NZa legt zorgverzekeraars boete op

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) legt zorgverzekeraars VGZ, Univé, IZA en UMC een boete op, omdat zij wijzigingen in het inkoopbeleid voor logopedie niet op tijd publiceerden. In 2020 legde de NZa ze ook al een boete op vanwege het inkoopproces voor mondzorg, farmaceutische zorg en hulpmiddelen. 

Tekst: Katrijn van Berkum en Timo van Oosterhout

De NZa heeft opnieuw geconstateerd dat door zorgverzekeraars de regeling Transparantie zorginkoopproces Zvw is overtreden. Daarin is onder andere bepaald dat een zorgverzekeraar verplicht is wijzigingen tijdig, gemotiveerd en op dezelfde wijze bekend te maken als waarop de oorspronkelijke informatie bekend werd gemaakt. Dit, zodat een geïnteresseerde zorgaanbieder volledig op de hoogte kan blijven van eventuele veranderingen in het zorginkoopproces.

De berichtgeving over de opgelegde boete plaatste de NZa bijna gelijktijdig met het bericht op haar site dat de regeling Transparantie zorginkoopproces Zvw is aangepast om de transparantie tijdens het zorginkoopproces verder te verbeteren. Via de zorginkoop maken zorgverzekeraars en -aanbieders afspraken die bijdragen aan de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg. Deze afspraken zorgen ervoor dat burgers tegen een redelijke prijs een verzekering kunnen kiezen met voldoende zorg uit het basispakket. Transparantie over het zorginkoopproces is daarnaast van belang voor de positie van de zorgaanbieders bij de zorginkoop. Tijdens de zorginkoop moeten verzekeraar en aanbieder voldoende bereikbaar zijn voor elkaar en duidelijk antwoord geven op elkaars vragen. Aan zorgaanbieders moet een redelijke termijn worden geboden om het contractvoorstel te kunnen bestuderen en vragen te kunnen stellen. De zorgverzekeraar moet uiterlijk op 1 april het zorginkoopbeleid voor het volgende jaar publiceren. De regels zijn van toepassing op de contracten die ingaan per 1 januari 2023.

In lijn met voorgaande berichten wijst de NZa de zorgaanbieder en zorgverzekeraar nog extra op het belang van goede informatieverstrekking in deze onzekere tijd. De pandemie is nog steeds van grote invloed op de toegankelijkheid van de zorg, wat ook zijn uitwerking heeft in de te maken contractafspraken. De NZa zegt zorgverzekeraars en zorgaanbieders aan te spreken als zij in strijd met de regels van goede informatieverstrekking aan patiënten en verzekerden handelen. Zo veronderstelt de NZa bijvoorbeeld dat zorgaanbieders als gevolg van de onderhandelingen met zorgverzekeraars patiënten zouden kunnen bewegen om naar een andere zorgverzekeraar te gaan. Dit mag niet. De contractering is een aangelegenheid tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders en patiënten moeten daar niet in worden betrokken.

Als dit wel gebeurt, kan er sprake zijn van misleiding. Bijvoorbeeld het geven van subjectieve of eenzijdige informatie over een zorgverzekeraar op de website door de zorgaanbieder. Van zorgaanbieders wordt immers verwacht dat zij objectief en feitelijk informatie verstrekken over zorg en het al dan niet hebben van een contract met een zorgverzekeraar. Bij vragen over de zorgverzekering kunnen patiënten contact opnemen met de zorgverzekeraar. Als de onderhandelingen met een bepaalde zorgaanbieder nog niet zijn afgerond, moet de zorgverzekeraar duidelijkheid bieden over de mogelijke gevolgen daarvan voor de verzekerde. Het is aan zorgverzekeraars om er voor in staan dat de (semi-)acute zorg zeker wordt gesteld en er geen financiële drempels worden opgeworpen. Zorgaanbieders moeten er op kunnen vertrouwen dat als zij doen wat nodig en passend is, er tijdig adequate afspraken worden gemaakt om de financiële consequenties op te vangen, ook met een doorloop naar 2022. 

Senior jurist Katrijn van Berkum en advocaat Timo van Oosterhout zijn werkzaam bij stichting VvAA Rechtsbijstand