Geruststellende rituelen

Een leven zonder rituelen is haast ondenkbaar. Sommige rituelen zijn verankerd in ons collectieve geheugen, sommige zijn niet alleen uiterst persoonlijk, maar ook individueel.Het zijn soms kleine handelingen, die structuur brengen, die rust geven of ervoor zorgen dat een plek eigen wordt gemaakt.

Misschien heeft u wel dergelijke kostbaarheden die zich afspelen in uw spreekkamer.  Van die kleine dingen waardoor het van een spreekkamer úw spreekkamer wordt. Het zijn juist die geruststellende rituelen die houvast bieden in de waan van de dag. In de alsmaar aanzwellende stroom van prikkels zijn dergelijke ankerpunten van niet te onderschatten waarde.

Voor uw patiënt is dat niet zo verschrikkelijk anders. De behoefte aan rituelen is een intens menselijke. Voor mij roept dat de vraag op hoeveel ruimte in de spreekkamer bestaat voor de geruststellende rituelen van de patiënt.

De gemiddelde patiënt vindt het toch best spannend om naar de dokter te moeten. Vanaf het moment dat in levende lijve of telefonisch de eerste voet over de drempel wordt geplaatst, betreedt de patiënt het domein van iemand anders. Met andere rituelen en ongeschreven regels.

Dit staat op gespannen voet met de wens om de patiënt vaardiger en meer vertrouwd te laten zijn in het actief bevorderen van zijn gezondheid. Om een dergelijke nieuwe en vreemde rol te vervullen zoeken mensen naar houvast. Bij de een zal dat ritueel zijn vormgegeven in de manier waarop de begroeting verloopt, bij de ander zal dat verbonden zijn aan het ontkleden voor het benodigde onderzoek en een derde hangt het op de erkenning van de waarde van het uitzoekwerk dat de voorafgaande avond thuis is gedaan.

Het is mijn stellige overtuiging dat we weer een volgende stap kunnen zetten samen met de mensen die bij ons komen met gezondheidsklachten wanneer we hun rituelen zien als zodanig en deze evenveel ruimte geven als die van onszelf.