Over roken – Niet leuk
“Sorry hoor, maar dat vind ik echt niet leuk wat je allemaal vertelt”, zegt collega. Ze rijdt met me mee naar huis en heeft me zojuist een klap in mijn gezicht gegeven. Verrast kijk ik haar aan, niet vanwege die klap, ik kan wel wat hebben, wel van haar reactie. Ze had verteld over haar wens om zwanger te worden maar dat er nog een hobbel te nemen was, namelijk stoppen met roken. Ze vond het moeilijk en haar vriend nog meer. Ik had gevraagd of het zou helpen als ik wat argumenten zou opnoemen waarom niet-roken zo veel handiger is. Positief motiveren als het ware.
Bijvoorbeeld dat de sperma- en placentakwaliteit omhoog vliegt, waardoor niet alleen de kans op zwangerschap toeneemt, maar je het zeer gewenste kind ook niet bij voorbaat al opzadelt met een schrielkipperige constitutie; dat je conditie zodanig verbetert dat die dikke buik te dragen is en dat je later niet amechtig achter je kind aan loopt te puffen als een oldtimer die de APK niet meer doorstaat; dat je groenig uitgeslagen gezicht weer roze kleurt; dat je veel geld overhoudt en bovendien bespaart op cv-kosten omdat je ineens geen koukleum meer blijkt te zijn; dat het extra geld leuk besteed kan worden aan de babykamer of aan een betere toekomst voor je kind; dat je langer gezond blijft zodat je nog een beetje van dat heerlijke kind kunt genieten; dat… Pats!! Het werd haar blijkbaar teveel.
In het hoofd van een verslaafde heeft ratio weinig kans
Ik geef toe, ik kan vrij duidelijk zijn op rookgebied. Rokers houden daar niet van, zelfs niet als ik het ‘positief’ breng. En dan vind ik mezelf vaak nog mild. Want de ellende van roken overstijgt natuurlijk elk individueel belang als we het hebben over de maatschappelijke schade door torenhoge gezondheidskosten en uitval op werk vanwege die frequente grieperigheden en andere kwalen.
Als iedereen verstandig kon nadenken zou het hele fenomeen van rookschade niet bestaan. Maar ja, dat is precies het probleem, rokers zijn verslaafd, en in het hoofd van een verslaafde heeft ratio weinig kans. Dat wordt in beslag genomen door de illusie dat een sigaretje lekker is en beangstigende berichten niet van toepassing zijn. Een bijzonder hardnekkige complicatie is natuurlijk de perverse opstelling van de tabaksindustrie, die kunnen we gerust crimineel noemen. En wat ook niet helpt is dat onze demissionair minister van Volksgezondheid zelf van de club is. Alsof je een alcoholist vraagt om op de slijterij te passen. Zij stelt dat roken een vrije keuze is. Keuze? Zou iemand echt ‘vrijwillig kiezen’ voor zo veel geldverslindende ellende?
Roken een vrije keuze? Zou iemand echt ‘vrijwillig kiezen’ voor zo veel geldverslindende ellende?
Nu ik er zelf flink van langs heb gekregen, zelfs al dood had kunnen zijn door uitgezaaide kanker, vind ik roken eens te meer een duivelsplaag. Stel je voor, ik kreeg mijn portie ellende gratis en voor niks, een familie-erfenis die het syndroom van Lynch heet. Een roker daarentegen doet er veel moeite voor, laten we zeggen dagelijks gemiddeld een keer of twintig, om longkanker, hartinfarct, CVA of andere narigheid te laten ontstaan. Na een jaar of dertig is er zomaar de waarde van een kleine woning voor uit de beurs getrokken. Zo veel geld om jezelf of je naasten vroegtijdig te laten sneuvelen, dát lijkt mij nou echt niet leuk!
