Meer oog voor mens achter de patiënt

Meer empathie in de zorg. Dat is wat huisgenoten Matthijs Bosveld (derdejaars geneeskunde) en Sjim Romme (derdejaars gezondheidswetenschappen) nastreven met het programma Mens Achter de Patiënt. Het leverde hun de Studentenprijs 2016 van de Universiteit Maastricht op.

Tekst: Martijn Reinink | Beeld: Joey Roberts

Een kunstwerk, 1000 euro en een fotoportret in de ‘student hall of fame’ van de universiteit. Het maakt onderdeel uit van de UM Studentenprijs, voor studenten die naast hun studie een opmerkelijke prestatie hebben geleverd. Matthijs Bosveld (20) en Sjim Romme (21) kregen de prijs in september uitgereikt voor het door hen bedachte programma Mens Achter de Patiënt (MAP). “Naast erkenning levert de prijs publiciteit op”, weet Matthijs intussen. “En het is een soort keurmerk: die jongens weten waar ze mee bezig zijn.”

Sjim Romme en Matthijs BosvelSjim Romme en Matthijs Bosveld

 

Een patiëntencollege, 1,5 jaar geleden, staat aan de basis van MAP. Er was een vrouw te gast met gastroparese, een maagaandoening. Matthijs was een van de 250 geneeskundestudenten in de zaal. “Van het college ging het 55 van de 60 minuten over de aandoening, maar aan het einde gaf de vrouw ons een wijze les mee: besteed aandacht aan de patiënt zelf en niet alleen aan de klacht.” Tijdens het eten ’s avonds vertelde Matthijs aan huisgenoot Sjim over het college. “We hebben dezelfde interesses en sparren graag over de zorg. En allebei dachten we: hier moeten we iets mee.” Alsof het toeval ermee speelde, viel de volgende dag Arts en Auto op de mat waarin een interview stond met de zieke oud-zorgbestuurder Paul Goderis. “We lazen dat hij er enorm van was geschrokken hoe er met patiënten wordt omgegaan”, zegt Matthijs. “Hij pleitte voor meer aandacht voor de zieke als mens. En dat begint al tijdens de opleidingen.”

Lessen delen

De twee bedachten het programma Mens Achter de Patiënt (MAP). Het uitgangspunt: medisch studenten en mensen met een handicap of chronische ziekte bij elkaar brengen. Inmiddels hebben ze twee pilots achter de rug met studenten geneeskunde en gezondheidswetenschappen. “Het programma bestaat uit drie bijeenkomsten”, vertelt Matthijs. “De eerste sessie is plenair. Patiënten vertellen over hun ervaringen met de zorg. Bij de tweede ontmoeting trekt elke student een dagdeel op met een patiënt. Bij het ene koppel gaat het vooral over het mentale aspect, bij het andere meer over het fysieke. Iemand die halfzijdig verlamd is, ging bijvoorbeeld koken met een student. Tijdens de laatste bijeenkomst komen we weer samen en delen we geleerde lessen.”

‘Besteed aandacht aan de patiënt zelf en niet alleen aan de klacht’

Matthijs is ervan overtuigd dat het korte, intensieve programma impact heeft. “Als je zo’n persoonlijk verhaal van een patiënt hoort en een kijkje in diens leven krijgt, dan blijft je dat bij. Je neemt het mee en kom je in de praktijk een soortgelijke casus tegen, dan kun je erop anticiperen.” Hij spreekt uit ervaring. Zelf nam hij deel aan de eerste pilot. “Een van de patiënten had op de ic gelegen. Ze vertelde dat de arts altijd alleen naar de monitor keek. Nooit naar haar. Terwijl een knikje haar al zo goed zou hebben gedaan. Tijdens een stage in Nepal op de ic ben ik me daar erg bewust van geweest.”

De pilots krijgen een vervolg. Matthijs en Sjim hebben het Handboek Mens Achter de Patiënt geschreven en met de Universiteit Maastricht (UM) zijn ze in gesprek om MAP te implementeren in het curriculum. Het ultieme doel is dat het programma op elke zorgopleiding wordt aangeboden. “We zijn bereid daarvoor hard te werken”, zegt Matthijs. “Om eventueel een jaar of twee jaar onze studie opzij te zetten. Niet om er rijk van te worden. We willen MAP zo toegankelijk mogelijk maken voor onderwijsinstellingen. Als we daar geld voor vragen, schieten we ons streven – meer empathie in de zorg – voorbij.”

Delen