Zorgdomein

In de bundel Un homme ordinaire (een gewone man) van Yves Simon staat een aangrijpende passage over de verwijsbrief in een gesloten enveloppe die zijn vader meekreeg voor de specialist. Het ging snel bergafwaarts met hem. Zijn vrouw werkte als verzorgster. Zij opende buiten medeweten van haar echtgenoot de brief en las hierin was ze al vreesde: hij heeft kanker.

Als huisarts brak ik met de traditie van mijn voorganger en veel collegae om verwijsbrieven in een gesloten enveloppe aan patiënten mee te geven.Ik vind dat elke patiënt recht heeft om te weten wat dokters over hem of haar schrijven. Verwijsbrieven en specialistenbrieven vormen naar mijn stellige overtuiging nog altijd een zwakke schakel in de zorg. Met name in de weergave van de klacht(en) van de patiënt staan vaak onjuistheden of ontbreken wezenlijke elementen.

Wat in verwijsbrieven en specialistenbrieven staat wordt in het medische circuit vaak als de waarheid beschouwd. De meeste specialisten lezen eerst de verwijsbrief voordat de patiënt aan het woord komt; daardoor ontstaat direct al een bepaald beeld, wat niet altijd gunstig is. Eenmaal in ‘het systeem opgezogen’ hebben onjuistheden en fouten in verwijs- en specialistenbrieven vaak het eeuwige leven. En probeer als patiënt maar eens te corrigeren wat er over jou in het dossier staat!

Medische verslaglegging is een ondergeschoven kindje in de opleiding

Via ‘mijn domein’ stellen ziekenhuizen patiënten steeds vaker in de gelegenheid om brieven van specialisten aan de huisarts in te zien. Ik wil niet beweren dat hieraan geen nadelen zijn verbonden. Als huisarts nam ik vaak de betreffende brief met de patiënt samen door, niet alleen om vragen te beantwoorden maar ook om te anticiperen op een veel voorkomende reactie: “Ben ik écht degene waarover hier wordt geschreven?” Medische verslaglegging is een ondergeschoven kindje. Ik kan mij niet herinneren dat hieraan ooit tijdens mijn studie of hierna ook maar één woord is gewijd.

Tegenwoordig verloopt veel communicatie tussen huisarts en specialist via ZorgDomein, dat zichzelf op eigen website omschrijft als een “slim platform waarop zorgverleners 1/ zorg aanbieden, 2/ zorg vragen en 3/ patiëntoverleg (hierbij ontbreekt een werkwoord).” Dit alles geschiedt onder de noemer ‘Verbinden’: “ZorgDomein verbindt zorgaanbieders en zorgvragers onderling en met hun patiënten.” ZorgDomein zorgt ervoor dat “de patiënt goed voorbereid op spreekuur komt”.

ZorgDomein is inderdaad een ‘slim platform’, een soort intranet voor zorgverleners. Maar kan de patiënt inzien wat er over hem wordt geschreven en goed voorbereid op het spreekuur komen? Nee! Fleur van Tellingen, ‘communicatiespecialist’ bij ZorgDomein schrijft mij: “Het ZorgDomein Patiëntportaal bevat op dit moment uitsluitend afspraakgegevens en (nog) geen persoonlijke medische gegevens. Het toevoegen van medische gegevens zoals de verwijsbrief stelt extra eisen aan de beveiliging, die wij onszelf stellen alsook de Autoriteit Persoonsgegevens stelt. Denk bijvoorbeeld aan de manier van inloggen. Indien een patiënt toch zijn verwijsbrief wil inzien, dan kan dat het beste gevraagd worden aan de huisarts. Deze kan de verwijsbrief rechtstreeks (buiten ZorgDomein om) met de patiënt delen door een print.”

Ik waag te betwijfelen of veel patiënten inderdaad bij hun huisarts een print van de verwijsbrief vragen. Natuurlijk moet er – net als bij ziekenhuizen – een veilige weg zijn om patiënten ook bij ZorgDomein toegang te geven tot wat over hen wordt geschreven. Wat er nu gebeurt, is eigenlijk een grote stap terug naar de tijd dat verwijsbrieven nog in een gesloten enveloppe werden meegegeven. Met één groot verschil: zelfs stiekum is het niet meer mogelijk om te kijken wat de dokter heeft geschreven.

Naschrift:

Bovenstaande tekst is voorgelegd aan mevrouw van Tellingen met de vraag of zij correct was geciteerd. Dit leidde tot een telefoongesprek. Hierin beklemtoonde zij dat Zorgdomein er op dit moment niet direct is voor de patiënt maar dat patiënten hiervan indirect wel de voordelen ervaren. In de toekomst ligt het in de bedoeling Zorgdomein zich wel meer rechtsstreeks op patiënten gaat richten.

Delen