Doodsoorzaak

Eén woord! Het eerste wat in je opkomt als ik je vraag: wat is voor jou het allerbelangrijkste ingrediënt van goede zorg? Ik ben geen Victor Mids, maar ik weet aan welk woord je dacht. Empathie! Of: compassie. Of anders: inlevingsvermogen. Dat geldt namelijk voor elke (toekomstig) (para)medisch professional die ik spreek. En daar ben ik het, vanuit patiëntperspectief, hartgrondig mee eens. Maar de zorg heeft óók behoefte aan mensen zonder empathisch vermogen.

Een tijdje terug interviewde ik voor het eerst een dokter die zichzelf omschrijft als iemand met een gebrek aan empathie (zie artsenauto.nl/leren-van-de-doden). Hij zit naar eigen zeggen ‘fors in het autistisch spectrum’, wat maakt dat obductiepatholoog Frank van de Goot verdomd goed in zijn werk is. Misschien ken je hem van zijn programma Doden liegen niet, waarin hij op verzoek van nabestaanden op zoek gaat naar de ware doodsoorzaak van hun geliefden. Het is zijn dagelijks werk.

Zijn autisme maakt dat hij verdomd goed is in zijn werk

Van de 150.000 doden per jaar in Nederland wordt op circa 3.000 obductie (ook wel: sectie of autopsie) verricht. “Van 98 procent weten we de precieze doodsoorzaak dus niet”, zegt Van de Goot. “Als iemand thuis dood wordt gevonden en er zijn geen aanwijzingen voor een misdrijf, dan fantaseren we er gewoon een doodsoorzaak bij. Een oorzaak die in ruim 20 procent van de gevallen faliekant fout is.” Omdat we zo veel van doden kunnen leren, vindt Van de Goot dat obductie standaard moet worden aangeboden aan nabestaanden. 

Om het belang daarvan duidelijk te maken, komt hij met de ene na de andere casus. “Man, 40 jaar, dood gevonden in huis. Diagnose: hartstilstand. Ik maak hem open en constateer een erfelijke hartafwijking. Lijkt me relevante informatie. Dan kun je bij zijn kinderen misschien tijdig een pacemaker plaatsen.” En: “Jongedame, depressief, dood in bed. Lege pillensetjes ernaast. 1 + 1 = 3: zelfdoding. Maar de familie kon het niet geloven. Het ging juist zo goed met haar. Wat denk je? Hersenbloeding. Voor ouders wel prettig om te weten dat hun kind geen zelfmoord heeft gepleegd.”

Dat lijkt mij ook, ja. En dat de patholoog die boodschap dan misschien niet zo empathisch brengt, zal hen worst wezen.

Delen