Wijnand van der Wel (1927-2020)

Op 11 januari overleed, op 92-jarige leeftijd, plastisch chirurg Wijnand van der Wel. Hij behoorde tot de pioniers in het beroep: ‘Wijnand had een passie voor het helpen van kinderen met een schisis’.

Tekst: Wout de Bruijne

Wijnand van der Wel groeide op in Leiden, als jongste in een gezin met vijf jongens. Hij werd streng gereformeerd opgevoed en bleef zijn leven lang religieus. In de Tweede Wereldoorlog was het hele gezin actief in het verzet en zelfs de jongste puber vervoerde wapens in zijn schooltas. Op Wijnand na werden alle gezinsleden opgepakt, maar ze kwamen de oorlog levend door. 

Na de oorlog studeerde Van der Wel medicijnen in Leiden. Die keuze maakte hij volgens zijn weduwe Jopie van Poppel op zevenjarige leeftijd al. “Hij was zijn hele leven geïnteresseerd in zijn medemensen en wilde iets voor hen betekenen.”

Van der Wel werd in Utrecht opgeleid tot plastisch chirurg door de vooraanstaande professor Honig. “Wijnand ontwikkelde een grote passie voor het opereren van kinderen met schisis”, volgens Jopie van der Wel – Van Poppel. “Hij kon daar gepassioneerd over vertellen.”

In 1962 was Van der Wel in Nederland de twaalfde die zich als plastisch chirurg registreerde. Hij ging aan de slag in het St. Annaziekenhuis in Geldrop. In dat katholieke ziekenhuis was de gereformeerde chirurg welkom, terwijl hij dat vanwege zijn protestante achtergrond in het Catharinaziekenhuis in Eindhoven niet was.

Dat veranderde toen zijn grote vakmanschap bleek. Volgens latere collega Luke Jan Poldermans kreeg Van der Wel patiënten uit het hele land. “Wijnand was de enige die schisis deed. Hij draaide veel avonddiensten en werd vaak opgeroepen bijvoorbeeld voor handwonden door gebrek aan veiligheidsmaatregelen in fabrieken. Er waren ook veel letsels omdat autogordels in die tijd nog niet verplicht waren.”

‘Hij was de enige die schisis deed’

Wijnand van der Wel runde de praktijk zes jaar alleen tot hij met Onno Pieters in 1978 een maatschap vormde. Luke Jan Poldermans, trad als derde toe: “Het was een regionale maatschap, dat was en is nog steeds uitzonderlijk.” Vandaag de dag werken er 14 plastisch chirurgen voor de Eindhovense ziekenhuisgroep.

Poldermans leerde van zijn collega en levenslange vriend veel bij over plastische chirurgie en op zijn beurt bracht hij Van der Wel kennis bij over de microchirurgie. “Wijnand was ook een goed onderhandelaar die veel voor elkaar kreeg op gebied van instrumentarium en de uitbreiding van ok-tijd voor nieuwe maten. Het was een charmante aimabele levensgenieter, die heel soms ook wel driftig kon worden.”

In 1990 ging Van der Wel met pensioen. Hij maakte een verdrietige tijd door toen zijn zoon door een kwaadaardige aandoening overleed. De gepensioneerde dokter was graag langs de lijn bij de hockeywedstrijden die zijn dochter speelde voor Oranje.

Met zijn vrouw maakte hij mooie reizen maar door een herseninfarct in 2010 werd dat moeilijker en twee jaar geleden onmogelijk toen hij hard werd getroffen door griep. Zijn vrouw verzorgde hem liefdevol tot hij op 11 januari, op 92-jarige leeftijd overleed. Thuis, zoals hij wilde.