Dokter in de zaal

Wanneer wij de zaal binnenkomen is er op het toneel nog iemand bezig met de laatste voorbereidingen. Op verschillende plekken worden wat spulletjes verschoven, waarna de man wat gaat treuzelen in de keukenhoek, die aan de linkerkant is opgesteld. Tot mijn verbazing steekt hij plots een sigaret op. In toneelvoorstellingen is roken nog altijd toegestaan. Onze conclusie is snel getrokken: dit is geen toneelmeester maar een acteur. De voorstelling – Een klein leven – is begonnen, al komen er nog steeds mensen binnen.

Een tweede speler komt op: een stevig gebouwde man in zwart T-shirt. “Het is niet gebruikelijk dat wij zo beginnen maar is er een dokter in de zaal.” Heel bijzonder om zo direct al aan het begin van de voorstelling tot een interactie met het publiek te komen. In de theaterkrant las ik dat huisarts Andy (gespeeld door Eelco Smits) de hoofdrolspeler – advocaat Jude (vertolkt door Ramsey Nasr) – wil redden. Zou dit er iets mee te maken hebben. Maar dan slaat de twijfel toe: “Een technicus heeft een ongelukje gehad.”

Daar zitten wij op rij 8, plaats 13 en 14. De man op het podium richt zijn blik op vrouwlief. Wanneer je het BIG-register bent uitgeknikkerd ben je geen dokter meer. Ook met twintig jaar ervaring als huisarts mogen wij dus niet de hand opsteken. Bij mij knaagt de twijfel. Aan wie heb je in deze situatie meer: een huidarts, uroloog, KNO-arts, patholoog-anatoom of gepensioneerd huisarts. Pal achter Mia heeft een vrouw in jeans en een donkere blouse met witte stippen haar hand opgestoken.

Ook met twintig jaar ervaring als huisarts mogen wij niet de hand opsteken

Op de site van de toneelgroep Amsterdam staat over Jude: ‘Achter de façade van professioneel succes leeft hij met onverwerkt verdriet als gevolg van emotionele verwaarlozing en seksueel misbruik in zijn jeugd. Daar heeft hij een extreem wantrouwen en een gevoel van waardeloosheid aan overgehouden. Een uitlaatklep vindt hij in dwangmatige automutilatie, waardoor zijn lichaam steeds verder uitgeput raakt. Hoe leef je met trauma en pijn?’Leven is veel lijden en pijn ervaren leert ons de alom gerespecteerde Zuid-Afrikaanse filosoof David Benatar. Kun je niets leukers bedenken dan om uitgerekend naar zo’n toneelstuk te gaan?

Na tien minuten worden we geïnformeerd over de stand van zaken. De vrouw die zich meldde blijkt kinderarts te zijn en heeft een bevriende chirurg gebeld. Misschien om het publiek niet nodeloos ongerust te maken werd er over een technicus gesproken. Het blijkt echter om een van de hoofdrolspelers te gaan. Deze blijkt op zijn hand te zijn gevallen. “Misschien lukt het om met een spalk de voorstelling te spelen maar dat moet de chirurg beslissen. Laten wij hopen dat er niets gebroken is; anders verzinnen we wel wat anders.”De kinderarts keert terug naar haar plek. De ironie wil dat op het toneel een onderzoeksbank staat.

We wachten in spanning af. Helaas moet het grote leed vandaag wijken voor het kleine. Artsen hebben geen monopolie op een slechtnieuwsgesprek. “Ik heb geen goed nieuws: helaas is er sprake van een gebroken hand, de voorstelling wordt afgelast; wanneer je met een spalk moet spelen trekt deze alle aandacht en dat is ook voor de medespelers niet leuk; beneden kunt u een formulier invullen.”Het publiek reageert met teleurstelling, maar al snel – wanneer er een gratis drankje wordt aangeboden – volgt applaus. Mijn gedachten gaan echter naar de onfortuinlijke acteur, die nu een tijdje is uitgeschakeld. Zou hij een ZZP-er zijn? Plots wordt zijn eigen leven heel klein.

Naschrift:
Een dag later staat de onfortuinlijke acteur weer op het toneel in hetzelfde stuk: ingegipst!

Delen