Starten met stoppen

De 88-jarige vrouw die in 2012 ‘niet reanimeren’ op haar borst liet tatoeëren, gaf een niet mis te verstane boodschap af in de discussie over behandelen tot het levenseinde: op een gegeven moment is het genoeg geweest.

Hoezeer die discussie nog steeds niet tot een bevredigend resultaat heeft geleid, zien we aan de uitkomsten van het Nivel-onderzoek naar de toediening van medicatie in de laatste levensfase. Als bijna de helft van de mensen in die fase herhaalmedicatie krijgt die geen zin heeft of zelfs schadelijk is voor de gezondheid, is er iets goed mis met de manier waarop in ons land gezondheidszorg wordt bedreven.

Zolang het leven eindig is, moet medisch handelen dat toch ook zijn?

En het probleem heeft betrekking op meer dan alleen de laatste drie levensmaanden waarop Nivel zijn onderzoek richtte. Hoogleraar ouderengeneeskunde Rudi Westendorp stelde jaren geleden al dat het slechter gaat met oudere mensen met multimorbiditeit naarmate meer met ze wordt gedokterd. Dokter dus minder met ze, was zijn stelling, dan gaat het beter. Bovendien – al is het tot op zekere hoogte van ondergeschikt belang – scheelt het geld.

Iedereen kent natuurlijk het cliché dat moet verklaren waarom de situatie nog steeds blijft voortbestaan: dokters worden opgeleid om te handelen. Maar zolang het leven eindig is, is het toch logisch dat handelen dat ook hoort te zijn?

Delen