Wie is verantwoordelijk?
Juristen en advocaten van VvAA ondersteunen leden bij uiteenlopende problemen
Mevrouw Sanders (89) is ongelukkig terechtgekomen, heeft veel pijn en kan bijna niet lopen. Haar dochter belt de huisarts. De assistente stuurt diezelfde middag de verpleegkundig specialist nog bij mevrouw langs. Tijdens het lichamelijk onderzoek ziet de verpleegkundig specialist geen zwelling, hematoom of ander zichtbaar letsel. Ze vermoedt een gescheurde bovenbeenspier. Ze adviseert mevrouw rust te houden en schrijft paracetamol voor. Terug in de praktijk noteert de verpleegkundig specialist haar bevindingen in het patiëntendossier.
Drie dagen later gaat mevrouw Sanders voor haar halfjaarlijkse controle naar de geriater. Omdat ze nog steeds pijn heeft, laat de geriater een röntgenfoto maken. De diagnose luidt een bekkenfractuur.
De dochter dient een klacht in bij de huisarts bij wie de verpleegkundig specialist in dienst is. Wie is verantwoordelijk? De verpleegkundig specialist omdat ze een verkeerde diagnose stelde? Of de huisarts als eindverantwoordelijke voor zijn patiënten en als werkgever van de verpleegkundig specialist?
Antwoord
Agatha Hielkema is jurist bij VvAA Rechtsbijstand.
Uitgangspunt is dat verantwoordelijkheidsverdeling is toegestaan binnen de huisartsenpraktijk. De tuchtrechter beoordeelt ieders individuele aandeel in een casus.
De verpleegkundig specialist heeft een eigen domein waarvoor zij bevoegd (opleiding) en bekwaam (persoonlijke vaardigheden) is. Tuchtrechtelijk is de verpleegkundig specialist verantwoordelijk voor haar handelen, dus ook voor de inschatting dat er geen fractuur was. De huisarts behoort instructies te geven, zodat de praktijkorganisatie op orde is. Die bevoegdheid heeft hij ook in zijn hoedanigheid als werkgever. Tuchtrechtelijk gezien wordt daarom van de huisarts verwacht dat hij werkafspraken en/of een protocol in zijn praktijk invoert, bijvoorbeeld hoe de verpleegkundig specialist moet rapporteren aan de huisarts.
De tuchtrechter beoordeelt ieders individuele aandeel in een casus
Als de verpleegkundig specialist zich niet aan de instructies houdt, dan moet de huisarts de verpleegkundig specialist daarop aanspreken, op een zodanige wijze dat dit later aantoonbaar is. De huisarts kan dat bijvoorbeeld vanuit zijn functie als werkgever opnemen in het personeelsdossier van de verpleegkundig specialist.
De huisarts kan niet tuchtrechtelijk worden verweten dat de verpleegkundig specialist de diagnose heeft gemist, omdat hij persoonlijk niet betrokken was bij de beoordeling van de situatie van de patiënt. De huisarts zou wel een zelfstandig tuchtrechtelijk verwijt treffen als hij weet dat de verpleegkundig specialist de instructies of protocollen niet opvolgt en hij nalaat concrete maatregelen te nemen om te waarborgen dat de instructies wel worden opgevolgd.
