Leren van Leeson

Kent u Nick Leeson nog? Hij belandde in 1995 voor 6,5 jaar in de gevangenis nadat hij een twee eeuwen oude bank voor rijke Britten om zeep had geholpen.

De brallerige en niet zo sympathieke Leeson had zich bij zijn superieuren bij Barings Bank in Londen in de kijker gespeeld als gedreven administrateur. Zij geloofden in zijn kennis en kunde en benoemden de toen 25-jarige Leeson tot hoofd van hun nieuw op te zetten derivatendesk in Singapore. Mooi natuurlijk dat hij zo jong de kans kreeg zich te bewijzen en voor nieuw elan zorgde bij die wat stoffige bank.

Maar het liep slecht af. Barings had hun jongste hoofd ooit namelijk in het diepe gegooid zonder coaching of andere voorbereiding op zijn nieuwe rol. Bij een lezing die ik onlangs bijwoonde, weet Leeson het debacle na 23 jaar van introspectie aan twee dingen: zijn leidinggevenden waren te oud en hij was te jong. Die leidinggevenden hadden geen idee hoe moderne derivatenhandel in elkaar stak en lieten zich kinderlijk eenvoudig door Leeson bij de neus nemen. Toen Leeson geconfronteerd werd met fouten van zijn medewerkers, koos hij er uit onervarenheid voor om die onder de mat te vegen. Hij zou de verliezen wel even goed maken met wat extra trades buiten de boeken om.

Verhoog nooit uw inzet door ‘quitte of dubbel’ te spelen

Dat ging eerst wel goed, maar er werden opnieuw fouten gemaakt en het verdoezelen daarvan was de standaard respons. Uiteindelijk zorgde de aardbeving in Kobe in 1995 voor de genadeklap. Wat begonnen was als relatief ‘klein bier’ (verliezen van enkele duizenden Britse ponden), leidde binnen drie jaar met een verlies van één miljard tot de ondergang van Barings.

De casus ‘Leeson’ wordt nog altijd onderwezen aan business schools en universiteiten. Er zitten veel wijze lessen in, zowel op het gebied van staffing als over het leren omgaan met fouten. Voor u pik ik er twee lessen uit: beleg niet in zaken die u niet begrijpt en verhoog nooit uw inzet door ‘quitte of dubbel’ te spelen.

Delen