Niet zeuren, maar doorgaan

Het is inmiddels 7 jaar geleden, maar ik herinner me het nog als de dag van gisteren. Ik zit bleek en slap bij een landelijke opleidingsdag interne geneeskunde. Een week eerder ben ik voor het eerst moeder geworden. De bevalling liep niet vlekkeloos en ik heb een diepe bloedarmoede. Aan het eind van de dag ben ik doodmoe, een lieve collega brengt mij naar huis. Zelf autorijden kan ik nog niet. Ik had het voor de bevalling helemaal uitgekiend: Ik moest alleen nog deze dag volgen om aan mijn onderwijsverplichtingen als internist in opleiding te voldoen. Daags na de bevalling was ik al begonnen om mijn baby, naast aan de borst, ook te laten wennen aan de fles, zodat ik een dagje op pad kon.

Toen ik recentelijk sprak met een collega-arts die dolgraag een tweede kindje wil, maar enorm opziet tegen een tweede zwangerschap, schoot deze situatie door mijn hoofd. Gedurende haar hele eerste zwangerschap was ze vreselijk misselijk. ‘Hoe deed je dat dan?’ vroeg ik haar oprecht nieuwsgierig. ‘Oh, ik deed alleen de korte operatieve ingrepen. Mijn collega dekte de patiënt af met de steriele doeken, ik deed de ingreep. En terwijl hij de wond sloot stond ik weer te braken.’ Ik was perplex, waarom meldde ze zich niet ziek toen?

Wie heeft er baat bij als wij onszelf voorbijlopen?

Dit zijn misschien twee extremen, maar ook mildere vormen van gebrek aan zelfzorg zie ik overal om mij heen in de gezondheidszorg. Het motto van zorgverleners is vaak ‘Niet zeuren, maar doorgaan.’ Uitval is geen optie, dan belast ik mijn collega’s die het al druk genoeg hebben. Echter, wie heeft er baat bij als wij onszelf voorbijlopen? Ik als dokter niet, want het is niet vol te houden. Mijn patiënt ook niet, want die legt niet graag zijn leven in handen van een niet-fitte dokter. Kortom, het is net zoals in het vliegtuig: ‘zet het zuurstofmasker eerst zelf op, help daarna je kind’. Of zoals beschreven in de CanMEDS role of professional: ‘It is recognized that, to provide optimal patient care, physicians must take responsibility for their own health and well-being and that of their colleagues.’ Hoe goed zorg jij eigenlijk voor jezelf?

Delen