Den Haag – Winter vol Cultuur aan Zee

Den Haag is allang niet meer de belegen kaasstolp vol deftige dames en heren. Anno 2019 is de Hofstad een feest van hoogbouw, trendy winkels en – vooral deze winter – Cultuur aan Zee. 

Tekst: Harri Theirlynck 

Naar Den Haag ga je, op z’n slimst, met de trein. Als u kiest voor het Centraal Station, dan wordt u over de ‘rode loper’ van de Turfmarkt als een magneet naar het centrum gezogen. Langs de wolkenkrabbers van het ministerie van Binnenlandse Zaken, waar het bij drukte echt een beetje New York is. Aan het eind wachten de Nieuwe Kerk en het spierwitte stadhuis van de Amerikaanse architect Richard Meier. Een ruimteschip dat net lijkt neergedaald, al spreekt de Hagenees met hangende onderkaak over het ‘IJspaleis’. Loop er vooral even binnen, het hoge atrium is verpletterend mooi. 

In de buurt is het nog een rommeltje door de bouw van het enorme cultuurcomplex aan het Spui, waarin (in 2020) het Residentie Orkest, Nederlands Dans Theater en Koninklijk Conservatorium gaan wonen. 

Boeiender is uitstappen op station Hollands Spoor. Dit oudste station van Den Haag, met monumentale perronkappen, ligt midden in een voorheen dermate ruige wijk, dat de schrijver van dit artikel er als jongen onder geen beding mocht komen. De nieuwe tramperrons echoën de gietijzeren stationsstructuur. De wandelroute naar het centrum (binnen tien minuten staat u in de Bijenkorf) is opgeluisterd en voert langs Marokkaanse bakkers en een stuk China Town vol acupuncturisten en (zelfbenoemde) kruidendokters. 

150 jaar Van Gogh  

Je zou het bijna vergeten in dit Rembrandtjaar: in 2019 viert de Hofstad ook een beetje 150 jaar Vincent van Gogh in Den Haag. Weinig mensen weten dat Van Gogh langer in Den Haag verbleef dan in Arles. In totaal woonde en werkte hij hier – vanaf 1869 – bijna zes jaar. 

Ik loop met Jan Maris een klein deel van de (VVV-)Vincent van Gogh-route. Maris (65, ‘ik spreek vijf talen waaronder plat-Haags’) laat me aan de hand van tekeningen en schilderijen het Den Haag van Van Gogh zien. Vlakbij Hollands Spoor, waar nu de rosse buurt is, stond vroeger de ‘metaalpletterij’ Enthoven. 

Directeur Lodewijk Cornelis Enthoven betaalde voor de straatarme Van Gogh soms de verfspullen en doktersrekeningen. De schilder betaalde terug met tekeningen en schilderijtjes. Enthoven vond ze maar zozo en verpatste menig werkje voor een paar tientjes door. De (nog natte) schilderijen en schetsjes die Van Gogh later vanuit Frankrijk naar Enthoven stuurde, gingen naar de zolder en werden uiteindelijk door de familie verbrand. Tegenover het huidige ‘IJspaleis’ maakte Van Gogh in 1882 zijn schilderij Gezicht op de Nieuwe Kerk met oude huizen. De krakkemikkige pandjes zijn gesloopt. De Nieuwe Kerk is anno 2019 een bruisende plek voor klassieke concerten.

Op De Plaats, vlakbij de Gevangenpoort en het opzienbarende ‘huiskamermuseum’ Galerij Prins Willem V, zweeft nog de geest van de jonge Van Gogh. Op 16-jarige leeftijd begint Vincent als jongste bediende bij de internationale kunsthandel Goupil & cie. In het portaal van De Plaats 20 hangt een plaquette met de tekst: ‘Hier werkte van 1869 tot 1873 Vincent van Gogh (en) maakte hij kennis met de wereld der kunst.’

de Haagse Hofvijver op een winterse dag.

Mauritshuis 

Het centrum van Den Haag is een sierlijke mix van cultuur, winkels en food. We wandelen (en trammen) van het Mauritshuis naar het Kunstmuseum, voorheen Gemeentemuseum (zie ook kader). Over het Binnenhof, langs het Torentje van de minister-president, naar mode-ontwerper Michael Barnaart, Papestraat 1b. De collectie is exceptioneel: koker- en trapezejurkjes, Mondriaan-sjaaltjes, Meisje-met-de-Parelbroches en De Stij-dassen. Ontwerpen van Barnaart hangen niet voor niets in de musea.

Het Hofkwartier, het historische centrum rondom Paleis Noordeinde, is een aaneenschakeling van ambachtelijke winkels. De zeer oude Molenstraat (toch even noemen: op nr. 5 kocht Van Gogh zijn kwasten en doeken) slingert naar het Noordeinde. Links is het paleis en bezoekers lopen hoppend langs galeries en elegante etalages richting zee. Tip: loop binnen bij Bookstor, een zeer originele koffie-annex boekwinkel op nr. 39. Na de Koninklijke Stallen bereikt u het Zeeheldenkwartier. Dat is de lustig gentrificerende wijk die bijna niemand buiten Den Haag kent. Het wemelt hier van de trendy designwinkels, restaurantjes, terrasjes en jugendstilpanden. Het hart van de wijk is het Prins Hendrikplein. Pak hier een terrasje en spring op tram 16. In vijf minuten staat u voor het Gemeentemuseum, waar deze winter Claude Monet centraal staat.

de originele boekhandel ‘Bookstor’ op het Noordeinde.

