Mosaic

Eens in de vier of vijf weken is deze blog een selectie van artikelen over ziekte, gezondheid en zorg, afkomstig uit Engelstalige publieksmedia die het predicaat ‘kwaliteits-’ verdienen. Ik zoek die met een zo breed mogelijk vangnet, maar de praktijk leert ook dat er een paar vaste bronnen zijn die bijna elke keer wel iets speciaals opleveren.

De beste van deze bronnen is Mosaic, het gratis online magazine van de Wellcome Trust. In mijn jongste buitenlandselectie figureerde die zelfs dubbel: met een mooi artikel over stervensbegeleiding in India; en met een indringend portret van een ambulancechauffeur in Pakistan. Ik was al langer van plan om een aparte blog aan Mosaic te wijden, en dit wordt mij nu makkelijk gemaakt doordat iemand anders het voorbereidend werk al heeft gedaan.

The Drum is een website voor internationaal marketing- en medianieuws. Gisteren verscheen daarop een bijdrage door redacteur Ian Burrell, met als kop This well-heeled UK publisher runs only long-form stories and gives them to other sites for free. Ik zal de inhoud samenvatten, en nog wat overwegingen toevoegen.

Mosaic-magazine draagt als ondertitel ‘The Science of Life’, en is een van de vele projecten van de Wellcome Trust. Deze charitatieve stichting beheert de financiële nalatenschap van de Amerikaans/Britse farma-grootindustrieel Sir Henry Wellcome, die in 1936 overleed. Het kapitaal van de stichting bedraagt op dit moment 20,9 miljard Britse pond, waarmee Wellcome, schrijft Burrell, ‘een media mogul is met twee keer zo diepe zakken als die van Rupert Murdoch’. (1 pond = € 1,17.)

Sinds drie jaar gaat een bescheiden deel van dit vele geld, dat verder vooral medisch-wetenschappelijk onderzoek financiert, naar Mosaic, voor het mogelijk maken van verhalen ‘on aspects of biology or medicine that affects our lives, our health or our society’. Waar die artikelen precies over gaan, komt u snel te weten door Mosaic gewoon zelf te volgen, bijvoorbeeld op Twitter via @mosaicscience, wat ik zeer kan aanbevelen. Maar de kwaliteit van de wekelijkse onderwerpkeuze is niet het enige dat hier bijzonder is.

Die artikelen zijn niet alleen te vinden op de eigen website van Mosaic, maar ook regelmatig bij andere kwaliteitsmedia zoals The Atlantic en Business Insider. Die mogen dit gratis overnemen, niet als link maar gewoon als ‘eigen artikel’, dankzij de ‘creative commons’-licentie die Mosaic verstrekt. Hierbij is het zelfs toegestaan om die artikelen nog zelf te redigeren en aan te passen aan voorkeuren van het eigen platform, zolang hiermee maar geen smaad of feitelijke onjuistheden worden geïntroduceerd.

Minstens zo bijzonder, is dat ze bij Mosaic niet terugschrikken voor lange artikelen, met de omvang van een hoofdstuk uit een boek. De gemiddelde lengte is tussen 4500 en 5500 woorden, maar met uitschieters tot soms wel 12.000. De idee hierachter is simpel: sommige onderwerpen zijn te complex om snel even in het kort recht aan te kunnen doen. Maar dit betekent zeker níet, dat die artikelen hierdoor ook saai of zwaar om te lezen zijn. We hebben hier te maken met hoge kwaliteit publieksjournalistiek, en met professionele redacteuren die precies weten wat een tekst goed of slecht leesbaar maakt. Ook visueel zijn Mosaic-artikelen aantrekkelijk om kennis van te nemen, met speciaal in opdracht gemaakt artwork en vaak ook eigen fotografie.

 

Dit kost natuurlijk allemaal veel geld. Dat wil zeggen: afgemeten naar wat tegenwoordig gangbaar is in de wereld van de journalistiek. Daar krijgen steeds meer uitgaven het moeilijk, of verdwijnen helemaal; en worden budgetten steeds kariger, waardoor alles steeds korter en sneller moet. Maar niet bij Mosaic. De meeste van de artikelen die elke dinsdag worden gepubliceerd, worden geschreven door freelance journalisten, waarbij een honorarium van 2500 pond niet ongewoon is. (En echt: in de wereld van de journalistiek van nu is dit een afwijkend hoog bedrag, ook voor opdrachten waar je maanden aan werkt.)

Dat het financieel niet goed gaat met de media en met de journalistiek, inclusief de kwaliteitsjournalistiek, lijkt een niet-meer-omkeerbare trend. Adverteerders lopen weg naar andere platforms en kanalen. En lezers zijn steeds minder bereid om te betalen in een wereld waar online steeds meer gratis is, ook al is dit lang niet allemaal van goeie kwaliteit. Niet iedereen wil zich hierbij neerleggen, en er wordt actief gezocht naar oplossingen die dit tij in elk geval voor een deel kunnen keren. In Nederland zien we nieuwe betaalmodellen, zoals Blendle, en nieuwe abonneer-platforms zoals De Correspondent. Steeds vaker zijn er ook pleidooien om kwaliteitsjournalistiek door de overheid te laten subsidiëren, als publiek maar bedreigd ‘merit good’.

Maar wat Mosaic laat zien, is het verschil dat gemaakt kan worden als ook een grote mecenas zijn verantwoordelijkheid neemt voor het blijven voortbestaan van dat grote goed dat serieuze ‘long-form’ journalistiek is. In het Verenigd Koninkrijk zijn hier, naast de Wellcome Trust, nog meer voorbeelden van. En ook in de Verenigde Staten zijn er miljardairs en miljarden-fondsen die hier hun publieke verantwoordelijkheid nemen. In Nederland is dit helaas nog niet zo ver, maar wie weet verandert dat nog.

Delen