Politiek en macht

In de medische branche zijn het niet alleen patiënten die moeten wachten. Van dokters op zoek naar een opleidingsplaats of baan wordt soms ook heel veel geduld verwacht. De beroepsopleiding tot huisarts was nog maar net uit de grond gestampt of er dienden zich al onbegrijpelijk lange wachttijden aan. Met twee medestudenten deed vrouwlief hiernaar onderzoek.

Het drietal was dolgelukkig dat hun rapport tot een publicatie in Medisch Contact leidde. Maar wat heb je aan zo’n artikel, wanneer de gesignaleerde wantoestand niet wordt aangepakt? Nu wilde het toeval dat vlak bij mijn ouderlijk huis een lid van de Tweede Kamer woonde. Het maakt niet uit hoe wij op het idee kwamen om hem het onderzoeksrapport te geven, maar kort hierna stelde hij hierover vragen aan de verantwoordelijke minister.

Politiek Den Haag bleek dus aanzienlijk dichterbij dan gedacht. Ik stapte over mijn weerstand tegen plaatselijke politieke gekonkel heen en vestigde mijn hoop op wat zich in Haagse burelen afspeelde. Zou er na de vragen écht iets veranderen? Persoonlijk vind ik dat elke dokter ook het gemeenschappelijk belang moet dienen. Dat kan natuurlijk op veel manieren maar het kan geen kwaad om je af en toe tot iemand uit de Tweede Kamer te wenden.

‘Persoonlijk vind ik dat elke dokter ook het gemeenschappelijk belang moet dienen’

Maar nog regelmatig moet ik terugdenken aan een pertinent ontoelaatbare situatie, waarover ik zelf een lid van de Tweede Kamer – die de komende periode ongetwijfeld zijn zetel zal behouden – op de hoogte bracht. Ik beschikte naar mijn gevoel over harde argumenten en voldoende bewijsstukken. De geraadpleegde volksvertegenwoordiger vond de door mij geschetste situatie inderdaad schrijnend maar wilde hierin geen energie steken omdat het hooguit om een paar slachtoffers ging.

Dat stelde mij niet alleen fors teleur, maar zette mij ook aan het denken. Hoeveel slachtoffers moeten er vallen voordat in de Tweede Kamer aan de bel wordt getrokken? Bij de toeslagenaffaire gaat het naar schatting om 26.000 ouders en tóch weet ieder van ons hoe traag en moeizaam het beloop is. Maar wordt een schrijnende situatie waarin iemand verkeert schrijnender omdat anderen hetzelfde lot delen?

Maar er is meer. Sinds 2006 kent Nederland de Nationale ombudsman die klachten van burgers over onbehoorlijk overheidsoptreden behandelt. De Nationale ombudsman wordt door de Tweede Kamer benoemd voor een termijn van 6 jaar en is onafhankelijk. Al in 2017 waarschuwde Reinier van Zutphen, de huidige Nationale ombudsman voor het fraude-denken bij de belastingdienst en de gevolgen hiervan. Hij werd niet gehoord of misschien wel gehoord maar niet serieus genomen.

‘Degenen die de touwtjes in handen hebben, kunnen het zich te gemakkelijk permitteren om zich van niets of niemand iets aan te trekken’

De afstand tussen burgers en politiek Den Haag mag dan inderdaad niet groot zijn, degenen die de touwtjes in handen hebben, kunnen het zich te gemakkelijk permitteren om zich van niets of niemand iets aan te trekken. Tot mijn verbijstering heb ik zelf meegemaakt dat een klemmend beroep van een commissie van Tweede Kamer op een minister domweg werd genegeerd. Maar dat onze Nationale ombudsman bot vangt is ten hemel schreiend.

Nu wil ik niet in verontwaardiging verzuipen. Hoe komt het dat een arts-assistent zich later als specialist totaal anders kan gaan gedragen? Welke transformatie kunnen ministers ondergaan die ooit in de Tweede Kamer zaten? Wat doet macht met mensen? De vragen vanuit de Tweede Kamer over de wachttijden bij de beroepsopleiding tot huisarts zullen ongetwijfeld door een welwillende ambtenaar zijn beantwoord. Maar er veranderde niets. Dat heeft er toen toe geleid dat menigeen zijn of haar droom niet kon waarmaken.

Delen