Duitse wijn in de lift

Duitse wijn wordt steeds beter. Voor een deel dankzij de klimaatverandering. Maar diezelfde klimaatverandering zal op den duur het karakter van de nu zo bejubelde wijnen gaan veranderen.

Tekst: Han Sjakes | Beeld: Shutterstock

an de talloze factoren die invloed hebben op de smaak en de kwaliteit, kan er voor Duitse wijn één als de belangrijkste worden aangewezen: het lange groeiseizoen. Dat is hét kenmerk van wat ze noemen cool climate-wijnen. Zeker druiven als riesling en spätburgunder (pinot noir) hebben dat nodig om zich van hun beste kant te laten zien.

Duitsland behoort van oudsher tot de koelste en meest noordelijk gelegen wijnlanden. Dit betekent dat het groeiseizoen op de beste locaties laat in het jaar eindigt; eind oktober, november, soms zelfs pas in december. Dat moet ook wel, willen de druiven hier goed rijp worden. Dat is niet altijd zo eenvoudig geweest. Het was hier niet voor niets jarenlang de gewoonte om onvergiste zoete druivenmost (Süssreserve) apart te houden om later te mengen met de wijn van niet volledig rijpe druiven.

De mooiste plekjes op de hellingen van de Weinbergen zijn gericht op het zuid/zuidwesten voor de meeste zonuren, beschermd tegen de koude najaarswind uit het (noord)oosten, met een bodem die de warmte vasthoudt en het regenwater snel weer afvoert. De langdurige, trage rijping geeft de druiven alle tijd om hun aroma’s volledig te ontwikkelen, zonder dat het suikergehalte te hoog oploopt en de zuurgraad te veel daalt. Slow wine. Langzaam maar zeker. Met name de rieslingdruif bereikt zo zijn aromatische schoonheid, verfijnde intensiteit en een perfecte balans met een lang leven in de fles voor de boeg.

Wandelend door de op 300 tot 400 meter hoogte gelegen wijngaarden op de zuidflank van de Schwanberg ten oosten van Würzburg, ervaar je de verschillen tussen de wijngaarden op diverse hoogten. Half oktober is het werk hier nog lang niet gedaan. Het kan zijn dat de bovenste en de onderste stroken al zijn geoogst, terwijl de druiven daartussenin nog wachten op hun optimale rijpheid. Soms wordt er pas geoogst bij -10°C vorst om de steeds zeldzamer wordende Eiswein te kunnen maken.

Best mogelijk dat de topwijnen die nu in Frankrijken Italië worden gemaakt, over dertig jaar uit Duitsland komen

Op het eerste gezicht lijkt de klimaatverandering in de koelste wijngebieden van Europa voordelig te zijn voor de wijnbouw. Duitsland heeft nu minder onrijpe oogstjaren dan voorheen. Echter: het groeiseizoen begint steeds eerder, waardoor er ook vroeger moet worden geoogst, wat ten koste gaat van de kenmerkende aromatische rijkdom. Ook hevige neerslag en andere extreme weersomstandigheden geven steeds vaker problemen.

Riesling is een sterke druif, die veel kan hebben en dan ook niet snel uit Duitsland zal verdwijnen. Bovendien verschijnen er andere druiven op het toneel. Best mogelijk dat de topwijnen die nu in Frankrijk en Italië worden gemaakt, over dertig jaar uit Duitsland komen. Vooralsnog viert de Duitse wijn nu zijn hoogtijdagen. Wacht dus maar niet te lang om mee te vieren.

Huisarts en huisschilder importeren Duitse wijn

Huisarts Jaap Brenninkmeijer (rechts) en schilder Mark Braad.

Huisarts Jaap Brenninkmeijer en huisschilder (‘maler’) Mark Braad runnen sinds 2017 in Lichtenvoorde wijnimportbedrijf Dokter Maler, gespecialiseerd in Duitse wijn van hoge kwaliteit, liefst van biologische teelt. “Het is een uit de hand gelopen hobby”, vertelt Brenninkmeijer, “maar we gaan nu wel voor het ‘echie’. Omdat we er beiden niet financieevan afhankelijk zijn, hebben we rustig de tijd om het op te bouwen.”

Dat dit ten koste gaat van veel vrije tijd, is geen straf. “Bij een Duitse wijnboer aan de keukentafel het assortiment doorproeven is voor mij ultieme ontspanning. Als kind kwam ik al vaak in de Moezelregio. Bij Emil Franz in Traben-Trarbach kwamen we elk jaar. Na het overlijden van mijn vader – die trouwens ook huisarts was, net als mijn grootvader – plaatste deze wijnboer zelfs een plaquette voor mijn vader in de wijngaard.”

Bijzonder in het assortiment is Weingut Bürgerspital in Würzburg, een groot verpleeghuis sinds 1316 dat deels wordt gefinancierd door de wijninkomsten. Is er bewust gekozen voor een medische link? “We selecteren uitsluitend op kwaliteit, het kwam op ons pad. Het is wel een eer om dit prachtige wijnhuis met zo’n historie en maatschappelijk relevante functie in ons pakket te hebben.”

Ledenvoordeel

Speciaal voor VvAA-leden hebben Brenninkmeijer en Braad een pakket samengesteld van zes mooie Duitse wijnen. Zie doktermaler.com.

Duitslands beste wijnen

De beste Duitse wijnen zijn te vinden bij het Verband Deutscher Prädikatsweingüter (VDP). Dit is een groep van zo’n tweehonderd wijnbedrijven die hun eigen kwaliteitsmaatstaven hanteren. Zij zijn ook verantwoordelijk voor de kwalificatie van de beste wijngaarden. De echte pareltjes dragen de naam Erste Lage of, de hoogste rang, Grosses Gewächs. VDP-wijnen, ook de minder prestigieuze Gutsweine en Ortsweine, zijn herkenbaar aan de afbeelding van een arend op de hals van de fles. vdp.de.

Ook Generation Riesling, een groep van ruim vijfhonderd ambitieuze, jonge wijnboeren en -boerinnen, is een mooi startpunt voor een oriëntatie. generationriesling.de

 

 

Delen