Geluk

En zo was ik ineens moeder van een volwassen zoon. Niet te geloven hoe snel dat hoopje van destijds, 2600 gram,  ineens 18 is. Niks unieks uiteraard, maar voor  ons toch een bijzonder moment. Dankbaar, blij en trots zijn de overheersende gevoelens. Uiteraard zijn er ook genoeg achter-het-behang-plak-momenten geweest. 

Hij staat nu  voor een belangrijk keuzemoment in zijn leven: wat wil ik worden? Een moment dat ik van mezelf ook nog goed herinner. Tot twee weken voor sluiting van de studie-inschrijfdatum twijfelde ik nog tussen geneeskunde, rechten of de toneelacademie. Wat dan uiteindelijk gemaakt heeft dat ik voor geneeskunde heb gekozen, ik weet het niet… maar ben nog steeds blij met die keuze. Voor mij is werken in de zorg nog één van de meest voldoening gevende beroepen. Maar dat werken-in-de-zorg-gen hebben we voorlopig nog niet overgedragen.

18 jaar dus. Op zoons verjaardagsfeest bracht mijn vader een korte speech over drie zaken die bepalend zijn voor je verdere leven: waar je wieg staat, je gezondheid en de kansen die je krijgt om je talenten te benutten. Nature and nurture dus. Valt allemaal onder de noemer geluk, toch? Maar –  en dit was de wijze les voor de jarige – hoe je daar dan verder mee omgaat, dat maakt het verschil tussen stilstaan of voor- of achteruitgaan. Dat wordt je verder niet in de schoot geworpen en gaat gepaard met vallen en opstaan. De echte volwassenen knikten beamend, maar de net volwassene moest het nog op zich in laten inwerken.

Ze was net terug van de ontwenningskliniek, maar het had niet geholpen

Aan deze speech moest ik denken toen we afgelopen week terugkwamen van een wandelvakantie in Engeland. Het laatste deel van de terugreis ging al treinend vanuit de Randstad naar het Zuiden. Wij waren nog aan het namijmeren over prachtige ridge walks, het Engelse platteland en de typische Engelse pubmomentjes. 

Maar op het treinbankje voor ons waren de opgehaalde herinneringen verre van prettig. Ze zaten met zijn tweeën naast elkaar. Zij, geschat tussen 30-50 jaar, gekleed in een crop top die steeds omhoog kroop over haar buikplooien, met een hese rokersstem en een gebit waarvan de ene helft ontbrak en de andere helft omhuld was met gouden kronen. Hij, hangend naast haar, met de versleten schoenen op het bankje aan de overkant en drie flesjes bier voor zich. Aan zijn stem te horen waren dat niet de eerste consumpties van de dag. Zij vertelde dat ze net terug van de ontwenningskliniek, maar het had niet geholpen.

‘Maar ja, wat wil je,’ zei ze, ‘een lastige ex met losse handjes  en schulden. Je zou toch voor minder even van de wereld weg willen zijn, niet? Het is dat ik een dochtertje heb, want anders…’

Ze maakte haar zin niet af.

Ik laat dit even bezinken.  Wat lijkt het me lastig om verslavingsarts te zijn. Verslaving is toch een gevolg van?  Zorg willen verlenen, maar wetende dat dat bij ontbrekende stukjes geluk vaak niet genoeg is. Hoe gaan die artsen daarmee om, vraag ik me af.  Dan is het toch wel gemakkelijker om een ziek stukje darm of galblaas weg te halen.

Verslavingsgeneeskunde is een tak van sport die ver van mijn bed staat. Dat blijkt des te meer als de dame in kwestie verder gaat met haar dagelijkse routine.

Verslavingsgeneeskunde is een tak van sport die ver van mijn bed staat

Want op ons gezamenlijk stukje treinrit van nog geen twintig minuten dronk ze eerst een flesje GHB. ‘Santé GHB’, zei ze erbij. Om nadien bij een tussenstop snel een jointje bij de open deur op te steken en dan nog een snuif te nemen. Wat dat was, weet ik niet, maar ze liet aan bierige buurman ontvallen dat ze GHB afwisselde met amfetamine en ketamine. ‘En van dat laatste ga ik zo heerlijk stuiteren, haha.’

Deze vrouw heeft beduidend minder geluk in het leven gehad. Zelfde trein, zelfde traject, maar werelden die mijlenver uit elkaar liggen.