Favoriete Pil – Tot hier en nu verder

Harm van der Vis (Haarlem, 1958) is orthopedisch chirurg in MC Slotervaart in Amsterdam en bij AVE Orthopedische Klinieken in Huizen. Zijn favoriete pil: Tot hier en nu verder. Nederland op de drempel van een nieuwe tijd van journalist Cees van Lotringen.

Tekst: Frank van Kolfschooten | Beeld: De Beeldredaktie/Sander Koning

“Tot hier en nu verder is een zeer lezenswaardig, intelligent, met veel kennis en diepgang geschreven boek”, zegt Harm van der Vis, orthopedisch chirurg in Amsterdam en Huizen. “Cees van Lotringen neemt je beknopt mee door onze nationale geschiedenis vanaf de Republiek in de zestiende eeuw en beschrijft heel boeiend hoe ons land geworden is wat het is, tegen welke krachten we moesten opboksen en hoeveel moed daarvoor nodig was.”

Van Lotringen gaat uitgebreid in op de karaktereigenschappen van ‘de Nederlander’ die ervoor hebben gezorgd dat ons land al ruim vier eeuwen een van de succesvolste landen ter wereld is als het gaat om vrede, stabiliteit en welvaart. En hij vraagt zich af hoe kan worden voorkomen dat daar een eind aan komt. “Nederlanders zijn van oudsher liever eerlijk dan aardig”, zegt Van der Vis. “Je moet duidelijk zijn en geen blad voor de mond nemen. Daar kom je veel verder mee dan er een beetje omheen draaien zoals tegenwoordig in de politiek vaak gebeurt. Helaas is ook onze premier een meester in het gedraai, en dat doet serieuze afbreuk aan het vertrouwen.”

Die directheid ging in het verleden gepaard met een grote nadruk op het belang van betrouwbaarheid. “Nederland kon in de Gouden Eeuw het financiële centrum van de wereld worden omdat buitenlandse zakenpartners wisten dat we absoluut te vertrouwen waren. Een man een man, een woord een woord. Zonder dat vertrouwen kun je niet samenwerken. Ook die betrouwbaarheid is tanende in onze individualistische tijd.”

‘Zonder vertrouwen kun je niet samenwerken’

Chirurgen worden vaak neergezet als typische Nederlandse botteriken, die het liefst staan te opereren en praten met patiënten een noodzakelijk kwaad vinden. “Onzin natuurlijk”, zegt Van der Vis. Wel vindt hij Nederlandse directheid tegenover patiënten belangrijk. “Ik zie veel patiënten met versleten heupen en knieën door overgewicht en dan zeg ik heel duidelijk dat ze te dik zijn, zonder dat te laten klinken als een veroordeling. Dat accepteren ze wel, zeker lager opgeleiden, die een groter basisvertrouwen hebben in artsen en vaak ook hartelijker zijn.”

Met hoger opgeleide patiënten heeft Van der Vis meer te stellen. “Die verschuilen zich nogal eens achter een kritisch, veeleisend muurtje. De uitdaging is daar doorheen te breken, want een goede arts-patiëntrelatie is essentieel. Ik houd van opereren, maar het mooiste is toch als een patiënt een paar maanden later komt vertellen dat hij weer zo lekker kan lopen en fietsen.”