Nieuw dieptepunt

Wie mijn blogs een beetje volgt, weet dat ik mij soms stoor aan hoe in Nederland het publieke zorgdebat wordt gevoerd. Vorige week was het weer eens zo ver, met een nieuw, onsmakelijk dieptepunt.

Plaats delict was dit keer The Post Online. Een van de vaste columnisten daar is een Tweede-Kamerlid van de SP. Die deed afgelopen vrijdag een ongegeneerde poging tot karaktermoord, onder de kop Zorgeconoom’ Michiel Verkoulen (D66) is een bedrieger. Ik ga die column hier niet samenvatten, leest u gewoon als u dit mocht willen zelf. Maar wat ik wel vaststel, is dat áls er een jaarlijks uit te reiken Ad Hominem Trofee zou bestaan, voor aanvallen-beneden-de-gordel, het selecteren van de winnaar voor 2016 nog geen halve seconde bedenktijd zou vergen.

Ongegeneerde poging tot karaktermoord op zorgeconoom Michiel Verkoulen

Michiel Verkoulen is inderdaad van beroep zorgeconoom ­– maar alleen al door dit woord meteen tussen aanhalingstekens te zetten, bewijst die SP-auteur zijn eigen kwade trouw. En maakt hij duidelijk dat wat er verder volgt niet over substantie gaat, maar uitsluitend gericht is op de persoon. Zonder één keer serieus in te gaan op wat Michiel Verkoulen te zeggen heeft.

Voor wie het publieke zorgstelseldebat volgt, is Michiel Verkoulen geen onbekende. Het afgelopen jaar ging dit debat vaak over het SP-plan voor afschaffen van alle zorgverzekeraars en invoering van een Nationaal ZorgFonds. Verkoulen hoort bij degenen die in dit plan niets zien. Hij draagt dit uit via social media, zoals vorige week nog in een speciale serie van tien aaneengesloten tweets. Door opiniebijdragen in dagbladen, zoals eerder dit jaar in NRC Handelsblad. En door zijn deelname in rechtstreekse discussies over dat Nationaal ZorgFonds, met voor- en tegenstanders rond één tafel, zoals pas nog georganiseerd door mijn collega-blogger Frank van Wijck (en via Arts en Auto online te beluisteren).

In al deze bijdragen laat Michiel Verkoulen zich kennen als iemand met een krachtig eigen standpunt. Maar ook: een standpunt dat hij consequent onderbouwt met heldere en controleerbare feiten, cijfers, analyse, redenering. Maar de reden dat de SP hem nu een ‘bedrieger’ noemt, heeft met inhoud helemaal niets te maken.

Waarom Verkoulen voorál niet deugt, is dat hij ‘niet onafhankelijk’ is. Niet alleen is hij namelijk bestuurslid van D66, wat op zichzelf al voldoende reden is om hem tot op de grond toe af te branden. Maar bovendien werkt hij regelmatig voor opdrachtgevers die zelf deel uitmaken van het zorgstelsel dat hij in het publieke debat tegen critici verdedigt. Dús is hij: niet onafhankelijk. En dús is hij: een bedrieger.

Wat allereerst opvalt, is de adembenemende dubbelheid van de standaard en moraal die hier uit spreekt. Roepen dat iemand ‘niet onafhankelijk’ is, omdat hij van een andere politieke partij is dan jijzelf… Maar ook, en dit komen we de laatste jaren permanent tegen, de ten diepste valse suggestie dat alleen vóórstanders van ons huidige zorgstelsel een persoonlijk en materieel ‘belang’ kunnen hebben bij datgene waarover wordt gediscussieerd.

Het zou helemaal geen kunst zijn om deze bal snoeihard terug te spelen. Bijna al diegenen die zich voor dat Nationaal ZorgFonds sterk maken, of die op nog andere onderwerpen ons zorgstelsel bekritiseren, vertegenwoordigen hierbij ook zelf een of meer belangen. Het politieke belang van de eigen partij. Het belang van eigen professionele clubjes, actiegroepen, clubs en organisaties. Het belang, zoals zij dit in elk geval zelf zien, van de eigen professie als zodanig. En ook dat valt allemaal moeiteloos te verdraaien, als je maar voldoende demagogie en kwaadwillendheid in de strijd werpt, tot persoonlijke drijfveren die met alléén eigen macht en geld te maken hebben.

Bijna iedereen die serieus verstand heeft ván de zorg, heeft ook zelf een professionele positie ín of rónd diezelfde zorg

Maar móeten we die bal wel in gelijke munt terugspelen? Moeten we, met andere woorden, elke poging tot een openbare gedachtewisseling op inhoudelijk niveau, over de merites van ons zorgstelsel, dan verder maar helemaal laten varen? Omdat bijna iedereen die serieus verstand heeft ván de zorg, immers ook zelf een professionele positie ín of rónd diezelfde zorg heeft?

Dat is niet de kant die we uit moeten willen. Wat we dan wél moeten willen, is gelukkig niet heel moeilijk om te bedenken. Namelijk: eerlijk onderkennen dat inhoudelijke betrokkenheid bij de gezondheidszorg, vanuit welke visie of positie ook, vaak samengaat met persoonlijk-professionele betrokkenheid. Maar dat dit niet vanzelf reden is om op voorhand elkaars inhoudelijke integriteit te ontkennen.

Natuurlijk is het altijd denkbaar dat er mensen zijn die bewust feiten verdraaien en leugens verkopen, omwille van persoonlijk materieel gewin. En dat die mensen dus ‘bedriegers’ zijn. Maar er is maar één manier om dit aan te tonen, en dat is: door dit aan te tonen. En niet door zo maar wat te schelden. Zelfs niet als je van de SP bent.

(Intussen schreef Michiel Verkoulen een repliek op de aanval die de SP op zijn persoon deed. Klik hier voor de link.)

Delen