Zwijgplicht

Er zit een groot verschil tussen de zwijgplicht en de opdracht om te zwijgen. Dat eerste is onlosmakelijk verbonden aan werken in de zorg. Het bewaken van de vertrouwelijkheid van gegevens zit in het DNA van zorgverleners, net als zorgvuldigheid. Heel af en toe merk ik in onze teams een worsteling tussen die twee aspecten wanneer een patiënt ons het zwijgen oplegt.

Dat klinkt wellicht wat bijzonder, maar in de praktijk komt het elk jaar wel voor dat een patiënt ons verbiedt om na het onderzoek de bevindingen terug te koppelen aan de verwijzer. Sterker nog: het komt voor dat patiënten ons zelfs verbieden om de verwijzer te melden dat er op verzoek van de patiënt geen rapportage zal volgen.

Een soort straatverbod, zo voelt het op zo’n moment. Nu wordt een straatverbod meestal niet voor niets opgelegd. Dat zal in deze situaties niet anders zijn. Het lukt ons vaak niet meer om de situatie te kantelen en het contact tussen verwijzer en patiënt te helpen herstellen. Of moet ik hier zeggen: tussen aanklager en verdachte?

Waar in het normale leven een straatverbod niet als en verrassing komt, ligt dat bij ons anders. Die aap komt pas uit de mouw tijdens het onderzoek. De grootste worsteling die dit oplevert is die met de zorgvuldigheid van handelen. Iemand wordt immers niet zomaar verwezen. Dan is er iets aan de hand. Het gaat er dan om de verwijzer juist die informatie te geven die nodig is voor beleidsvorming.

Ooit werd ik bij een nascholing aangesproken door een verwijzer, die rond een bepaalde verwijzing maar niets terug hoorde van ons. Hoe leg je iemand dan uit, dat jou het zwijgen is opgelegd? Ik ben er nog steeds niet uit.

Delen