Doorverkoop medicijnen melden?

Een verpleegkundig specialist verleent consultatie aan de afdeling chirurgie van een ziekenhuis. De patiënt die ze daar bezoekt, is onrustig vanwege pijn en financiële zorgen (omdat hij een aantal maanden niet zal kunnen werken).

Tekst: Shirin Slabbers

De verpleegkundig specialist vraagt de patiënt of zij contact met zijn huisarts mag opnemen om over het medicatie-advies te overleggen. De patiënt vertelt haar vervolgens dat de huisarts hem al jaren methylfenidaat en oxazepam voorschrijft, hetgeen hij doorverkoopt. De patiënt verdient daarmee een leuk bedrag per maand. De patiënt geeft aan dat de verpleegkundig specialist alleen contact met de huisarts mag opnemen als zij hem dit niet vertelt. De verpleegkundig specialist vraagt zich af wat te doen. Ze verwacht last van haar geweten als ze niets doet met de informatie.

Antwoord

Shirin Slabbers is juridisch adviseur gezondheidsrecht
bij VvAA Juridisch Advies en Rechtsbijstand

Het als patiënt doorverkopen van medicatie waarvoor een recept nodig is, is strafbaar. In het Wetboek van Strafvordering staat dat iedereen die ervan op de hoogte is dat iemand een strafbaar feit heeft begaan, bevoegd is daarvan aangifte te doen. Voor een aantal ernstige misdrijven bestaat zelfs een aangifteplicht. Deze plicht geldt niet als het doorverkopen van medicatie betreft. Voor artsen, verpleegkundigen en andere zorgprofessionals met een beroepsgeheim geldt deze aangifteplicht sowieso niet omdat zij een verschoningsrecht hebben dat voortvloeit uit hun beroepsgeheim. 

Komt een zorgverlener tijdens een behandeling van een patiënt te weten dat hij een strafbaar feit heeft begaan, dan valt dit onder het beroepsgeheim. Hiervan mag alleen aangifte worden gedaan als het belang dat gediend is met het doen van aangifte groter is dan het belang van de geheimhouding. Er moeten dan gegronde redenen zijn om te menen dat doorbreking van de geheimhouding de enige manier is om ernstige schade te voorkomen. De zorgverlener kan zelfs tuchtrechtelijk verwijtbaar handelen als hij dat niet doet. 

Als de patiënt nog een voorraad medicijnen heeft die hij wil verkopen, dan kan aangifte gevaar voor de gezondheid van de (potentiële) kopers voorkómen. De huisarts mag naar mijn mening worden ingelicht, ongeacht of de patiënt nog een voorraad heeft. Niets wijst er immers op dat de patiënt stopt met het vragen om medicatie en de doorverkoop. Het verdient aanbeveling de patiënt eerst te vragen of hij het zelf aan zijn huisarts wil vertellen. Als hij daartoe bereid is, moet er wel een controle worden ingebouwd (of het ook echt is verteld). Als de verpleegkundig specialist het zelf aan de huisarts vertelt, dan moet zij eerst proberen toestemming daarvoor te krijgen. 

Tot slot: er mag niet meer informatie aan de huisarts en de politie worden verstrekt dan nodig is om het gevaar voor anderen af te wenden. Dit is de oplossing voor de gevoelde gewetensnood.

Delen