Favoriete pil – Dit is uw land

Arabella Burgers (1981, Königstein in Duitsland) is dierenarts te Blaricum en initiatiefnemer van Caring Vets, een vereniging van dierenartsen die dierenwelzijn vooropstelt. Haar favoriete pil: Dit is uw land. Het einde van een boerenparadijs van Hans van Grinsven en Kees Kooman.

Tekst: Frank van Kolfschooten | Beeld: De Beeldredaktie/Sander Koning

“Dit is uw land is een duizelingwekkend boek over de Nederlandse landbouw”, zegt de Blaricumse dierenarts Arabella Burgers. “Het staat vol onthutsende verhalen en cijfers die duidelijk maken hoe het vrijemarktsysteem het landschap, dieren en boeren steeds meer uitwringt. Je bent je naïviteit wel kwijt na lezing ervan.”

Landbouwonderzoeker Hans van Grinsven en onderzoeksjournalist Kees Kooman laten in Dit is uw land zien hoe Nederland na de oorlog van een boerenparadijs is veranderd in een ‘welvaartswonder’ met keerzijden. Het aandeel boeren in de land- en tuinbouw in de beroepsbevolking bedraagt nog maar 2 procent, terwijl dat in 1950 liefst 45 procent was. Daar staat tegenover dat Nederland er met veel minder boeren in is geslaagd om door ongekende schaalvergroting en intensiever gebruik van de grond uit te groeien tot de tweede exporteur van agrarische producten ter wereld. “En dan te bedenken dat het landbouwareaal in Nederland maar 0,04 procent van het wereldlandbouw­areaal is”, zegt Burgers. “Als je zulke cijfers tot je laat doordringen, besef je hoe bizar ons land is veranderd en dat de Nederlandse landbouwsector elders in de wereld grote landoppervlakten op neokoloniale wijze gebruikt.”

“Je bent na lezing je naïviteit wel kwijt”

De auteurs laten ook zien tot welke kromme ontwikkelingen de druk van de markt leidt. “We doen hier aan intensieve veehouderij om dieren zo goedkoop mogelijk te kunnen exporteren, maar veel biologische producten en tweesterren-vleeskippen moeten we importeren”, zegt Burgers. “Toen het melkquotum werd afgeschaft, grepen boeren de kans hun veestapel zo snel mogelijk uit te breiden door het importeren van melkkoeien uit het voormalige Oostblok, om zo hun bedrijf draaiende te houden.”

Burgers was in 2017 initiatiefnemer voor de oprichting van Caring Vets, een vereniging van dierenartsen die zich uitspreekt over structurele schendingen van dierenwelzijn en pleit voor consequenter handhaven van op dit gebied bestaande wetten en richtlijnen, die in de praktijk geregeld worden overtreden. Caring Vets probeert prangende problemen aan te kaarten via de media. “Sommige dierenartsen steunen en informeren ons, maar kunnen dit vanwege hun baan of positie helaas niet openlijk doen”, zegt Burgers. “Boeren denken vaak dat wij hun tegenstander zijn, maar wij beseffen heel goed dat zij gevangenen zijn van het systeem dat in dit boek zo goed wordt beschreven”, zegt Burgers. “We zouden samen moeten optrekken tegen politieke partijen en andere organisaties die grootschaligheid en bulkproductie toejuichen en het leven van kleinere boeren onmogelijk maken.”