Wat is centraal?

Het lijkt wellicht wat flauw om steeds terug te grijpen op die formule van R = K x A. Resultaat staat gelijk aan Kwaliteit maal Acceptatie. Toch wil ik dat nog één keer doen.

Een kreet die steeds vaker opduikt in beleidsstukken is ‘De patiënt centraal’. Nogal logisch, zou je zo op het eerste gezicht zeggen. Over wie zou het in de zorg anders moeten gaan dan om de patiënt? Het voordeel in de zorg is dat elke professional direct te maken heeft met diezelfde hoofdpersoon. Dat is de kern, het kloppend hart van de zorg.

Dat zorghart klopt dus voor die hoofdpersoon. Toch is dat niet altijd de beleving van de patiënt zelf. Het gat tussen intentie en beleving is bij veel van deze mensen samen te vatten in de vraag: ‘Gaat het wel over mij?’

Medisch gezien is dat antwoord eenvoudig te formuleren. De mens die uw spreekkamer binnen komt lopen, is echter naast een casus ook een mens met vragen en verlangens, met angsten en dromen. Dat hele systeem speelt zich dan ook nog eens af in een volstrekt eigen referentiekader, waarbij het niet altijd voor de hand ligt waar de belangen liggen en waarom.

Om de A van Acceptatie zo veel mogelijk te benadrukken helpt het wanneer iemand voelt dat dit echt over hem gaat, dat hij zich gezien, gehoord en begrepen voelt. Vooral in situaties waarin het medische deel van het verhaal helder en overzichtelijk is, ligt de binnenbocht op de loer. Met de binnenbocht bedoel ik de kortste weg van hulpvraag via diagnose terug naar de deur van de spreekkamer. Eenmaal buiten gaat het raderwerk in de bovenkamer van de patiënt dan weer de vragen langs die in de spreekkamer zelf onbenoemd bleven.

Wat ik hier schrijf is niet nieuw of vernieuwend. Het biedt ook geen ander perspectief. Helaas is het ook niet achterhaald. In de praktijk blijkt het regelmatig weerbarstiger te zijn om aan te sluiten bij de belevingswereld van onze hoofdpersoon dan we misschien zouden willen.

Wat zijn voor u eigenlijk de momenten waarop u dat lastig vindt, of misschien zelfs overbodig? En wat zijn de momenten waarop u hier juist met verve in slaagt? Zit in die laatste categorie misschien een antwoord om vaker iemand de deur uit te zien gaan met een volmondig ‘Ja, ik wil’. Uw spreekuur wordt er niet alleen effectiever van voor uw patiënt, maar daarmee ook leuker voor u zelf.