Wildplakken op internet

Nu de Amerikaanse verkiezingen achter de rug zijn, scherpen Europese politici hun messen voor 2017, met belangrijke verkiezingen in Nederland, Duitsland en Frankrijk. Naar het zich laat aanzien, gaan robots mede de uitslag bepalen.

Twitter, Instagram en Facebook worden al jaren geplaagd door berichten die automatisch worden geplaatst door speciale software. Bedrijven zetten dit in om aandacht te trekken voor hun producten of om de concurrent zwart te maken. Wie het iets subtieler doet, huurt menselijke typisten in bij ‘click farms’ op de Filipijnen of in Rusland. Iedereen kan zo positieve recensies kopen, valse clicks op advertenties regelen of ongenoegen roeptoeteren. Zo werden in Nederland massaal negatieve commentaren op internet geplaatst rond het onderzoek naar het neerstorten van de MH17, waarschijnlijk afkomstig uit Rusland.

Hoe internet de verkiezingen beheerst

Die techniek is nu ook tot de verkiezingen doorgedrongen. Het internet werd tijdens de Amerikaanse verkiezingsdebatten overspoeld met automatisch verstuurde berichten dat Trump had gewonnen.
In de Britse strijd om de Brexit was naar schatting 15 procent van de berichten op Twitter afkomstig van robots, aldus Philip Howard, hoogleraar in Oxford. Ook 20 procent van de pro-Clinton tweets tijdens de verkiezingsdebatten was afkomstig van robots, zonder dat het campagneteam daar de hand in had.

Tot nu toe gaat het vooral om het rondstrooien van voorgeprogrammeerde berichten en het automatisch retweeten van propaganda. Maar de software wordt slimmer. We kunnen automatische tegenargumenten verwachten, als ministers iets twitteren. Of robots die sympathisanten opsporen en ze opzwepen om net iets pregnantere stellingen te betrekken.

Dit is democratie in digitale vorm: meningen verkondigen en proberen te overtuigen. Programmeurs die op deze manier robots laten spreken, laten zien dat zij verkiezingen belangrijk vinden. Het is wildplakken van verkiezingsaffiches, maar dan op internet.