Collectief falen

Deminisionair minister Edith Schippers van VWS is verbaasd over de situatie in het VUmc, zo liet ze de luisteraars van BNR weten. “Ik denk dan als simpel mens: jullie zijn allemaal hoogopgeleide mensen die kiezen voor een vak waarbij je ernstig zieke mensen beter moet maken. Kunnen jullie niet over je eigen schaduw heenstappen?”

Het is mooi zonnig weer, dus ik heb het eens geprobeerd: over mijn eigen schaduw heenstappen. Tijdens de sprong leek ik een kans van slagen te hebben, maar uiteindelijk lag mijn schaduwbeeld steeds weer aan mijn voeten. Ik zit nu gedesillusioneerd en zwetend achter mijn bureau.

De minister gaat er ook in haar beleid van uit dat ‘hoogopgeleid’ en ‘escalerend conflict’ niet samen gaan. Die gedachte ligt vermoedelijk ten grondslag aan het principe van ‘high trust/ high penalty’ dat ze introduceerde. Maar alleen papieren toezicht werkt niet. Het is niet voor niets dat het conflict bij het VUmc zo lang door kon ‘etteren’.

Laatst sprak ik een Belgische journalist. Hij had onderzoek gedaan naar een geruchtmakende moordzaak waarbij het politieapparaat opzichtig faalde, onder meer door onprofessioneel handelen van enkele rechercheurs. Hij wilde de schuld voor het falen niet bij individuen in de schoenen schuiven. Alle rechercheurs hadden hard aan het onderzoek gewerkt. “Je moet oog houden voor het bredere geheel”, vertelde hij. “Het is te gemakkelijk om te zeggen: ‘Jantje is fout geweest’. Zelfs als dat zo is, dan kan dat alleen maar tot problemen leiden als de organisatie in gebreke blijft.” Dat moeten alle medewerkers van het VUmc – en zeker die met macht – zich in de oren knopen.