Kwartjesregen

Fysiotherapeut Geert Smulders specialiseerde zich onder meer in onbegrepen lichamelijke klachten (SOLK). Misschien werd hij daarbij wel geïnspireerd door onderstaande praktijkervaring. 

Tekst: Geer Smulders | Beeld: Marcel Leuning

Het is een vrijdagochtend in oktober. De telefoon rinkelt. Een vrouw stelt zich met een vriendelijke stem voor en vraagt of ik die dag nog iets aan haar pijnlijke bovenrug kan doen. De pijn is al een paar dagen aanwezig en stoort haar hevig. Mijn antwoord is: ‘Natuurlijk kan dat, kom maar om half 6.’

Haar stem komt me bekend voor, haar naam zegt me niets. Als ze aan het einde van de dag de praktijk binnenstapt, sta ik haar op te wachten. Ik schat haar op een jaar of 38 en iets in me zegt dat ik haar eerder heb ontmoet in onze praktijk. Even proberen: ‘Woont jouw moeder toevallig in de Schoolstraat’, vraag ik. ‘Ja, maar dat is niet toevallig.’

‘Oh, dan ken ik je van je rechter onderarm.’

‘Dat kan wel kloppen’, lacht ze.

‘Dat van je arm was een gok’, zeg ik.

‘Maakt niet uit; je geheugen is goed.’

Ze heeft sinds dinsdag een plots opgekomen pijn tussen haar schouderbladen. Het hindert haar zelfs bij het dieper doorademen. ‘Kun je me eens vertellen hoe de pijn ontstaan is?’

‘Nou, ik had een gesprek met een medewerker op de zaak en toen begon de pijn.’

‘Weet je nog waar het gesprek op dat moment over ging?’

‘Jawel, het ging over de frustratie die de medewerker ervoer in de samenwerking op zijn afdeling.’

‘Heb jij ooit eerder last van een vergelijkbare pijn gehad?’

‘Ja, dat is ongeveer zes jaar geleden.’

Nog maar een gokje wagen: ‘Was dat ten tijde van je scheiding?’

‘Inderdaad, hoe weet jij dat nou?’, en meteen daarop: ‘Ik was toen ook behoorlijk gefrustreerd.’

Plotseling gaan haar ogen glanzen: ‘De pijn trekt weg’, zegt ze. Haar gezicht straalt. Weer is er een kwartje gevallen.

Op dat moment schiet mij ook nog iets te binnen. ‘Jij zou toch psychologie gaan studeren na de middelbare school?’

‘Dat klopt, ik ben psycholoog.’

‘Nou, dan sta ik jou nu iets uit te leggen waar je zelf meer verstand van hebt dan ik.’ We moeten er beiden om lachen.

‘Kun jij volgende week mijn rug eens goed losmaken’, vraagt ze. ‘Ja hoor, dat kan.’ Niet toevallig de plaats van het rugzakje, denk ik dan. De afspraak voor de afrondende behandeling staat voor dinsdag in de agenda. ‘Fijn weekend.’

Jaren later valt er nog een kwartje in dit verhaal als ik in een boek van neuroloog Marten Klaver lees dat het verschijnsel van de wegvloeiende pijn – ook wel ‘sudden change’ genoemd – ontstaat door ‘zaken te doen met emoties’.