Op ontdekking in Nederland

Een jaar lang trokken reisjournalisten Bas van Oort en Dirk Wijnand de Jong door Nederland. Ze ondervonden dat je niet de hele wereld over hoeft te reizen om iets moois te zien.

Tekst: Bas van Oort | Beeld: Bas van Oort en Dirk Wijnand de Jong

Het zou me niks verbazen als er achter de volgende boom het hoofd van een giraffe tevoorschijn komt. We sluipen door varens en kniehoog gras, het voelt als een safari te voet. Af en toe passeren we een bijna opgedroogde waterpoel. ‘Pas op voor krokodillen’ flitst het even door me heen. Maar we zijn niet in Afrika. Noch in het zuiden van Florida. Toch lijkt het er af en toe verdraaid veel op.

Nationaal park

We bevinden ons op de grens van Limburg en Noord-Brabant. Daar ligt een ‘wetland’ van 1.400 hectare: Nationaal Park De Groote Peel. Een moerassig gebied en een van de weinige plekken in Nederland waar nog hoogveen voorkomt. Vroeger werd hier veel turf gestoken; tegenwoordig is het beschermd natuurgebied en een paradijs waar je weliswaar geen exotische roofdieren kunt zien, maar wel vele soorten broed- en trekvogels. Zoals de blauwe kiekendief, klapekster, blauwborst en zelfs kraanvogels.

Dankzij een flink netwerk van wandelpaden en knuppelbruggen laten we de bewoonde wereld binnen de kortste keren achter ons. Helemaal wanneer we tussen het kreupelhout lopen. En terwijl zelfs de zon ‘op z’n Afrikaans’ ondergaat – een grote bol, diep oranje – zucht ik tevreden. Het is een doordeweekse zomeravond, ik bevind me op nog geen twee uur rijden van huis, maar het voelt alsof ik al lang op reis ben. En ver weg.

Wereldreizigersblik

Het is een conclusie die ik het afgelopen jaar regelmatig heb getrokken. Ruim een jaar geleden begon ik met collega-reisjournalist Dirk Wijnand de Jong aan een avontuur in eigen land.

Tot we ons afvroegen: hoe goed kennen we ons eigen land eigenlijk?

Allebei waren we al bijna een decennium lang vooral bezig met hoe mooi de rest van de wereld was. We maakten reisverhalen over bergwandelingen in Kirgistan, fietstochten door de Verenigde Staten en treinreizen door Rusland. Tot we ons afvroegen: hoe goed kennen we ons eigen land eigenlijk? En waarom zoeken we altijd over de grens naar mooie landschappen, ervaringen en avonturen?

We besloten ons op Nederland te richten en trokken eropuit met de blik van een wereldreiziger. Soms gingen we voor een dag weg. Om de zon op te zien komen boven de Veluwe in volle bloei; of onder te zien gaan bij de Reeuwijkse Plassen, een landschap met afgegraven slootjes en smalle stroken weiland dat zich als een backgammon-speelbord uitstrekt. Elke kudde koeien of schapen op een eigen stukje land. En flinterdunne stroken asfalt die de plukjes huizen en boerderijen met elkaar verbinden.

‘Pas op voor krokodillen’ flitst het even door me heen

Met de camper door Nederland!

Soms gingen we op pad in een camper. Naar nationale parken die we nog nooit hadden bezocht. Zoals eerdergenoemd: De Groote Peel, of De Maasduinen. Daar ligt, dicht tegen de Duitse grens, de langste rivierduinengordel van ons land. Gevormd in duizenden jaren, voornamelijk door wind en water, in de tijd dat de Maas nog een zijtak was van de Rijn.

En keer op keer kwamen we meer te weten over ons eigen land. Bijvoorbeeld dat geiten, schapen en runderen het land begrazen om te voorkomen dat planten zoals en bramenstruiken niet te weelderig groeien. Op lange lenteavonden waren we steevast tot laat nog buiten. Op de fiets, over de hei en door het bos. Of wandelend, door stuifzand en paraboolduinen.

Bewustzijn

Maar net zo vaak ging ik alleen naar buiten. Vrij snel merkte ik een verandering in mijn bewustzijn. Wie de natuur om zich heen niet meer voor lief neemt, vindt de wereld aan zijn voeten. Vanuit mijn woonplaats Rotterdam trok ik er lukraak op uit. Dicht bij huis, op de fiets naar bijvoorbeeld de Hoeksche Waard en het eiland Tiengemeten, of richting de kust naar het strand van de Maasvlakte.

Om achteraf te stellen dat het een van de meest veelzijdige reizen was die ik in lange tijd had gemaakt

Soms pakte ik de auto of trein en trok iets verder, naar de grenzen van ons land. Naar het unieke Zeeuws-Vlaanderen, het enige stuk vasteland dat we hebben dat niet aan een ander deel van Nederland grenst. Rijdend tussen plaatsen als Biervliet en Boerenhol slaat de oneindigheid meer dan eens toe. Over kaarsrechte wegen die eindigen in een punt aan de horizon.

Met mijn vriendin reisde ik zelfs drie weken aan één stuk zonder de grens over te gaan. Van Zuid-Limburg naar de bossen van Drenthe en vervolgens via de Friese meren naar Ameland. Om achteraf te stellen dat het een van de meest veelzijdige reizen was die ik in lange tijd had gemaakt.

Zorgeloos naar buiten

Wat we een jaar geleden nooit hadden kunnen bedenken, is dat de wereld er op dit moment voor iedereen totaal anders uitziet. Waarschijnlijk kan niemand de komende tijd op reis. We kunnen zelfs maar mondjesmaat naar buiten. Juist daarom is het belangrijk om te blijven beseffen hoe mooi de natuur om ons heen is. En dat – wanneer we straks weer zorgeloos naar buiten kunnen – we niet meteen lang en ver weg hoeven te gaan. Dichtbij ligt de schoonheid voor het oprapen.