Inkooppuinhoop
Het is eigenlijk helemaal geen nieuws en toch is het een pijnlijk bericht: de prijzen van ziekenhuisbehandelingen lopen sterk uiteen. Erger nog: ze lijken soms volstrekt willekeurig bepaald. Het is een zootje, blijkt uit het onderzoek van het Centraal Planbureau.
Wie wat dieper in de berichtgeving duikt, kan zich daar eigenlijk nauwelijks over verbazen. Dit ESB-artikel zet keurig op een rijtje door welke maatregelen van de afgelopen jaren de intransparantie in de ziekenhuismarkt is vergroot: de ziekenhuisbudgettering is afgeschaft (2012), het aantal DBC’s is teruggebracht van 30.000 naar 4.400 (2012), de maximale duur van een DBC is verkort van 365 naar 120 dagen (2015) en de specialistentarieven zijn geïntegreerd in de DBC-prijzen (2015). “Deze veranderingen maken het lastiger voor ziekenhuizen om jaarlijks adequate kostprijzen te bepalen en voor zorgverzekeraars om goede zorg in te kopen”, lezen we. En zo is het maar net. De zorg heeft zijn eigen monster gecreëerd. En de marktmacht van een aantal ziekenhuizen – die de inkoopmacht van zorgverzekeraars afzwakt – voedt het monster.
De zorg heeft zijn eigen monster gecreëerd
Bovendien, wat is goede zorg? Patiëntenfederatie Nederland was er gisteren als de kippen bij om in het verlengde van de berichtgeving te eisen dat niet alleen de prijzen van ziekenhuizen transparant moeten worden, maar ook de kwaliteit. Directeur Dianda Veldman stelde blij te zijn met het onderzoek van het CPB, omdat dit de federatie sterkt in haar vraag naar transparantie. Het is echter anybody’s guess of die er op de korte termijn gaat komen.
Het ESB-artikel verwijst ook naar onderzoek uit 2015 van Cooper et.al. in de Verenigde Staten, waar ziekenhuizen en zorgverzekeraars al meer dan twintig jaar onderhandelen over productprijzen, maar waar ook na al die jaren de prijzen voor dezelfde producten nog enorm kunnen verschillen. Reken voorlopig dus nergens op.
12 reacties
De inkooppuinhoop is ook door de RVS beschreven, zie mijn blog van een half jaar geleden > https://www.skipr.nl/blogs/id3311-de-raad-heeft-de-klok-horen-luiden.html?utm_source=dlvr.it&utm_medium=twitter en ik heb 2,5 jaar geleden al uitgelegd/voorspeld zo je wilt dat dit zorgstelsel van gereguleerde marktwerking met zorgverzekeraars als inkopers van zorg niet kan werken.
Gijs van Loef
30 maart 2018 / 14:11Oh ja, en transparantie is per definitie onmogelijk in dit zorgstelsel. Meer stof ter overpeinzing? > http://www.gijsvanloef.nl
Gijs van Loef
30 maart 2018 / 14:14Alle goede dingen in tweeën Gijs. Maar even serieus: als je stelt dat transparantie in dit zorgstelsel per definitie onmogelijk is, ontken je dan niet gewoon het werk van partijen als DICA en Keurmerk Fysiotherapie?
Frank van Wijck
30 maart 2018 / 14:20Beste Frank, ik weet dat ik scherp kan zijn, maar dat is een bewuste keuze. Vwb. de transparantie: er zijn zoveel data, zoveel databronnen, er is zoveel van alles qua informatie dat je letterlijk door de bomen het bos niet meer kunt zien. Tenzij je supergespecialiseerd bent in een van de vele kennisgebiden binnen de zorg, maar dan mis je weer het overzicht. Voor de burger die geacht wordt als zorgconsument beredeneerd een zorgpolis aan te schaffen, de essentie/de bedoeling van ‘Transparantie’, is het volstrekt onmogelijk om een keuze te maken die gebaseerd is op inzicht in de zorgdatawolken.
Gijs van Loef
30 maart 2018 / 14:33Maak je geen zorgen Gijs, zo scherp vond ik het niet. Eerder een beetje ondoordacht. En dat geldt voor dit vervolg feitelijk ook, want je gaat hierin voorbij aan de waarde die uitkomstindicatoren voor patiënten hebben.
Frank van Wijck
30 maart 2018 / 14:37Ik gun je je laatste woord en laat het er verder maar bij. Prettige paasdagen, Frank.
