ik volledig.
Nederland kent geen onderzoeks journalistiek.
Een journalist die zich een jaar lang under cover in de zorgverzekeraarswereld en de daarbij horende innige band met ambtelijk en politiek Den Haag zou begeven kan een bijzonder opzienbarend stuk schrijven. Vervolgens krijgt hij/ zij het niet geplaatst omdat geen enkele krant de advertentie inkomsten van diezelfde zorgverzekeraars in de waagschaal wil stellen. Het systeem zit uiterst geraffineerd in elkaar. Zelfs de grootste consumenten/ patienten vereniging, toch bedoeld als luis in de pels van de overheid, is voor meer dan 90% afhankelijk van subsidies van diezelfde overheid. Afhankelijk van de eigen visie zal de een zeggen: dat zit slim in elkaar, de ander: het systeem is corrupt/ verrot.
Make Your pick.
Meijer
25 mei 2013 / 00:01De winst van zorgvernieuwing
Kim Putters, Eelko den Breejen, Paul Hubertus Anna Frissen
Uitgeverij Van Gorcum, 2009 – 172 pagina’s
De hoofdpijn van Meijer wordt gedeeld door Putters et al. Er zit een weeffout in het het systeemmodel en de schrijvers, allen economen, hopen op beterschap van de zorgverzekeraars maar zien ook dat het systeemmodel weeffouten bevat die er niet uit kunnen worden gehaald omdat dan het hele systeemmodel uit elkaar valt; dan maar geen innovatie en vernieuwing…….?
Economen zijn van het type “assume a ladder”, om uit een diepe put te geraken.
Het systeemmodel Zorgstelsel 2006 is dan ook ontworpen door theoretisch economen zonder praktijk ervaring. Tegen de adviezen van de Raad van State en van de OESO gezondheidszorg economen in.
Er is wel degelijk een alternatief.
ANH Jansen
25 mei 2013 / 14:00