Free wifi

Terwijl vrijwilligers welkomstpakketten uitdelen op het Amsterdamse Centraal Station, liggen in een hoek een paar smartphones van Syrische vluchtelingen op te laden. De telefoon is net zo belangrijk als voedsel of een slaapplaats. Een verse acculading is essentieel voor de volgende stap op weg naar veiligheid. De foto’s op de telefoon zijn soms de enige tastbare herinnering aan het leven in betere tijden.

Een Syrische vluchteling vertelde eerder dit jaar hoe hij de Griekse kustwacht waarschuwde toen zijn boot zonk. Een whatsapp met zijn gps-coördinaten redde zijn leven. Aangekomen op Lesbos kennen alle vluchtelingen zonder vragen de weg naar de veerboot dankzij Google Maps. En als Hongarije de grenzen sluit, verplaatst de stroom zich, als door onzichtbare hand gedirigeerd, dankzij Facebook.

De smartphone is het kompas waarop veel vluchtelingen reizen

Communiceren is essentieel om te kunnen over-leven. Het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de VN heeft daarom 33.000 SIM-kaarten uitgedeeld aan Syrische vluchtelingen in Jordanië en 85.000 zonnecellen om telefoons op te laden. Britse vrijwilligers liepen in Hongarije met een draagbare internet-hotspot in hun rugzak. ‘Free wifi’, gratis en vrij. De smartphone is het kompas waarop veel vluchtelingen reizen. Eigenlijk is er weinig verschil met hoe ikzelf via internet mijn weg vind, bedenk ik, terwijl ik probeer in te loggen via hetzelfde wifi-signaal als de vluchtelingen op het station. Ook ik ga af op plattegrondjes en reiservaringen van anderen die eerder op dezelfde plek waren.

Er zijn meer telefoons dan mensen in de wereld en dat kan ons dichter bij elkaar brengen. De Nederlandse mediaproducent Sam Nemeth begeleidde een Syrische student via whatsappjes op zijn reis door de Balkan en Duitsland naar Nederland (zie bit.ly/samnemeth). Het helpt als iemand onderweg digitaal naast je staat.

Apple-oprichter Steve Jobs, wiens vader in Syrië geboren werd, heeft met ‘zijn’ iPhone ook het vluchten definitief veranderd.

Delen