Vacatures

Binnen de zorg zijn veel vacatures die moeilijk ingevuld worden. Dit zal voor meerdere beroepen gelden. De beroepsvereniging voor logopedisten NVLF heeft een overzicht opgesteld over 2021. In het onderwijs was 25 procent van de vacatures moeilijk vervulbaar, in zorginstellingen 46 procent en in de eerste lijn 60 procent (10 procent meer dan een jaar eerder). Het is absoluut niet omdat het vak niet aantrekkelijk is of geen voldoening geeft, het zijn de hoge werkdruk en administratieve lasten die als onaantrekkelijk worden gezien. Wachtlijsten in de praktijken lopen op tot soms zelfs langer dan een jaar. Doordat de tarieven al vele jaren onder druk staan, worden onaantrekkelijke arbeidsvoorwaarden aangevoerd als reden om het vak te verlaten.

Bovengenoemde zaken als werkdruk, administratie en lage tarieven zijn al langer bekend. Wat tot nu toe gedaan is om die zaken aan te pakken, heeft niet geholpen. Onlangs volgde ik een webinar van Patrick Jeurissen, hoogleraar betaalbaarheid en toegankelijkheid van zorg. Hij schetste dat er al jarenlang onderschrijding van zorgkosten bestaat in de eerste lijn. De gemeten tijd aan administratie is zorgelijk en er komen nog steeds eisen bij. Tussendoor merkte hij op dat diegene die de eisen stelt, ze zelf niet hoeft uit te voeren (zou dat wel het geval zijn, dan zou het misschien wel anders worden). En dat door de hoge reserves van zorgverzekeraars en zorginstellingen minder geïnvesteerd wordt in zorg.

Hij stelde ook dat het begrip ‘kwaliteit’ moeilijk te definiëren blijft en haalde de morele zorgmarkt aan: ‘als het goede maar gebeurt’. Het belang van persoonsgerichte zorg werd genoemd, aandacht voor de relatie tussen behandelaar en patiënt en focus op de intrinsieke motivatie van professionals. De heer Jeurissen eindigde zijn webinar met de oproep tot voorzichtigheid met allerlei sturingsinstrumenten. Wanneer voor al deze punten meer aandacht komt, vergroot dat het werkplezier en de opbrengsten van zorg.

‘De oplossingen liggen voorhanden; je moet ze alleen wel willen zien’

Vanuit mijn werk is dit alles zo herkenbaar en de oplossingen lijken duidelijk. De reactie aan het einde van de lezing van mevrouw Tanke namens zorgverzekeraar VGZ vond ik schrijnend en zeer zorgelijk. Ze gaf aan verheugd te zijn dat ons zorgstelsel een mooie balans biedt tussen verzekeraar, verzekerde en zorgaanbieder. Het tegendeel was in de lezing echter duidelijk bewezen, en wie de praktijk kent, kan dit beamen. Het vertrouwen in zorgverzekeraars bleek uit cijfers zeer laag. En Jeurissen reageerde met bezorgdheid over de balans en het budgettair kader.

In vacatures van mijn collega’s zie ik woorden als enthousiasme, samenwerken, gedrevenheid, leergierig en mogelijkheid tot specialiseren. Bij sommige vacatures voor zorginkopers lees ik woorden als: ‘je zegt vaker nee dan ja’, je verleidt klanten naar voorkeursaanbieders, focust op digitalisering en competitief inkopen. Daarbij worden soms arbeidsvoorwaarden genoemd als dertiende maand en 34-urige werkweek. Ook daarbij is de balans met ons helemaal zoek.

De roep om nieuwe collega’s in de zorg is groot. De oplossingen liggen voorhanden. Je moet ze dan wel willen zien!