SCARF, sjaal of strop?

“Het in acht nemen van SCARF-drijfveren zal leiden tot het beste in de mens, en dus maatschappij”

“Arts zijn is het mooiste beroep, maar de zaken erom heen domineren steeds meer, waardoor het plezier in het vak verdwijnt.” Het is inmiddels een vaak gehoorde kreet onder artsen.” Door een seminar van Margriet Sitskoorn, hoogleraar klinische neuropsychologie, weet ik nu waar hier de schoen precies wringt. De zorgverlener heeft de laatste jaren te veel aan SCARF ingeleverd. SCARF geeft aan wat de mens biologisch gezien drijft en staat voor Status, Certainty, Autonomy, Related en Fairness. Op al deze gebieden heeft de zorgprofessional moeten inboeten.

Status: in overschot geproduceerd product
Met de beeldvorming in de media daalde de status gestaag. Van goed, hardwerkend, verantwoordelijk, redelijk intelligent mens die het beste voor zijn medemens wil en belangrijk is voor de zorg, lijkt de arts vervallen naar een graaiend, frauderend, disfunctionerend, vervangbaar wezen met perverse prikkels, die gecontroleerd en aangepakt moet worden. En die bovendien als een pion in een schaakspel en een door de NZa geadviseerd in overschot geproduceerd product onder druk gezet moet worden.

Certainty: werkloze jonge klaren
NZa en/of VWS vonden dat de arts te veel inkomen, zekerheid en macht had. Artsen en ziekenhuizen moesten daarom tijdelijke contracten krijgen, risico lopen, afgerekend worden op fouten, liefst openbaar. Een overschot aan medisch specialisten achtte men wenselijk voor de marktwerking, waardoor ook het toekomstperspectief van inkomen en baan verdween. En dat terwijl de arts dacht dat het welzijn van de patiënt de enige, grootste en afdoende zorg was.

Autonomy: Afschaf vrije artsenkeuze
De professionele autonomie, onafhankelijk advies kunnen geven is essentieel om medisch verantwoordelijkheid te kunnen dragen. Dit is echter met het verwerpen van motie 32 500-XVI, nr. 42 door de Tweede Kamer ontnomen. Niet arts met patiënt beslist nu hoe en wanneer het zorggeld besteed wordt, maar verzekeraar en bestuurder. En dat zal nog eens versterkt worden met de voorgenomen wijziging Zvw artikel 13 (feitelijk het afschaffen van de vrije artsenkeuze). Maatregelen vanuit Den Haag overkomen het zorgveld.

http://www.youtube.com/watch?v=isiSOeMVJQk

Related: Concurrent in marktwerking
Commitment en relaties opbouwen met collegae, andere medewerkers, patiënten in de regio, is moeizaam bij tijdelijke contracten en daar waar iedereen ieders concurrent moet zijn. Zeker in een situatie van marktwerking, waar verzekeraars bepalen wie en wat er gecontracteerd wordt en daarmee ook de macht bezitten om een tent te sluiten en relaties tussen patiënt en zorgverlener te verbreken.

Fairness: Afgerekend op zaken waar je geen invloed op hebt.
De breed uitgemeten en over de hele beroepsgroep uitgestorte beschuldigingen, die een slecht imago moesten ondersteunen, zorgen voor een groot gevoel van unfairness. Immers: misstanden waren grotendeels een logisch gevolg van een toch al niet erg door het zorgveld gedragen zorgbeleid. De stelling dat een grote zorgverzekeraarsmacht tot een beter functioneren van de zorg leidt, is gewoonweg beledigend. Zorgverlener en patiënt als ‘slechteriken’, verzekeraar als weldoener, die iPadjes, badjassen en zorg(?) cadeau geeft, sponsort en congressen mag organiseren van ons zorggeld?

Het mag duidelijk zijn dat het SCARF-gevoel niet voorbehouden is aan artsen. Ik zou willen dat beleidsmakers, niet alleen in de zorgsector, maar in alle sectoren rekening zouden houden met de SCARF drijfveren en zich zouden afvragen of ondermijning van deze drijfveren wel zal leiden tot het beste in de mens, en dus maatschappij.

Internationaal gezien consumeren burgers in Nederland relatief weinig zorg in the cure sector en deze sector levert al jarenlang de beste prijs-kwaliteit-beschikbaarheid. Mij bekruipt daarom het gevoel dat kortetermijndenken en  louter financiële motieven ten grondslag liggen aan het huidige regeringsbeleid. Dat de burger daar op lange termijn gelukkiger van wordt lijkt me tegennatuurlijk.

Delen