Wat is uw verhaal?

Vraag wie in de zorg werkt waarom die stap ooit gemaakt werd en je hoort zelden redenen die voor andere sectoren heel gewoon zijn. Dat wil zeggen, als je de tijd neemt. En ruimte voor een veilig, warm gesprek. Bijna iedereen heeft een verhaal. Een gebeurtenis met meer of mindere impact die de ogen opende voor een vak vol ‘helpen’, ‘zorgen voor’. Prachtige verhalen, die de ander kunnen raken, maar vaak al verdwenen zijn onder de realiteitsasfaltering van regels, rompslomp en het ermee gepaard gaande cynisme.

Verhalen maken niet alleen keuze voor de zorg. Eenmaal zorgverlener blijkt niet boek-zus of symposium-zo de belangrijkste impact te hebben op wat we leren, wat ons bij blijft. Het zijn de intense gebeurtenissen die we verhalen aan anderen – over een warm contact, of bijvoorbeeld de fouten die we maakten – die in belangrijke mate bepalen hoe we onze zorg (verder) verlenen. Veel van de verhalen waarmee vroeger überhaupt de geneeskundige traditie werd overgedragen zijn inmiddels kapot-gewetenschapt tot de ‘casus’, ontdaan van de persoonlijke noot en daarmee in de verste verte niet meer dezelfde kracht hebbend.

Raken, echt raken doe je toch nog steeds niet met statistiek

Toch is die behoefte aan het verhaal er nog wel. In een tijd waarin zelfs de aanstormende dokter al langs de randjes van burn-outs schuurt en de oude rot zijn vak niet meer lijkt te herkennen, kan graven naar je eigen verhaal en luisteren naar dat van anderen weer doen beseffen waarom je ooit startte, duidelijk maken wat je belangrijk vindt, helder krijgen waar je warm van wordt. Niet voor niks duikt bijvoorbeeld Compassion for Care met ‘compassion for self’ juist eerst díe diepte in. En verhalen van wat je raakt kan inspirerend zijn voor een ander. Geen van mijn blogs leverde zoveel reacties op als persoonlijk wedervaren in ‘Slechte patiënt’ en de huidige meester van de story-telling, Sander de Hosson wordt door duizenden gelezen.

Er mag wel weer wat ruimte komen voor dat verhaal. Tuurlijk, geneeskunde dient gestoeld te zijn op wetenschap. En voor de behandeling van patiënten moet daaraan niet getornd. Maar er is altijd meer geweest dan die harde kant alleen. Gelukkig is er hoop. Vorige maand kreeg ik de eervolle kans een prijs te mogen uitreiken aan… de aios met het beste verhaal in een wedstrijd georganiseerd door De Jonge Specialist en De Academie voor Medisch Specialisten. Annelies van Vuren won met ‘Moeras’. De grote zaal was die dag niet zo stil als tijdens haar voorlezen. En het applaus daarna niet zo overweldigend. Raken, echt raken doe je toch nog steeds niet met statistiek.

Delen