Coassistenten en jonge dokters: stoot lekker je neus

‘Ja, dat beloof ik!’ heb ik onlangs geroepen nadat de artseneed werd voorgelezen.

‘Maar’ dacht ik bij mezelf, ‘ik zal ook goed proberen te zorgen voor mezelf, door meer te luisteren naar mijn lichaamssignalen en mijn behoeftes. Ik zal goed voor mezelf zorgen in emotioneel uitdagende situaties die ik zeker ga tegenkomen in mijn werk als arts. Ik zal proberen mild te zijn voor mezelf en tijdens of na het werk tijd vrij te maken voor ontspanning. Ik houd dan wel van hardlopen, ik zal mezelf niet meer voorbij lopen. ‘Ja, dat beloof ik!’ 

Ik heb de laatste tijd veel meegemaakt, maar met drie littekens op mijn ziel rijker, voel ik gelukkig weer vertrouwen en ben ik dankbaar voor alles wat ik hiervan heb mogen leren. Achteraf gezien had ik dit natuurlijk allemaal vóór mijn coschappen willen weten. Kan hier trouwens geen aandacht aan worden besteed in het voorbereidend coschap? Hoe ga je om met negatieve feedback, prestatiedruk, hiërarchie, hoge verwachtingen, heftige gebeurtenissen zoals een overlijden, je emoties. Kortom: hoe ga je om met jezelf?

Het zou denk ik veel mentale ballast, burn-outs en gebruik van kalmerende middelen, wat mijn neefje heel ongelukkigerwijs fataal is geworden, besparen. Op de universiteit van Wageningen hebben ze al een lesblok over professionele en persoonlijke balans en veerkracht, naar mijn mening een goede ontwikkeling.

Ga je wel een keer onderuit, dan is er eigenlijk ook geen man overboord

Ik schrijf dit niet om zielig gevonden te worden of om aandacht te vragen, maar ter lering voor jullie, lieve coassistenten en jonge dokters (en misschien ook wel aan de oudere garde, voor wat meer bewustwording en voor zij die blijven ontkennen dat dit speelt onder de jongere generatie), omdat ik de kans wil verkleinen dat jullie in dezelfde valkuil trappen.

Je mag erop vertrouwen dat je veel meer waard bent dan wat er over jou gezegd of geschreven wordt in de vele beoordelingen! Geef jezelf niet weg in ruil voor de waardering van een ander, ook al staat die persoon misschien hoger in de rangorde dan jij. Dit is natuurlijk wel lastig, want je zit nou eenmaal in een beoordelingspositie, maar doe het niet, want je gaat vroeg of laat een keer onderuit.

Als je trouwens wel een keer onderuit gaat, is er eigenlijk ook geen man overboord, omdat je dan pas echt goed leert wat zelfzorg inhoudt, wat je dus niet leert in de geneeskundestudie, waar de focus vooral op de patiënt, en dus op de buitenwereld, ligt. Dus misschien moet ik zeggen: ga juist wel een keer onderuit en stoot lekker je neus, want je krijgt dan de kans een heel mooi vak te bestuderen, namelijk jezelf! In tegenstelling tot de coschappen – waar je alles moet doorlopen terwijl je allang weet dat je dat ene specialisme niet wil gaan doen en dus meteen weer uit je hoofd zet – zal het coschap over jezelf je voor de rest van jouw leven bijblijven.

Geef jezelf niet weg in ruil voor de waardering van een ander

De beoordelings- en prestatiedrang zit helaas een beetje in onze cultuur. Zo viel het mij op dat tijdens mijn diploma-uitreiking er erg veel nadruk werd gelegd op of je je masterthesis had gepubliceerd, terwijl het toch veel belangrijker is dat je veel hebt geleerd en bent gegroeid tijdens het schrijven ervan? Het wordt tijd dat we veel meer gaan genieten van het pad in plaats van het doel, want het pad ís het doel!

En aan wie ook wonden heeft opgelopen: het is menselijk en je bent niet alleen. Vraag hulp, schrijf of praat erover, reflecteer, leer ervan, zorg goed voor jezelf en maak van je hart geen moordkuil!