Zondebok
Bij de persconferentie over COVID-19, waarin bleek dat voorgenomen versoepelingen niet doorgingen, stelde een NOS-verslaggever aan Mark Rutte de vraag waarom het bewust nemen van risico’s niet werd doorgezet. Direct verschenen op social media berichten over het niveau van journalisten in het algemeen en deze in het bijzonder. In reactie daarop werd de hele journalistiek met de grond gelijkgemaakt. Vanuit alle hoeken welteverstaan. Een steeds vaker voorkomend verschijnsel van het fenomeen dat in crises altijd een zondebok wordt gezocht.
Onze collega’s van de algemene media liggen in toenemende mate onder vuur. ‘Rechts’ klaagt over ‘linkse media’, links roept dat rechts te veel aandacht krijgt, wappies vinden dat zij worden genegeerd, terwijl deskundigen roepen dat er te veel aandacht is voor complotdenkers. En het gaat er vaak niet al te genuanceerd aan toe. Ook wij ontvangen boze reacties met betrekking tot de berichtgeving rond COVID-19. Doorgaans zijn deze wat netter verwoord, maar ook ons wordt gerust verweten mede ruimte te scheppen voor het ontstaan van een totalitair regime in Nederland. Omdat wij geen tegengeluid zouden laten horen, of juist omdat we dat wel doen. Whatever.
‘Ook wij ontvangen boze reacties over de berichtgeving rond COVID-19’
De vraag van de NOS-collega was mijns inziens een terechte, omdat het een vraag is die bij de (minder ingewijde) bevolking leeft. De vraag stellen, heeft niets te maken met het niveau, maar met de rol van de journalist: zorgen dat er antwoord komt op de vraag die veel leken op de lippen brandt. Natuurlijk is er genoeg aan te merken op de media, maar het zijn juist journalisten die democratieën helpen beschermen tegen het ontstaan van een totalitair systeem. Onder meer door wél tegengeluid te faciliteren. Hetgeen nog iets geheel anders is dan het publiceren van onzin-theorieën. Dat laatste doet Arts en Auto uiteraard niet, maar ook dat wordt ons niet door alle lezers in dank afgenomen. Al voel ik me dezer dagen enorm gezegend met het niveau van het overgrote deel van u.
1 reactie
Elke crisis leidt tot het aanwijzen van een ‘ zondebok’ .
Zie bijvoorbeeld:
https://www.nature.com/articles/s41562-020-0884-z
‘ De builenpest ontketende bijvoorbeeld massaal geweld in Europa, waaronder de moord op Catalanen op Sicilië, geestelijken en bedelaars op sommige locaties, en pogroms tegen Joden, waarbij meer dan duizend gemeenschappen werden uitgeroeid 30 . Hoewel niet elke pandemie tot geweld leidt, kan ziektedreiging toch aanleiding geven tot discriminatie en geweld tegen gestigmatiseerde of tot zondebok bestemde groepen. Nu al zijn er meldingen van fysieke aanvallen op etnische Aziatische mensen in overwegend wit landen geweest, en sommige ambtenaren mis-karakteriseren SARS-CoV-2 als de ‘Wuhan’ of ‘Chinese virus’ 31 .’
‘ Meer dan 100 jaar geleden publiceerde het tijdschrift Science een artikel over lessen uit de Spaanse grieppandemie . De paper voerde aan dat drie belangrijke factoren preventie in de weg staan:
(i) mensen waarderen de risico’s die ze lopen niet,
(ii) het druist in tegen de menselijke natuur dat mensen zichzelf opsluiten in een rigide isolement als een middel om anderen te beschermen, en
(iii) mensen handelen vaak onbewust als een voortdurend gevaar voor zichzelf en anderen’
Mensen reageren primair, en niet zelden als primaten.
ik zie bijvoorbeeld op social media de oproep om bepaalde journalisten ( die gewoon hun werk proberen te doen) kaal te scheren, en om ze met pek en veren in te smeren.
Anoniem natuurlijk.
Leve de social media, toch?
Ik blijf vertrouwen houden in onafhankelijke journalistiek;
Als decibellen en dreigementen het winnen van het zoeken naar de objectieve waarheid, dan hebben wij natuurlijk een groot probleem.
E.Kriek
29 april 2021 / 21:22