Positieve Gezondheid

In een regionale krant van een paar weken geleden stond een klein bericht: zorgverzekeraar VGZ stopt een mede door haar gefinancierd experiment van een huisarts in het Limburgse Afferden. Het experiment? De huisarts kreeg van de zorgverzekeraar langer de tijd voor een consult. In dat consult bracht hij samen met de patiënt in kaart hoe diegene op andere vlakken dan het puur medische functioneerde. Het is in de wereld gezet onder de naam Positieve Gezondheid.

De beëindiging van het experiment door VGZ had op het eerste gezicht een vreemde reden: doordat er een kwart minder verwijzingen naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis nodig waren, was VGZ bang dat het ziekenhuis (dat het financieel moeilijk had) in zwaar weer terecht zou komen. De reacties waren (terecht) vol onbegrip. De zorgverzekeraar hamert op de betaalbaarheid van de gezondheidszorg en op gezondheid. En nu stopt men een experiment dat daar resultaat in boekt?

Toen ik als logopedist-praktijkhouder een jaar geleden met Positieve Gezondheid kennismaakte, slaakte ik een zucht van verlichting. Eindelijk ging de medische wereld praktische stappen zetten om een holistischer kijk op de gezondheid van mensen vorm te geven! En kijkend naar het model van Positieve Gezondheid was er voor mij en mijn collega’s in onze logopedische praktijk (gelukkig) niets nieuws onder de zon. Sterker nog: we realiseerden ons dat wij gespecialiseerd waren in de communicatieve verbindingen die gelegd konden worden tussen alle pijlers van Positieve Gezondheid. Wat we zelf al lang wisten, stond nu in een model verbeeld: dat afstemming, communicatie en praten tussen mensen een belangrijke schakel is in het gestalte geven aan een mooi model als Positieve Gezondheid. Het is een model dat nog meer praktische vorm mag krijgen en dialoog daarover is een belangrijk middel.

Open en oprecht luisteren, zonder oordeel

Dialoog met elkaar over dit onderwerp is meer dan ‘met elkaar praten’. Het betekent in mijn ogen dat je uit de gewoonte stapt om je eigen ‘standpunt naar voren te brengen’. Open en oprecht luisteren, zonder oordeel. Sterker nog: je eigen oordeel en belang opschorten ten behoeve van een groter geheel. Alleen datgene wat je te zeggen hebt, niet meer en niet minder. Spreken vanuit jezelf en het Nu.

Laat ik de principes uit de dialogische procesbegeleiding eens toepassen. Want natuurlijk vond ik de stap van VGZ vanuit mijn vak onbegrijpelijk! Maar wat zie ik als ik het oordeel over de zorgverzekeraar opschort? Dan ben ik niet verbaasd over de conclusie van VGZ, hoe jammer ik het ook vind. Als ik er neutraal naar kijk, hebben we te maken met een verzekeraar. Verzekeraars dekken een risico af, in dit geval een risico op ziekte. De Nederlandse overheid heeft hen verantwoordelijk gemaakt voor de kosten van onze gezondheidszorg. En tegelijkertijd is ziekte hun verdienmodel.

Anders gezegd: een zorgverzekeraar als bedrijf kan alleen maar bestaan als mensen ziek zijn. Als mensen ziek zijn (of bang zijn om dat te worden), betalen ze premie en komt er geld binnen. In dat licht is het niet vreemd dat VGZ het experiment stopte. Er is geen bedrijf dat geld stopt in een project dat henzelf minder klanten oplevert. Willen we het anders? Dan moeten we van de zorgverzekeraar niet meer vragen om bedrijfsmatig te werken.

Delen