Illegaal

Yassin is anderhalve week geleden gestruikeld en kwam daarbij verdraaid gemeen terecht op zijn rechterknie. Daar zit nu een grote wond. Hij doet hier dagelijks Betadine op en dekt deze daarna af met een gaas. Maar de wond wil niet genezen. Het gaas kleeft steeds vast en moet er dan vanaf worden getrokken. Na de val is Yassin een paar dagen hondsberoerd geweest. Inmiddels gaat het iets beter met hem. Maar af en toe klopt de wond nog wel. Yassin maakt zich zorgen. Telefonisch wordt mijn advies gevraagd. De jongen is niet verzekerd.

Het zou kunnen dat Yassin door de IND wordt beschouwd als illegale vluchteling. Dat is onzeker. Migranten zonder verblijfsvergunning worden ook wel ‘ongedocumenteerden’ genoemd. Dat woord doet mij denken aan een boek van de Colombiaanse schrijver en Nobelprijswinnaar Gabriel García Márques (1927-2014): Toen ik nog gelukkig was en ongedocumenteerd. Ik vrees echter dat voor illegale vluchtelingen weinig geluk is weggelegd. Officieel hebben zij recht op alle medisch noodzakelijke zorg, die volgens de gangbare professionele normen geïndiceerd is en dus niet alleen voor acute of levensbedreigende aandoeningen. Maar de praktijk is weerbarstig en leert anders. “Pas als je bijna dood bent, komen Nederlandse dokters in actie”, zei een Afghaanse vluchteling mij recentelijk.

Een illegale dokter helpt een illegale vluchteling

Mensen als Yassin vragen zelden om hulp. Zeker niet ’s avonds. Hij heeft geen vervoer en ik evenmin. Ik bel de spoedeisende hulp van het ziekenhuis. Hij mag zich melden maar zal direct worden doorverwezen naar de huisartsenpost aldaar. Natuurlijk moet er dan wel betaald worden. Yassin wil geen risico lopen: geen financieel risico wel te verstaan. Ik slaap slecht. Moet denken aan een video van de Albanese kunstenaar Adrian Paci (1969): op de internationale luchthaven San José (Californië) lopen mensen tegen het decor van opstijgende en dalende vliegtuigen een vliegtuigtrap op zonder dat er vliegtuig staat. Ze behoren tot de Lost Communities*. Niemand bekommert zich om hen.

Klik op de afbeelding om de video af te spelen.

Een illegale – want niet meer geregistreerde – dokter helpt een illegale vluchteling. Zo voelt het wanneer ik Yassin de volgende dag opzoek. Hij heeft inderdaad een smerige, pussende wond met rafelige randen. Ruim twee jaar geleden overkwam mij hetzelfde. Ik behandel hem met het overgebleven materiaal, waarvan deels de houdbaarheidsdatum is verstreken. Wat als er een complicatie optreedt? ’s Middags moet Yassin zich melden bij een ambtenaar die over zijn inschrijving bij de gemeente gaat. Rodaan Al Galidi, ooit ook naar Nederland gevlucht, heeft in zijn bestseller Hoe ik talent voor het leven kreeg een wijze raad voor hem: blijf kalm want “als een Nederlandse ambtenaar zijn geduld verliest, kan die iemands leven in een hel veranderen.” En het leven van Yassin is al niet zo rooskleurig!

Zorg aan illegalen

Informatie over Lampion, het landelijk informatie- en adviespunt over de zorg aan illegalen: lampion.info.

Informatie voor illegalen die zorg nodig hebben: pharos.nl.

*Onder dezelfde titel verscheen vorig jaar bij Hirmer een boek over het werk van Adrian Paci.

Delen