Favoriete pil – Tweeluik Political order

Berry Kremer (Heerlen, 1956) is neuroloog in het UMC Groningen. Zijn favoriete pil: het tweeluik The origins of political order en Political order and political decay van de Amerikaanse politieke denker Francis Fukuyama.

Tekst: Frank van Kolfschooten | Beeld: De Beeldredaktie/Kees van de Veen

The origins of political order is een schitterend boek”, zegt de Groningse neuroloog Berry Kremer. “Francis Fukuyama neemt je mee op een fascinerende toer door de wereldgeschiedenis, die bevestigt wat een groot goed een functionerend democratisch bestel is.” De Amerikaanse politieke denker stelde dertig jaar geleden dat met de ineenstorting van het communisme ‘het einde van de geschiedenis’ was aangebroken: de liberale democratie was als enige politieke systeem levensvatbaar gebleken. “Dat was te optimistisch, maar dat een functionerende democratische staat burgers de grootste mogelijkheden biedt op een gelukkig bestaan, valt moeilijk te ontkennen”, zegt Kremer. 

In The origins of political order en het vervolg Political order and political decay beschrijft Fukuyama de wordingsgeschiedenis van de liberale democratie en de eisen waaraan een succesvolle en stabiele staat moet voldoen: krachtig genoeg om burgers zijn wil op te leggen; met een rechtsorde die de burger beschermt; en organen waarin de staat verantwoording aflegt aan die burgers. Fukuyama analyseert voor talloze staten of ze in de loop van hun geschiedenis hebben voldaan aan deze eisen of juist mislukten. “Zijn analyses hebben mij nieuwe inzichten opgeleverd over politieke systemen”, zegt Kremer. “Ik heb ook geleerd waar de zwakke plekken van onze democratieën zitten en waarom je ze op zoveel plaatsen in de wereld zorgwekkend ziet afbrokkelen.”

‘Zijn analyses leveren mij nieuwe inzichten op over politieke systemen’

Kremer heeft al sinds zijn studententijd grote politieke belangstelling. “Dat lijkt weinig verband te houden met mijn werk als neuroloog, maar ons vak is niet geïsoleerd van de maatschappij. Dat besef proberen we onze specialisten ook bij te brengen in hun opleiding via het onderdeel ‘maatschappelijke competentie’.”Het besef dat de maatschappij altijd aanwezig is in de spreekkamer, komt niet vanzelf. “Jonge artsen zijn vaak erg gefocust op diagnose en behandeling. Als je verder groeit in het vak, krijg je meer oog voor de emotie van de patiënt, hoe die omgaat met de boodschap en hoe dat samenhangt met diens maatschappelijke achtergrond.”

In het UMCG komen veel patiënten uit OostGroningen, met aandoeningen die te maken hebben met leefstijl. “Dat zijn vaak patiënten die niet in discussie gaan, maar willen horen wat zij moeten doen, om zich daar vervolgens vaak niet aan houden. Als neuroloog moet je kunnen herkennen wanneer je te maken hebt met een patiënt bij wie de boodschap moeilijker overkomt. En die moet je dus ook helpen de behandelvoorschriften vol te houden.”

Delen