Gestuurd

Een interessante opmerking van Nivel-onderzoeker Jany Rademakers: “Als zo weinig patiënten actief kiezen, is het de vraag of keuzevrijheid kan werken als instrument om de zorg te verbeteren.” Rademakers zegt dit in een toelichting bij de publicatie van Nivel-onderzoek over de vraag waarom patiënten voor een bepaald ziekenhuis kiezen. De meeste patiënten kiezen niet voor het beste ziekenhuis voor de behandeling die ze nodig hebben, maar voor het dichtstbijzijnde. Ze verzamelen geen kwaliteitsinformatie en overwegen geen alternatieven. Ze gaan af op de mening van de huisarts of van bekenden.

Het merendeel van de patiënten maakt dus maar heel beperkt gebruik van de vrije artsenkeuze waarover recent zo’n fel debat werd gevoerd.

Toch bestaan wel degelijk kwaliteitsverschillen in de zorg. Denk maar aan het KWF-onderzoek over de overlevingskansen bij kanker. Of aan de enorme verschillen die tussen ziekenhuizen bestaan in het aantal operaties voor veel andere aandoeningen.

Willen we het inzicht in die verschillen benutten om te zorgen dat patiënten de beste zorg krijgen bij hun kwaal, dan zullen we dus andere instrumenten moeten inzetten dan vrije artsenkeuze.

Medisch specialisten meer transparantie laten bieden over de geboden kwaliteit, is een voor de hand liggend alternatief. Het bezwaar dat hiertegen in te brengen is, is dat zorgverzekeraars dan hierop gaan inkopen en dat patiënten zich dus voor hun zorg laten sturen door een derde partij.

Maar dat doen ze nu natuurlijk ook al: door de huisarts die het dichtstbijzijnde ziekenhuis het beste kent of door de buurvrouw die zegt: “Daar moet je naar toe gaan hoor, die hebben mij ook zo goed geholpen.”

Gestuurd worden is niet erg. De vrije wil bestaat immers niet, stelt neurowetenschapper Victor Lamme. Maar laat je dan alsjeblieft sturen op basis van aantoonbare kwaliteit.

Delen