Johannes Wier Stichting

Ook in ons taalgebruik telt tegenwoordig elke seconde. Dus wordt er zoveel mogelijk afgekort. Liever drie letters snel afgeraffeld dan voluit duidelijk maken waar je het over hebt. Achter de letters JWS houdt zich niet allen een groot bedrijf voor kantoorbenodigdheden en – apparatuur schuil, maar ook de Johannes Wier Stichting voor gezondheidszorg en mensenrechten.

Wat beoogt deze stichting? Zie de site: “JWS stimuleert en mobiliseert professionals in de zorg om de eerbiediging van het recht van een ieder op een zo goed mogelijke lichamelijke en geestelijke gezondheid te bevorderen.” Verdraaid lastige zin! Pal hierboven wordt aandacht gevraagd voor de lopende campagne: “Taal mag toch geen obstakel zijn? Tolken terug in de zorg, alstublieft.”

Psychiater Hans Rohlof, secretaris van de stichting, is bereid om de doelstelling nader toe te lichten: “Het gaat om grondrechten die voor elke ingezetene van Nederland gelden, ook voor ongedocumenteerden, thuislozen en gedetineerden.” JWS stimuleert en mobiliseert zorgprofessionals om deze grondrechten te eerbiedigen.

Is dit een wat omslachtige formulering van hetgeen eigenlijk ook in de lijn van de ‘Eed van Hippocrates’ ligt? Is er überhaupt sprake van een wezenlijk verschil? Rohlof: “Er is geen verschil, maar we merken wel op diverse terreinen een ongelijke aanpak, bijvoorbeeld als de patiënt de taal niet goed spreekt. Vandaar onze actie voor tolken.”

Zijn er redenen om aan te nemen dat zorgprofessionals de betreffende grondrechten níet respecteren, nog los van de vraag of zij ook navenant handelen? Rohlof: “Helaas komen we veel situaties tegen waarin dat recht niet geëerbiedigd wordt, afhankelijk van de patiënt en van de zorgverlener.”

‘Is het juist geen taak voor mensen en met name zorgprofessionals om met fundamentele onrechtvaardigheid te leren omgaan’

Moeten zorgprofessionals ook het recht van mensen respecteren om níet zo gezond mogelijk te leven? Rohlof: “Dit is een ethische kwestie. Naar ons idee is het belangrijk om met name kwetsbare groepen in ons land (…) van goede voorlichting te voorzien over gezondheids-issues. Uiteraard moet een en ander wel zinvol zijn. Zo is het bijvoorbeeld de vraag of het boven een bepaald leeftijd nog zinvol is om wat te doen aan levensverlengende maatregelen, zoals stoppen met roken: veel impact op de verlenging van het leven en de levenskwaliteit zal dat niet hebben.”

Wat zijn deze grondrechten waard wanneer het leven zélf zich hiervan niets aantrekt: denk aan kinderen die overlijden, kerngezonde mensen die in korte tijd aan een ernstige aandoening bezwijken of verstokte rokers die een hoge leeftijd bereiken…. Rohlof: “Natuurlijk zijn er altijd uitzonderingen, maar in het algemeen helpt een gezonder leven op een jonge leeftijd ook aan de kwaliteit en de lengte van het leven later.” Is het juist geen taak voor mensen en met name zorgprofessionals om met fundamentele onrechtvaardigheid te leren omgaan? Onze rechten liggen immers niet geworteld in de genen