‘We doen het al jaren zo’
Laat deze zin uit het artikel ‘Elf procent laboratoriumonderzoek nutteloos’ bij Skipr even op je inwerken: “Veel onderzoek wordt routinematig gedaan, omdat de dokter dat gewend is of omdat de patiënt nu eenmaal in het ziekenhuis is.” Het gebeurt dus niet omdat er een aanwijsbare medische reden voor is. En bepaald patiëntgericht is het ook niet, want de patiënt neemt ten onrechte aan dat het gebeurt omdat het meerwaarde heeft voor zijn behandeling. Wees niet verbaasd als het meest gehoorde antwoord op de vraag aan dokters waarom ze dergelijk onderzoek eigenlijk doen, luidt: ‘We doen het al jaren zo’. Dat is immers het standaardantwoord van mensen die iets al jarenlang dermate routinematig doen dat ze niet eens meer nadenken over de vraag of het ergens goed voor is.
Nutteloos laboratoriumonderzoek schrappen scheelt € 300.000,- per ziekenhuis
Daarover wel nadenken, en op basis daarvan tot gedragsverandering komen, scheelt op het gebied van het doen van laboratoriumtests op jaarbasis al 300.000 euro in één ziekenhuis. Voor de pakweg tachtig ziekenhuizen die ons land telt komt dit neer op 24 miljoen euro. Toegegeven, niet ieder ziekenhuis zal evenveel laboratoriumtests doen, maar 20, 19 of 18 miljoen euro is ook veel weggegooid geld.
Dat een onderzoeksgroep van UMC Utrecht en Amsterdam UMC nu heeft vastgesteld dat 11 procent van het laboratoriumonderzoek in Nederlandse ziekenhuizen overbodig is, is dan ook goed nieuws. Tenminste: dat kán het zijn, als er opvolging aan wordt gegeven. Als die overbodige laboratoriumonderzoeken niet alleen in die twee ziekenhuizen worden geschrapt dus, maar in álle ziekenhuizen. Dat zou niet alleen in financieel opzicht goed zijn, maar ook in termen van kwaliteit van zorg. Het onderzoek is immers patiëntonvriendelijk en leidt bovendien vaak tot belastende vervolgonderzoeken en ongerustheid bij patiënten. Daarmee is dit een mooi thema in het toezicht van de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd.
3 reacties
Via Twitter even contact gezocht met Prabath Nanayakkara, een van de betrokken onderzoekers, om te vragen of naast UMC Utrecht en Amsterdam UMC nu ook de andere ziekenhuizen hiermee aan de slag gaan. “Wij zijn bezig het project voorzichtig uit te breiden”, liet hij weten. Vervolgens stuurde hij ook een link naar een korte presentatie die hij tijdens een bijeenkomst van het Citrienfonds gaf (https://www.youtube.com/watch?v=pzrMl_3UZDE&feature=youtu.be). Hierin geeft hij wat meer uitleg.
Frank van Wijck
16 augustus 2019 / 09:45De hamvraag is natuurlijk welke onderzoeken dan precies overbodig zijn, en welke niet. Een bezuiniging is niet zomaar doorgevoerd.
Theo Smit
19 augustus 2019 / 08:51Natuurlijk, daar heb je gelijk in. Het begint met het besef dat “We doen het al jaren zo” geen argument is om iets te blijven doen.
Frank van Wijck
19 augustus 2019 / 08:56