Van cultuur alleen kan een mens niet leven. 700 meter van het Kunstmuseum ligt de Frederik Hendriklaan, ofwel ‘De Fred’. Eén van de mooiste winkelstraten van Nederland, recent omgetoverd tot Franse boulevard: mode, wonen, boeken, slapen, kunst en dineren rijgen zich hier één volle kilometer aaneen. 

Fiets naar Voorlinden

Museum Voorlinden, waar tot 17 mei 2020 de grote Louise Bourgeois-tentoonstelling plaatsvindt, is een romantisch fietstochtje waard.

Pak bij Den Haag CS een ov-rijwiel en fiets in 23 (volgens Google Maps) verrukkelijke minuten door het Haagse Bos, langs Paleis Huis ten Bosch, naar Landgoed Voorlinden in Wassenaar. Het grootste Nederlandse particuliere museum voor moderne kunst is alleen al vanwege het gebouw en de Piet Oudolf-tuin eromheen de rit dubbel en dwars waard.

Drie grote tentoonstellingen in Den Haag deze winter

Nicolaes Maes in het Mauritshuis: in het Rembrandtjaar organiseert het Mauritshuis een overzichtstentoonstelling van een van Rembrandts meest veelzijdige leerlingen: Nicolaes Maes (1634-1693). Ruim dertig schilderijen tonen hoe Maes uitblonk in historiestukken, genrestukken (huiselijke taferelen) en portretten. Geliefd zijn de ‘luistervinkjes’: voorstellingen waarin is te zien hoe de vrouw des huizes haar dienstmeid betrapt met een vrijer. Maes was een van de meest innovatieve schilders uit de 17de eeuw. Niet eerder werd het oeuvre van de oude meester zo breed gepresenteerd. 

Nicolaes Maes, Rembrandts veelzijdige leerling,
T/m 19 januari 2020, mauritshuis.nl

Monet in het Kunstmuseum: hoogste tijd voor een groots eerbetoon aan Monet. In Monet – Tuinen van verbeelding worden veertig internationale topstukken bijeengebracht. In Nederland waren de laatste grote tentoonstellingen van Monet in 1986 in het Van Gogh Museum en in 1952 in het Kunstmuseum te zien. Iedereen kent de wereldberoemde waterlelies van Claude Monet, maar weinigen hebben Monets kleurexplosies in het echt gezien. Een groot deel van zijn beroemde ’tuinen’ is zelfs nog nooit in Nederland vertoond.

Monet – Tuinen van verbeelding,
T/m 2 februari 2020, kunstmuseum.nl

Louise Bourgeois in Museum Voorlinden: De Frans-Amerikaanse Louise Bourgeois (1911-2010) was een eigenzinnige vrouw die haar levensweg met lef en scherpzinnigheid bewandelde. Ze is bekend bij het grote publiek door Maman (1999), een grote spin die als het ware het terrein van Voorlinden opkruipt. De expositie heet To Unravel a Torment (Het ontrafelen van een kwelling) en toont veertig sleutelwerken die persoonlijke verhalen en psychologische inzichten combineren met buitengewone artistieke vernieuwingen, vol woede, angst en eenzaamheid.

Louise Bourgeois – To Unravel a Torment
T/m 17 mei 2020, voorlinden.nl 

Informatie
VVV Den Haag bevindt zich in de bibliotheek, pal naast het stadhuis. Op denhaag.com vindt u o.a. gratis (online) wandel- en fietsroutes met thema’s als gouden eeuw, hip/stijlvol shoppen en ‘koninklijke’ wandelingen. Gidswandeling De Haagse streken van Vincent van Gogh kost € 12,50 en duurt 1,5 uur. Het boek De Haagse Streken van Vincent van Gogh is te koop op vincentvangoghexperience.com (€ 29,50).

Vorstelijk weekendje Den Haag

QL Hotels & Restaurants biedt een Arts en Auto-lezersarrangement met verblijf in het uit 1899 daterende Kasteeltje De Wittenburg in Wassenaar.

De tien stijlvolle gastenkamers kijken uit over het parkachtige landgoed. In het souterrain bevindt zich het eigentijdse Frans/Aziatische restaurant Sophie. Het vermaarde Museum Voorlinden ligt op steenworp afstand, net als het strand en het centrum van Den Haag (circa 15 autominuten). 

Praktische informatie

  • Prijs 
    € 295,- voor twee personen (normaal € 375,-). 
  • Inbegrepen
    3-gangen verrassingsdiner (exclusief dranken) in restaurant Sophie;
    overnachting met ontbijt;twee toegangskaarten voor het nabijgelegen Louwman museum
  • Looptijd
    Dit arrangement loopt t/m 31 mei 2020.
  • Meer info/boekingen
    qlhotels.com/nl/artsauto

Delen