‘Nieuwe zorgeconomie’

Tja, die ‘nieuwe economie’. Zo van 1997 tot 2000 was dit een niet uit de media weg te slaan modewoord. Alles zou immers anders worden, eerst en vooral ook in de economie. Door de opmars van ICT in het algemeen, en van het – toen nog nieuwe – internet in het bijzonder. Met vaak levendig debat tussen voor- en tegenstanders van dit concept. Tussen zij die dit allemaal serieus namen, en zij dit allemaal onzin en hype vonden.

Die laatsten hamerden steeds op één favoriete vraag, zwaar retorisch van karakter en in wezen bedoeld om de discussie voorgoed te beslechten: “Wanneer gaat Amazon.com nou eens wínst maken?” Want Amazon mocht dan wel gelden als het vlaggenschip van die ‘nieuwe interneteconomie’, voorlopig maakte dit bedrijf alleen nog maar ieder kwartaal méér verlies. En toen hier ook nog, in 2000/2001 de ‘dotcom-crisis’ overheen kwam, ofwel het totaal ineenstorten van de beurswaarde van allerlei ‘nieuwe internetbedrijven’ die in wezen niet méér voorstelden dan een aansprekende domeinnaam, leek het gelijk van de sceptici totaal en definitief. (En wie herinnert zich nog, hier bij ons in Nederland, dat roemruchte investeringsbedrijf ‘Newconomy’ van Maurice de Hond?)

Maar intussen zijn we zo’n vijftien jaar verder. En hoewel Amazon ook nu nog steeds niet meer dan ongeveer quitte draait, en liever blijft focussen op nog verder vergroten van marktaandeel, is het intussen uitgegroeid tot een omzetreus op plaats 49 in de Fortune 50, met 61 miljard dollar in 2013. Maar de economische impact van ICT en van het internet heeft een nog veel hogere vlucht genomen dan dit ene cijfer doet vermoeden. Een paar bedrijfstakken zijn compleet overhoop geschud, met dramatische gevolgen voor traditionele spelers – denk aan de media en de reiswereld. En in branches waar traditionele partijen hun posities wél hebben behouden, lukte dit alleen door een radicale aanpassing van businessmodellen en bedrijfsprocessen.

Kortom: die nieuwe, digitaal-gedreven economie is er dus wel degelijk gekomen; en de conservatieve sceptici van vijftien jaar terug zaten er dramatisch naast. Eigenlijk is er nog maar één grote tak van bedrijvigheid over die door dit alles nauwelijks is geraakt. Maar ook dit gaat nu veranderen.

Als we tenminste mogen geloven wat de Amerikaanse tak van PricewaterhouseCoopers (PwC) afgelopen week poneerde in een nieuw rapport, met als (onder)titel Who will be healthcare’s Amazon.com? Hierin wordt niets minder aangekondigd dan een ‘New Health Economy’, met als sleutelfactor de entree in de wereld van de gezondheidszorg van grote spelers van buiten de sector.

Diezelfde Fortune 50 telt, behalve 14 traditionele ‘health care companies’, ook nog eens 24 mega-ondernemingen die, naast hun klassieke core business, opereren als ‘new entrants’ in de gezondheidszorg. Waaronder retailers, telecom- en technologiebedrijven, financiële dienstverleners en (twee) autofabrikanten.

De kansen die PwC voor deze nieuwkomers voorziet, liggen vooralsnog in specifieke, afgeperkte onderdelen van de zorgindustrie. In vooral nieuwe technologieën voor diagnose en voor het monitoren van vooral chronische zorg. En in het aanbieden van (vooral eerstelijns) zorg op nieuwe locaties, buiten de traditionele zorginstellingen en voor de patiënten dichter bij – of gewoon ín – huis.

Verder is het rapport vooral gebaseerd op een enquête onder consumenten, over hun bereidheid om gebruik te maken van nieuwe vormen van gezondheidszorg die niet alleen flexibeler en klantvriendelijker zijn maar bovendien ook goedkoper. De uitkomsten zijn daarom primair relevant voor de Verenigde Staten zelf, waar burgers veel meer dan in Europa hoge out-of-pocket kosten betalen voor heel basale gezondheidszorg.

Ook de grote woorden waarmee PwC dit allemaal brengt, in van dat opgewonden sprekerscircuit-jargon, doen vermoeden dat we op zijn minst een deel hiervan met korrels zout moeten nemen. (Maar leest u vooral zelf even de korte samenvatting die PwC van dit rapport maakte.)

Maar laten we tegelijk ook niet zo dom en kortzichtig zijn, om de recente geschiedenis te vergeten, en om die hiermee ongewild te herhalen. Dus niet de fout maken om ook deze nieuwe aankondiging van een ‘nieuwe economie’ meteen als hype en onzin bij het klein vuil weg te zetten – zoals vijftien jaar geleden zo veel cynici en sceptici zo triomfantelijk deden met Amazon.com.