Tegengeluid
De problemen in zorgland stapelen zich op. Dat gaat aan de alerte burger niet onopgemerkt voorbij. Sommigen vragen zich af waar het tegengeluid vanuit de zorg blijft.
Dat is een interessante vraag. Daar waar de boeren, de studenten, de leerkrachten en de bouwsector zich open en duidelijk roeren wanneer het moet, blijft het opvallend stil vanuit de zorgverleners. Hoewel de werkdruk al jaren stijgt, is het pas onlangs met enige aarzeling tot een landelijke staking gekomen. Eindelijk, en hopelijk wordt deze noodkreet door beleidsmakers opgepakt en verwerkt in een koerswijziging.
Het ligt wellicht aan het slag mensen dat voor deze sector kiest: vaak conformerend, dienstbaar en iets willen betekenen voor iemand. In de zorg gaat het immers om een ander, jouw patiënt, die over het algemeen in een vervelendere positie verkeert dan jezelf. Voor jezelf opkomen voelt in zo’n situatie niet goed aan.
Zo komt het dat de continu verslechterende werkomstandigheden, zowel in moreel opzicht als in werklast, zo lang onbesproken blijven en velen al dan niet burned-out kiezen om uit de verschillende zorgorganisaties dan wel helemaal uit de sector te stappen.
Wie komt er dan wel op voor de zorgverleners en wie brengt hun stem naar Den Haag? De meest logische optie zou zijn de beroepsverenigingen.
Maar ook zij lijken al conformerend om de hete brij te draaien. Politiek hete hangijzers worden angstvallig vermeden, waardoor men oorzaken als de marktwerking (die onrust en toekomst onzekerheid met zich mee brengt) en de macht van de zorgverzekeraar (die de status en autonomie van, de relatie met, en de fairness tegenover de zorgverleners en hun patiënten aantast (SCARF)), niet aanpakt. Men richt zich op ‘veilige issues’, waar niemand op tegen kan zijn, zoals (jonge) zorgverleners leren de bezieling en zingeving terug te vinden en/of te behouden, zaken die zij kennelijk (dreigen te) gaan verliezen binnen het huidige, gecreëerde zorgklimaat.
Belangenbehartiging vereist bevlogenheid en een onafhankelijke positie
De beroepsverenigingen zijn hiermee gedoemd tot symptoombestrijding (te vergelijken met palliatieve of misschien wel zelfs terminale zorg) zonder eerst de curatieve opties, het wegnemen van de oorzaken, te overwegen. Het moge duidelijk zijn dat hun achterban beter geholpen is met het laatste.
Belangenbehartiging vereist bevlogenheid en een onafhankelijke positie, zodat je waar nodig ook de meer heikele onderwerpen kunt en durft aan te kaarten in belang van de achterban. Maar hoe kan dat als je financieel dan wel anderszins te afhankelijk bent van de anderen?
Eeuwig vergaderen en signaleren gaat de problemen in de zorg niet oplossen. Het verkrijgen van substantiële verbeteringen vergt een scherpere insteek, waarvoor we eerst zelf het nut van kritische gedrevenheid en onafhankelijkheid binnen onze eigen geledingen moeten willen erkennen, koesteren en hoger op de ALV-agenda van VvAA gaan zetten. Zolang wij als zorgverleners dit niet doen en oprechte critici onder ons zelfs de mond snoeren, vormen we helaas zelf het blok aan het been van elk goed gestarte en goed bedoelde actie als HRMO en ORDZ.