Gijs van Loef
30 maart 2018 / 15:46Ten eerste zijn we het niet eens over wat kwaliteit is. Ik herinner me dat Menzis een bepaald ziekenhuis het Topzorgpredicaat verleende over borstkankerzorg, en dat ik meen VGZ bij datzelfde ziekenhuis geen borstkanker behandelingen wilde inkopen omdat de kwaliteit onder de maat zou zijn.
Ten tweede zijn de huidige indicatoren voor zover ze al openbaar zijn, zeer beperkt. Alleen de sterfte aan operaties voor bv darmkanker. Als patient met darmkanker is dat niet genoeg, want hij heeft mogelijk ook chemo nodig en stomazorg. Als DICA voor supermarkten bestond, zou het zeggen dat het rundvlees prima is, dat we niet weten of het andere vlees dan ook goed is, en dat we niets kunnen zeggen over de rest van het assortiment. DICA is als intern kwaliteitsinstrument prima, maar niet geschikt om keuze informatie te verstrekken
Ten derde is de consequentie van transparantie dat patiënten naar een andere aanbieder gaan.
Dat is erg bedreigend. Op instellingsniveau, want zowel veel toeloop als veel leegloop kun je niet accomoderen. Op niveau van de dokter, niet alleen inkomen, maar ook psychisch. Een patient die naar een andere arts gaat, zegt eigenlijk: ik vind u niet zo’n goede dokter. Die boodschap verdraagt de dokter niet.
De instellingen zijn eigenaar van hun data. Er zijn redenen die niet openbaar te willen maken. Ik verwacht dat daar pas verandering in komt als patiënten in het openbaar krachtig verkondigen dat het feit dat verschillen in uitkomsten van behandeling GEHEIM worden gehouden, onacceptabel is.
Mariska Koster
31 maart 2018 / 09:13Bedankt voor deze reactie Mariska. Dat voorbeeld over borstkanker was pijnlijk inderdaad. Wat DICA betreft merk ik wel dat het zich in toenemende mate niet alleen richt op procesindicatoren, maar steeds nadrukkelijker ook op uitkomsten voor de patiënt.
Je opmerking over de bedreiging van transparantie voor de instelling en de individuele arts snijdt hout. Je zou denken dat instellingen en artsen beseffen dat het niet om hun belang gaat maar om dat van de patiënt. Het is triest te moeten constateren dat ze dit belang níet vooropstellen, maar prioriteit geven aan hun eigen continuïteit.
Frank van Wijck
31 maart 2018 / 09:29Collega Koster heeft blijkbaar niet een hoge pet op van de professionaliteit van artsen.
Het feit dat patienten naar een andere dokter gaan, is van alle tijden, en tijdens de opleiding wordt al aandacht besteed aan dit soort zaken.
De suggestie dat alle dokters zich op hun teentjes getrapt voelen hierdoor deel ik niet, en ik herken dit beeld ook niet.
Voorts nodig ik een ieder uit om met harde bewijzen te komen voor de stelling dat instellingen bepaalde data expres geheim houden alleen in het belang van hun eigen continuiteit.
Komen die bewijzen niet? Dan graag gewoon mond dicht aub.
E.Kriek
31 maart 2018 / 10:08Mariska Koster zegt niets over de professionaliteit van artsen. Wel legt ze een probleem bloot: ergens goed in zijn wil nog niet zeggen dat het (toekomstbestendige) meerwaarde heeft dat je het doet. Misschien kan een ander het wel goedkoper of patiëntvriendelijker. Behandelaars zouden dus verder moeten kijken dan de vraag of ze hun werk goed doen, namelijk naar de vraag of het voor de patiënt wel optimaal is dat zíj het doen.
Overigens, naar aanleiding van deze blog wordt al anderhalve dag goed inhoudelijk gediscussieerd op Twitter. Actief in dit draadje zijn @IvoKnotnerus, @soech, @Wim_Schellekens, @vollebergh, @XanderKoolman, @Verkoulen, @KlinkAb, @FamSluijs, @marcelcanoy, @vanEijck_Menzis en ondergetekende (@FrankvanWijck). Interessant om te volgen.
Frank van Wijck
31 maart 2018 / 12:40Gelukkig maar dat niet iedereen zich verlaagt tot het niveau: dokter bashen, verdachtmakingen en laster.
Anders zou het met die zorginkoop maar een puinhoop worden.
Oh wacht.
E.Kriek
31 maart 2018 / 13:18Mensen wijzen op het feit dat ze belangen hebben en dat die belangen ontwikkelingen in de weg kunnen staan die wel wenselijk zijn, is iets anders dan dokter bashen.
Frank van Wijck
31 maart 2018 / 13:23