Il dottor Pasquano
Morgenavond om 22.00 uur onze tijd biedt BBC Four een voorlopig laatste kans om op tv een aflevering te zien van Inspector Montalbano. Italiaans gesproken maar Engels ondertiteld, en voor wie deze serie nog niet kent: een regelrechte aanrader.
Il commissario Montalbano, een productie van de RAI, loopt al vanaf 1999, met intussen 26 afleveringen, maar was in Nederland nooit op tv te zien. Wel is de serie op dvd te koop, mét Nederlandse ondertiteling. Intussen is er ook een recente, geslaagde prequelserie van zes afleveringen, met al een tweede seizoen in de maak. Die heet Il giovane Montalbano, heeft een jongere titelrolspeler en is gesitueerd rond 1990, en is bij ons als The Young Montalbano (ook Nederlands ondertiteld) vanaf volgende week woensdag op dvd te koop.
Salvo Montalbano is een creatie van de in 1925 op Sicilië geboren schrijver Andrea Camilleri, en wordt in Il commissario Montalbano gespeeld door Luca Zingaretti (1961). Als hoofdrechercheur runt hij het politiebureau van het (fictieve) kustplaatsje Vigàta op Sicilië; in het begin van de serie is hij net veertig, maar nu intussen al begin vijftig.
Montalbano is een eigenzinnige maar rechtschapen man. Aan de ene kant soms kortaf, kribbig, altijd ongeduldig. Maar ook een honderd procent integer politieman (hoewel nooit bang voor een vormfoutje meer of minder), die ook altijd bereid is de confrontatie aan te gaan met de Maffia of met politiek gekonkel in hogere justitiekringen.
Na het opsporen van moordenaars, is Salvo Montalbano’s tweede grote passie: lekker eten. Ook hiervan krijgen we als kijker heel veel mee. Vrouwen komen pas op plaats nummer drie. Al vanaf het begin van de serie heeft Salvo een wat onduidelijke, kinderloze lat-relatie met een blondine die op veilige afstand in Genua woont. Dit geeft hem de ruimte om af en toe amoureus geïnvolveerd te raken met femme-fatale-achtige types met wie hij in zijn werk te maken krijgt, maar dit blijkt steevast tijdelijk en loopt nooit echt goed af.
Elke aflevering van Il commissario Montalbano draait om een moordzaak. De films duren soms bijna twee uur, waarbij soms de plot een beetje rammelt of wel héél erg ingewikkeld is. Maar dit neem je graag voor lief, want wat vooral telt is de bijzondere, sfeervolle manier waarop steeds Sicilië in beeld wordt gebracht. Met zijn bijzondere oude steden en gebouwen, en met zijn soms imposante natuur. Maar ook bijvoorbeeld als eiland met veel illegale immigranten, met wie ook Montalbano regelmatig te maken krijgt maar zonder hierbij zijn oprechte gevoel van sociale bewogenheid overboord te zetten.
Sterk punt van de serie is ook inspecteur Montalbano’s entourage van naaste medewerkers. Die zijn al net zo integer en gemotiveerd als de commissario zelf, en ook allemaal heel sympathiek van karakter – op één uitzondering na.
Bij moordzaken hoort een lijkschouwer, en in Vigàta is dit dokter Pasquano. Deze al wat oudere arts, veel corpulenter dan goed voor hem is, neemt iedere gelegenheid te baat om inspecteur Montalbano vijandig te behandelen; om hem te vernederen, te schofferen, te treiteren, uit te kafferen. En dit altijd zonder reden, want de commissario zelf is altijd vriendelijk en correct. Zodat we over il dottor Pasquano alleen maar kunnen zeggen: heel erg nare man.
Met wel nog deze kanttekening. Áls de dokter dan eenmaal klaar is met zijn gebruikelijke tirade, heeft hij tussen alle verwensing en belediging door, met kennelijke tegenzin maar toch, wel alle informatie gegeven waar Salvo Montalbano om zit te springen. Met soms ook nog een scherpzinnige onderzoektip buiten het strikt medische domein. Dit maakt natuurlijk veel goed.
