Spoedgeval in het vliegtuig
Onderweg naar uw vakantiebestemming wordt voor in het vliegtuig iemand onwel. Het gaat om een 74-jarige hartpatiënt met een serieuze verdenking op een infarct. Een stewardess haalt snel de Emergency Medical Kit, waarin ook ampullen zitten. De situatie is dusdanig ernstig dat naar alle waarschijnlijkheid een injectie moet worden gegeven.
De KLM laat mij weten dat – gebaseerd op cijfers tot en met 2019 – jaarlijks ‘zo’n kleine 2000 medische issues’ worden gemeld. In ongeveer 350 van deze gevallen wordt de hulp van een arts ingeroepen. Wat te doen wanneer u oogarts, patholoog-anatoom, jeugdarts, verzekeringsarts of gepensioneerd huisarts bent?
Ik ga te rade bij het CIBG dat onder ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport valt. Alhier word ik doorverwezen naar IGJ (Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd). De inspectie vindt echter dat onder meer de KNMG mijn vragen maar moet beantwoorden. Maar de KNMG verwijst mij weer terug naar het CIBG. Uiteindelijk beland ik bij de KLM die mij nader informeert.
De wet schrijft voor dat iedereen in noodsituaties wordt geacht ‘naar beste weten en kunnen’ hulp te verlenen totdat er een bevoegd iemand aanwezig is. Wordt op een vlucht van de KLM de hulp van een árts ingeroepen, dan mogen in principe louter degenen die BIG-geregistreerd zijn zich melden.
‘Wordt op een vlucht van de KLM de hulp van een arts ingeroepen, dan mogen in principe louter BIG-geregistreerden zich melden’
Nu veronderstel ik dat u als gepensioneerd huisarts toch hulp wil gaan bieden, ook wanneer uw naam inmiddels uit het BIG-register is gehaald. Niemand zal hiertegen bezwaar maken totdat er een injectie moet worden gegeven. Want voor deze medische handeling bent u namelijk níet meer bevoegd en wanneer er dán iets misgaat, zou dat heel naar voor u kunnen uitpakken.
In 1963 is in het Verdrag van Tokyo bepaald dat in een vliegtuig vanaf het opstijgen tot de landing de wet- en regelgeving geldt van het land waar het vliegtuig is geregistreerd. Voor de KLM is dat Nederland. Zit u echter in een vliegtuig van Ryanair dan geldt het Ierse recht. In hoeverre de (Nederlandse) Wet Big ook buiten Nederland van toepassing is, weet ik niet.
Uiteraard heb ik mijn best gedaan om dat wél te achterhalen. Maar zowel internationaal georiënteerde gezondheidsjuristen als ter zake deskundigen van ambassades reageerden helaas niet op mijn vragen. De inspectie schreef mij dat er geen sprake is van een concrete situatie en dat ‘de IGJ pas achteraf beoordeelt of er conform de wet- en regelgeving is gehandeld’.
Met dank aan de KLM, het CIBG, de IGJ en de KNMG.
